Τα ψηφιακά νομίσματα των κεντρικών τραπεζών φέρνουν επανάσταση

Η έλευση των κρυπτονομισμάτων προκάλεσε μια τεκτονική αλλαγή στην κατανόησή μας για τα χρηματοπιστωτικά συστήματα. Μια απόρροια αυτής της επανάσταση είναι τα Ψηφιακά Νομίσματα Κεντρικών Τραπεζών (Central Bank DigitalCurrencies - CBDC), ψηφιακές δηλαδή μορφές των fiat νομισμάτων, όπως το ευρώ και το δολάριο, τα οποία δημιουργούνται και ρυθμίζονται από μια κεντρική τράπεζα.

Αν και συχνά αντιμετωπίζονται με σκεπτικισμό, ιδίως από την κοινότητα των κρυπτονομισμάτων, δεν πρέπει να απορρίπτουμε τα CBDCs. Αντιθέτως, θα πρέπει να τα θεωρήσουμε ως ένα ρεαλιστικό βήμα προς την ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών δομών με την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της τεχνολογίας blockchain.
Ακριβώς όπως τα χρήματα στο πορτοφόλι σας αντιπροσωπεύουν την αξία της σκληρά κερδισμένης εργασίας σας, έτσι και τα CBDC εξυπηρετούν έναν ανάλογο σκοπό.

Η διαφορά έγκειται στη μορφή τους: αντί να εκτυπώνονται ή να κόβονται, τα CBDC δημιουργούνται και αποθηκεύονται ψηφιακά. Αυτό θα μπορούσε να είναι τόσο απλό όσο ένα ψηφιακό πορτοφόλι στο τηλέφωνό σας, όπου μπορείτε να πληρώνετε τους λογαριασμούς σας ή να αγοράζετε ψώνια με ένα πάτημα.

Για τους μαξιμαλιστές της κρυπτοοικονομίας, τα CBDCs μοιάζουν να είναι αντιφατικά. Κατά τη γνώμη τους, η ομορφιά των κρυπτονομισμάτων έγκειται στην αποκέντρωσή τους - καμιά κεντρική αρχή δεν ασκεί επιρροή πάνω τους. Τα CBDCs, από την άλλη πλευρά, παραμένουν υπό τον έλεγχο των κεντρικών τραπεζών. Αλλά αντί να το βλέπουμε αυτό ως άρνηση του ιδεώδους των κρυπτονομισμάτων, θα πρέπει να το βλέπουμε ως μια πολύτιμη ενσωμάτωση του νέου με το παλιό. Για να έχει μια επαναστατική τεχνολογία πραγματικό οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο, πρέπει να βρει πρακτικές εφαρμογές μέσα στις υπάρχουσες δομές.

Στον κόσμο των CBDCs, η κεντρική τράπεζα λειτουργεί ως θεματοφύλακας, δημιουργώντας και διαχειριζόμενη το ψηφιακό χρήμα με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο γίνεται η διαχείριση των φυσικών χρημάτων. Η διαδικασία αυτή χρησιμοποιεί τεχνολογίες παρόμοιες με εκείνες που βρίσκονται πίσω από το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα, βελτιστοποιώντας την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα των συναλλαγών.

Επιπλέον, αξιοποιούνται τα μοναδικά χαρακτηριστικά της τεχνολογίας blockchain, όπως το χαμηλό κόστος, η κρυπτογραφική ασφάλεια και η εγγενής διαφάνεια, φέρνοντας δυνητικά επανάσταση στα χρηματοπιστωτικά μας συστήματα. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η αυξημένη διαφάνεια δεν συνεπάγεται ότι οι καθημερινές σας συναλλαγές θα είναι δημόσια γνωστές, αλλά σημαίνει ότι η ροή μεγάλων ποσών, ιδίως δημόσιων κεφαλαίων, μπορεί να παρακολουθείται και να ελέγχεται εξονυχιστικά.

Διατηρώντας τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη που παραδοσιακά παρέχουν οι κεντρικές τράπεζες, τα CBDCs προσφέρουν ένα ασφαλές, εξορθολογισμένο χρηματοοικονομικό πλαίσιο, μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο κατάχρησης ή δόλιας διαχείρισης των δημόσιων κεφαλαίων. Με τα CBDCs, έχουμε την ευκαιρία να οραματιστούμε ένα οικονομικό μέλλον που χαρακτηρίζεται από αυξημένη λογοδοσία και ακεραιότητα.

Η εισαγωγή των CBDCs θα μπορούσε να προσδώσει πρωτοφανή διαφάνεια στην κίνηση του χρήματος εντός της οικονομίας. Για χρόνια, οι κεντρικές τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δέχονταν επικρίσεις για υποτιθέμενη κακοδιαχείριση και δόλιες δραστηριότητες. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι το καπιταλιστικό μας σύστημα απαιτεί αυτούς τους θεσμούς. Αντί να προσπαθούμε να διαλύσουμε αυτές τις οντότητες, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να τις μεταρρυθμίσουμε, εισάγοντας αυστηρά μέτρα διαφάνειας, όπως η χρήση των CBDCs για τις διατραπεζικές συναλλαγές.

Αναλογιστείτε τις επιπτώσεις στη δημόσια χρηματοδότηση: οι ευρωπαϊκές και κρατικές επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις θα μπορούσαν να δρομολογούνται αποκλειστικά μέσω ενός διαφανούς δικτύου CBDC, ανοιχτού προς έλεγχο από όλους. Τα κονδύλια που διατίθενται στα πολιτικά κόμματα θα μπορούσαν να κατατίθενται σε πορτοφόλια προσβάσιμα για έλεγχο από τους πολίτες. Ένα τέτοιο σύστημα θα προωθούσε σε μεγάλο βαθμό την οικονομική λογοδοσία και θα αποθάρρυνε την κατάχρηση δημόσιων πόρων.

Καθώς βρισκόμαστε στο μεταίχμιο μιας νέας εποχής στη χρηματοοικονομική τεχνολογία, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η καινοτομία δεν συνεπάγεται την απαξίωση της υπάρχουσας κατάστασης. Αντί να προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε το παλιό με το νέο, θα πρέπει να επιδιώκουμε τη συμβίωση. Η ενσωμάτωση των CBDCs στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα αντιπροσωπεύει ακριβώς αυτό: μια αρμονική συνύπαρξη των συμβατικών τραπεζικών πρακτικών με το καινοτόμο πνεύμα των κρυπτονομισμάτων.

Σκεφτείτε λοιπόν τα CBDCs ως το επόμενο βήμα στην εξέλιξη του χρήματος - συνδυάζουν την εμπιστοσύνη που έχουμε στο παραδοσιακό χρήμα που διαχειρίζονται οι κεντρικές τράπεζες με τα οφέλη των νεότερων, ψηφιακών τεχνολογιών.

Αυτό το πάντρεμα του παλιού με το νέο θα μπορούσε να επιφέρει μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αυξημένη διαφάνεια και βελτιωμένη αποτελεσματικότητα των συναλλαγών, ανοίγοντας το δρόμο για ένα μέλλον όπου το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα θα είναι πιο ανθεκτικό, χωρίς αποκλεισμούς και υπόλογο.

* Ο Αριστείδης Ραψωματιώτης είναι διπλωματούχος Χημικός Μηχανικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κάτοχος διπλώματος MBA από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μεταπτυχιακού τίτλου στη Διακυβέρνηση και τις Δημόσιες Πολιτικές από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Εργάζεται ως Διευθυντής εργοστασίου ανακύκλωσης στην Κορινθία ακολουθώντας την οικογενειακή επιχείρηση, ενώ ταυτόχρονα ενδιαφέρεται, εκτός των άλλων, για λειτουργίες του χρηματοπιστωτικού τομέα και για νέες τεχνολογίες, όπως τα Κρυπτονομίσματα και τις δυνατότητες των ψηφιακών ιδιοκτησιών (NFTs).