JP Morgan: Γιατί οι αγορές δεν πρέπει να φοβούνται τις αυξήσεις επιτοκίων

Η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων προκάλεσε πτώση στις αγορές μετοχών, υποδηλώνοντας ότι οι επενδυτές ανησυχούσαν για τις προοπτικές των επιτοκίων. Όμως, τα επιτόκια δεν ήταν πάντοτε τόσο χαμηλά και οι αυξανόμενες αποδόσεις είναι ένδειξη συνολικής οικονομικής ισχύος, εξηγεί η JP Morgan.

Στα τέλη Ιανουαρίου, οι χρηματιστηριακές αγορές συγκλονίστηκαν, καθώς οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων συνέχιζαν να ανεβαίνουν. Η απόδοση που προσφέρεται στα 10ετή ομόλογα, που συχνά θεωρείται ως υποκατάστατο για τα μακροπρόθεσμα επιτόκια, έχει αυξηθεί σχεδόν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα από την αρχή του έτους. Η απόδοση των 10 ετών βρίσκεται αυτή τη στιγμή κοντά στο 3%, επίπεδο που δεν έχει διατηρηθεί από τότε που η Federal Reserve ξεκίνησε τον δεύτερο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης το 2010, σημειώνει η αμερικανική επενδυτική τράπεζα.

Η προοπτική υψηλότερων πραγματικών επιτοκίων -και οι περιστροφές της χρηματιστηριακής αγοράς- έχουν ανησυχήσει. Ωστόσο, οι αυξανόμενες αποδόσεις αποτελούν σύμπτωμα αβεβαιότητας για τις δημοσιονομικές προοπτικές του αμερικανικού δημοσίου;

Φαίνεται πιθανότερο, εξηγεί η τράπεζα, ότι οι επενδυτές απλώς αποκτούν εμπιστοσύνη στην ικανότητα της οικονομίας να υποστηρίξει «κανονικά» επιτόκια. Με τη μείωση του ισολογισμού της Fed, οι παραμορφώσεις από την ποσοτική χαλάρωση εξασθενούν και οι αποδόσεις αυξάνονται προς μια φυσική ισορροπία. Αντί να είναι σημάδι αναταραχής, οι υψηλότερες αποδόσεις μπορεί να είναι ένδειξη ότι η οικονομία έχει επιστρέψει σε πιο σταθερή βάση.

Η εμπιστοσύνη στην κανονικοποίηση των επιτοκίων

Όταν η Fed ανακοίνωσε την πρόθεσή της να εξομαλύνει σταδιακά τα επιτόκια, οι προθεσμιακές αγορές ήταν σκεπτικές. Ακόμη και μετά την αρχική αύξηση των επιτοκίων στα τέλη του 2015, οι αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ήταν απρόθυμες να τιμολογήσουν το πλήρες πρόγραμμα της κανονικοποίησης των επιτοκίων.

Για χρόνια, οι ιδιώτες επενδυτές προέβλεπαν μια πολύ πιο αδύναμη πορεία για τα επιτόκια από τις προβλέψεις της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς (FOMC).

Ωστόσο, κατά το παρελθόν έτος, η εντατικοποίηση της αγοράς εργασίας και η σταθεροποίηση των πιέσεων στις τιμές έδωσαν μεγαλύτερη αξιοπιστία στο σχέδιο της Fed. Οι αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης έχουν ευθυγραμμίσει τις προσδοκίες τους με τις προβλέψεις της Fed και πλέον και οι δύο αγορές βλέπουν ότι τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια θα ανεβαίνουν σταδιακά προς το 3% τα επόμενα χρόνια.

Υπάρχει ακόμη σημαντική συζήτηση για το αν το 2018 θα φέρει δύο, τρεις ή και τέσσερις αυξήσεις των επιτοκίων, αλλά οι επενδυτές συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθώς πλησιάζει η κορυφή του επιχειρηματικού κύκλου και ο πληθωρισμός κινείται προς τον στόχο του 2% της Fed.

Ορισμένοι σχολιαστές ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι η οικονομία θα υπερθερμανθεί και τα επιτόκια θα αυξηθούν απότομα, αλλά αυτοί οι φόβοι φαίνονται πρόωροι. Εάν ένα πληθωριστικό σπιράλ αναγκάσει τη Fed να αυξήσει τα επιτόκια πριν από το χρονοδιάγραμμά της, οι αγορές ομολόγων ενδέχεται να αντιδράσουν. Αλλά η ρητορική της Fed επικεντρώνεται στη δέσμευσή της για έναν σταδιακό ρυθμό ομαλοποίησης.

Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής πιστεύουν ότι η αγορά εργασίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από χαλαρότητα και ότι ο συγκρατημένος πληθωρισμός κατά τους τελευταίους δύο επιχειρηματικούς κύκλους υποδηλώνει ότι το δυναμικό ανάπτυξης της οικονομίας είναι πιο ευέλικτο από τα παραδοσιακά μοντέλα.

Ο φορολογικός ορίζοντας

Η τρέχουσα δημοσιονομική προοπτική δείχνει προς αύξηση των αποδόσεων, αλλά οι δυνάμεις που οδηγούν σε αύξηση στο κόστος δανεισμού θα αναπτυχθούν σταδιακά, με τα επιτόκια να εξελίσσονται ανάλογα με τις διαρθρωτικές δυνάμεις.

Το διευρυνόμενο ομοσπονδιακό έλλειμμα είναι έτοιμο να στηρίξει τα υψηλότερα επιτόκια κατά τις επόμενες δεκαετίες. Καθώς ο πληθυσμός των ΗΠΑ ωριμάζει, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναμένεται να δανειστεί ακόμη μεγαλύτερα ποσά για τη χρηματοδότηση των υποχρεώσεών της στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της κοινωνικής ασφάλισης, και ο ανταγωνισμός για κεφάλαια θα αυξήσει φυσικά το κόστος δανεισμού.

Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές δεν έχουν επιδεινωθεί. Η πρόσφατη δέσμη των φορολογικών μεταρρυθμίσεων μπορεί να προωθήσει την ανάπτυξη, η οποία θα διευκολύνει το κόστος του μελλοντικού δανεισμού. Επίσης, εξακολουθεί να υπάρχει χρόνος για μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να μετριαστούν οι δημοσιονομικές ανισορροπίες πριν στρεσάρουν τις αγορές.

Η τρέχουσα κινητικότητα των επιτοκίων είναι μια επιστροφή στην κανονικότητα, όχι μια ένδειξη αβεβαιότητας. Και οι μακροπρόθεσμες δημοσιονομικές προκλήσεις του αμερικανικού κράτους, αν και πραγματικές, είναι πιθανό να εξελιχθούν αργά. Η αύξηση των αποδόσεων και η εξομάλυνση των επιτοκίων αναμένονται ευρέως και είναι απίθανο να προκαλέσουν σημαντική αναταραχή στην αγορά.