Σώστε τις τράπεζες από τους...τραπεζίτες

Η κοινή λογική υποστηρίζει ότι ο τραπεζικός κλάδος είναι γεμάτος από «έξυπνους απατεώνες», οι οποίοι κατόρθωσαν να ξεγελάσουν τους «άπληστους και ανόητους επενδυτές». Η οδυνηρή πλευρά της αλήθειας είναι σίγουρα αυτή.

Δημοσιεύθηκε: 14 Απριλίου 2008 - 11:36

Σώστε τις τράπεζες από τους...τραπεζίτες

Την περασμένη εβδομάδα οι κορυφαίες τράπεζες της υφηλίου – τις οποίες αντιπροσωπεύει το Institute of International Finance (IIF) – κατέληξαν σε ένα συμπέρασμα, το οποίο είχε «ανακαλύψει» ο υπόλοιπος κόσμος εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα: τα έχουν κάνει θάλασσα, η πιστωτική κρίση είναι, κατά κύριο λόγω, δικό τους σφάλμα και όλοι οι υπόλοιποι υποφέρουν από τα δικά τους λάθη.

Η παραπάνω παραδοχή, ίσως, να μην είναι αρκετή για να αποτρέψει ενδεχόμενη παλινδρόμηση. Οι τραπεζίτες φαίνεται ότι συνειδητοποίησαν, πολύ αργά, αυτό που οι υπόλοιποι γνώριζαν.

Η πλέον κοινή εκτίμηση είναι ότι ο κλάδος έχει γεμίσει από «έξυπνους απατεώνες» οι οποίοι δημιούργησαν τοξικά παράγωγα δανείων subprime, τα οποία τα «πακετάρισαν», προκειμένου να μοιάζουν περισσότερο «ελκυστικά» και κατόπιν τα πώλησαν σε «άπληστους ανόητους».

Η αλήθεια είναι, αν και σαφώς ακολουθήθηκαν λανθασμένες τακτικές, οι τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες με τα μεγαλύτερα ρίσκα λόγω του subprime. Άλλωστε εάν είχε κατορθώσει να «περάσει» σε άλλους τα επισφαλή δάνεια, τότε ο τραπεζικός κλάδος δεν θα ανακοίνωνε τεράστιες απώλειες.

Όμως οι περισσότεροι δεν εξετάζουν τις απώλειες αλλά τα κέρδη των τραπεζών. Πρόσεξαν ότι μόλις «η μουσική σταμάτησε» - όπως έχει χαρακτηρίσει την όλη κατάσταση ο Chuck Prince – αρκετοί από τους «χορευτές» εγκατέλειψαν την πίστα με τις τσέπες τους γεμάτες χρήματα.

Οι απλοί πολίτες, κυρίως αυτοί που δεν έχουν δάνειο subprime, αναρωτιούνται κατά πόσο οι αποταμιεύσεις τους είναι ασφαλείς, γιατί είναι τόσο δύσκολο, πλέον, να αποκτήσουν στεγαστικό δάνειο και γιατί οι μετοχικές αγορές παραμένουν, πεισματικά, στο κόκκινο.

Οι πολιτικοί, επίσης, πρόσεξαν το πρόβλημα και κάλεσαν τον κ. Prince αλλά και άλλα μεγαλόσχημα στελέχη της Wall Street να καταθέσουν ενώπιον επιτροπών του κογκρέσου.

Αποδεχόμενος το σφάλμα και προτείνοντας μία σειρά μέτρων για να τακτοποιήσει τα του οίκου του, ο τραπεζικός κλάδος προσπαθεί να αποφύγει το ενδεχόμενο επιβολής νέων κανόνων ελέγχου της λειτουργίας του. Η εξουσία μοιάζει να επιθυμεί κάτι τέτοιο διακαώς: άλλωστε το πλήθος συνωστίζεται στις πόρτες και αναζητά δικαιοσύνη.

Οι προτάσεις των τραπεζών πιθανώς να μειώσουν κάποιες από τις εντάσεις. Εντασσόμενες στο debate αυτήν τη στιγμή οι τράπεζες ενδεχομένως να βοηθούν στην δημιουργία μίας καλύτερης αντίδρασης από τις αρχές ελέγχου. Μία αντίδραση η οποία δεν θα στοχεύει στην ισοπέδωση των αγορών αλλά στην παροχή ικανοποιητικής βοήθειας για βελτίωση του τρόπου λειτουργίας της.

Ζητάμε πολλά από τις κυβερνήσεις. Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ασχοληθούν με ιδιότροπα κίνητρα και με κρυφά στοιχεία των αγορών. Αυτού του είδους τα προβλήματα, συνήθως, ποτέ δεν λύνονται.

Όμως τώρα, πλέον, οι κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με ακόμη πιο δύσκολες προκλήσεις: να ξεκαθαρίσουν ότι είναι υπέρ των ελεύθερων αγορών. Δεν είναι μόνο η πιστωτική κρίση.

Οι φόβοι για την παγκοσμιοποίηση, οι υψηλές τιμές πετρελαίου και τροφίμων, η αύξηση της ανισορροπίας στα εισοδήματα – όλα έχουν συμβάλλει στην δημιουργία ενός περιβάλλοντος ιδιαίτερα «άσχημου» για τον καπιταλισμό. Και το σίγουρο είναι ότι οι καπιταλιστές δεν βοήθησαν στη βελτίωση του κλίματος.

© The Financial Times Limited 2008. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation