των Α.Ν. Καραλή και Ε.Ι. Βάρσου*

Άνθρωποι με μνήμη μεγαλύτερη απ’ ό,τι κρίση, έχουν συνδέσει στο μυαλό τους τη μυρωδιά της ανθισμένης λεμονιάς στη γωνία Πανεπιστημίου & Σίνα με άσχημες χρηματιστηριακές αναμνήσεις. Κρίμα, διότι αυτό το υπέροχο άρωμα θα έπρεπε να παραπέμπει σε ευχάριστες ανοιξιάτικες εικόνες.

Αλλά πώς το’ χει η ρημάδα η αγορά και καταφέρνει και κορυφώνει 7 στους 10 Απριλίους, δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα. Αλλά μήπως έχουμε καταλάβει γιατί βυθίζεται το Φθινόπωρο ή γιατί ανεβαίνει Δεκέμβριο-Ιανουάριο, ή γιατί εμφανίζεται το φαινόμενο του Ιανουαρίου; Όχι. Επομένως εφαρμόζουμε την απάντηση του στοργικού πατέρα στον υιό του, που τον ρωτά αν είναι μακριά η Αμερική: ”Σκάσε και κολύμπα”...

Και μιας που αναφέραμε το Αμέρικα, να επισημάνουμε ότι η πρόσφατη έντονη διόρθωση της αγοράς μας, η οποία έφερε τον Γενικό Δείκτη να μετρά απώλειες της τάξεως του 9% μέσα σε ελάχιστες συνεδριάσεις, απ’ εκείνη τη μεριά του Ατλαντικού μας ήρθε...

Βλέπετε οι ανησυχίες των αναλυτών και των οικονομολόγων σχετικά με τις πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία των ΗΠΑ έκαναν άνω-κάτω τις αγορές διεθνώς εδώ και 2-3 εβδομάδες. Μέχρι ν’ ανακοινωθεί τελικώς η, έβδομη από τον περασμένο Ιούνιο, κατά 25 μονάδες βάσης αύξηση του βασικού επιτοκίου του δολαρίου από τον Γκρινσπαν και την επιτροπή του, ο Dow Jones πρόλαβε να χάσει ποσοστό 4,5%, ο S&P 500 4%, ο Nasdaq 5% και κατόπιν η Γερμανία (DAX) 3,2%, η Γαλλία (CAC40) 3% και η Αγγλία (FTSE100) 2.8%.

Ισχυρότερες πιέσεις δέχθηκαν μάλιστα οι αναδυόμενες κεφαλαιαγορές της Ανατολικής Ευρώπης αλλά και η δική μας η οποία σημείωνε εντυπωσιακά κέρδη από την αρχή του έτους.

Κάπου άρχισε να φαίνεται ότι αλλάζει η στάση των ξένων επενδυτών απέναντι στην ελληνική αγορά και δη τον τραπεζικό κλάδο. Ειπώθηκε και γράφτηκε, τις ημέρες κατά τις οποίες ο Γενικός Δείκτης βυθιζόταν και όλοι (μας) ψάχναμε τον μπούσουλα. Σωστό εν μέρει, λάθος εν μέρει.

Σωστό, διότι είδαμε πωλήσεις και μάλιστα αθρόες από ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια. Διότι αυτοί που βγήκαν δεν έχουν διάθεση να ξαναμπούν άμεσα. Διότι βγήκαν εκθέσεις από ξένους οίκους που τόνιζαν την καθυστέρηση στην επίλυση του ασφαλιστικού και εξέφραζαν ανησυχίες για την δυνατότητα της ατμομηχανής της Σοφοκλέους να διατηρήσει τη δυναμική της.

Λάθος, όμως, διότι είδαμε ν’ αλλάζει συνολικά η στάση των θεσμικών επενδυτών απέναντι στις κεφαλαιαγορές και ειδικότερα απέναντι στην έκθεση σε μετοχικές αξίες. Λάθος διότι εκτιμούμε ότι αυξήθηκε σημαντικά η minimum ”ρευστότητα” που πρέπει να υπάρχει σε κάθε χαρτοφυλάκιο. Λάθος, λοιπόν, διότι το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και όχι τοπικό.

Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή είναι την αγορά να επιχειρεί ανοδική αντίδραση στις τελευταίες πιέσεις. Μετά από το double top στις 3.150 μονάδες -το οποίο ουσιαστικά σηματοδότησε την ολοκλήρωση της κίνησης από τις 2.200 στις 3.150 μονάδες- και την έντονη βραχυχρόνια διόρθωση που ακολούθησε, η αντανακλαστική απόπειρα επαναπροσέγγισης των 2.950-3.000 μονάδων ήρθε σχεδόν ως λογικό επακόλουθο.

Είχαμε τονίσει σε προηγούμενο σημείωμά μας ότι θα περιμέναμε να δούμε τον τρόπο αντίδρασης και ειδικότερα τη συναλλακτική δραστηριότητα για να κρίνουμε τη δύναμη και τη διατηρισιμότητα της κίνησης για να κρίνουμε και τη συνέχεια. Τολμούμε να πούμε –προς το παρόν- ότι τα δεδομένα δεν μας πείθουν.

Κρίνουμε, λοιπόν, χωρίς καμία διάθεση καταστροφολογίας, αφού η μακροχρόνια ανοδική τάση διατηρείται, ότι ο Γενικός Δείκτης σταδιακά, στην μετά-January Effect εποχή του, θα θελήσει να απειλήσει τις 2.800 μονάδες και ενδέχεται να εκδηλώσει σημάδια σταδιακής επιστροφής στην ισχυρότατη περιοχή υπιστήριξης των 2.600 μονάδων (+/-50) όπου βρίσκεται και ο Κινητός Μέσος των 200 ημερών.

Κατά πάσα βεβαιότητα, λοιπόν, βαίνουμε σε μια περίοδο ”δύσκολη” για το χρηματιστήριό μας, όπου θα επιστρέψουν στην επικαιρότητα όροι και εκφράσεις του τύπου... ”trading range”, ”αναζήτηση στήριξης”, ”διολίσθηση”, ”χλιαρή συναλλακτική δραστηριότητα” κ.ο.κ.

Εμείς απλώς σας προϊδεάζουμε. Αυτό όμως ούτε σημαίνει ούτε θα πρέπει να μεταφραστεί σε άμεσες και αθρόες πωλήσεις. Όταν χρησιμοποιούμε τους όρους ”αργά”, ”σταδιακά”, βασανιστικά” δεν εννοούμε ότι η αγορά θα κινηθεί σαν πέτρα στο νερό.

Ωστόσο, θεωρούμε ότι καθίσταται σαφές από τα γραφόμενά μας, τόσο αυτής όσο και της προηγούμενης εβδομάδος ότι η διάθεσή μας ρέπει προς αύξηση της ρευστότητός μας.

* Ο Ε.Ι. Βάρσος είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Merit ΑΧΕΠΕΥ και ο Α.Ν. Καραλής χρηματιστηριακός εκπρόσωπος