Οι κεντρικοί τραπεζίτες... προσεύχονται

Μέχρι στιγμής οι οικονομίες έχουν απορροφήσει τα σοκ στις τιμές των εμπορευμάτων χωρίς σοβαρές πληθωριστικές επιπτώσεις. Εάν όμως ο πληθωρισμός των εμπορευμάτων αρχίσει να προκαλεί ευρύτερες αυξήσεις τιμών, οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν θα μπορούν, και δεν θα πρέπει, να κόψουν τα επιτόκια για να αποτρέψουν την ύφεση.

Δημοσιεύθηκε: 18 Δεκεμβρίου 2007 - 09:27

Τη Δευτέρα, η τιμή του σιταριού παράδοσης Μαρτίου 2008 ανήλθε πάνω από τα 10 δολάρια ανά μπούσελ για πρώτη φορά. Πολλά αγροτικά προϊόντα και ορισμένα άλλα εμπορεύματα, όπως το ευρωπαϊκό φυσικό αέριο, έχουν εκτιναχτεί τις τελευταίες εβδομάδες.

Μολονότι οι κεντρικές τράπεζες επικεντρώνονται στον ”δομικό” πληθωρισμό, που δεν περιλαμβάνει τα ευμετάβλητα εμπορεύματα, οι αυξήσεις στις τιμές τροφίμων και καυσίμων περιορίζουν τη δυνατότητά τους να προχωρήσουν σε επιθετικές μειώσεις επιτοκίων.

Οι τιμές των τροφίμων καταρτίζουν περίπου το 15% του δείκτη τιμών καταναλωτή στις ΗΠΑ και στην ευρωζώνη. Τα καύσιμα μεταφοράς το 4,4%. Οι πρόσφατες αυξήσεις διατηρούν τα ποσοστά αύξησης του πληθωρισμού σε άβολα υψηλά επίπεδα.

Επειδή όμως υπάρχουν λίγα πράγματα που μπορούν οι κεντρικές τράπεζες να κάνουν για τις τιμές των εμπορευμάτων τα οποία διακινούνται διεθνώς –η Bank of England θα μπορούσε να διπλασιάσει τα βρετανικά επιτόκια, να προκαλέσει βαθιά ύφεση, και πάλι να μην επηρεάσει καθόλου την τιμή του πετρελαίου- τείνουν να επικεντρώνονται σε κάποια μέτρηση του δομικού πληθωρισμού. Οι κεντρικές τράπεζες περιμένουν επίσης ότι οι ευμετάβλητες τιμές ενέργειας θα ξεπεραστούν με τον χρόνο.

Αυτό δεν πειράζει, εφόσον οι τιμές των τροφίμων και καυσίμων πράγματι αυτοαναιρεθούν με σχετική ταχύτητα - που σημαίνει να αναιρεθεί η εκτίναξη στην τιμή του σιταριού που οφείλεται στις μειωμένες φετινές σοδειές, με κατάρρευση τιμών έπειτα από μια πλούσια σοδειά του επόμενου χρόνου. Εάν όμως υπάρξει μακρά περίοδος κατά την οποία όλα τα σοκ δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση, όπου οι τιμές πετρελαίου και τροφίμων ανεβαίνουν χρόνο με τον χρόνο, τότε ο συνολικός πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από τον δομικό.

Εδώ δημιουργείται πρόβλημα και, με δεδομένη τη σταθερή και διαρκή αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων κατά τα δύο τελευταία χρόνια, ένα τέτοιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν τώρα οι κεντρικές τράπεζες. Οι κίνδυνοι είναι δύο: Πρώτον, ότι η διαδικασία της διόρθωσης δεν θα λειτουργήσει ομαλά και οι τιμές για τα εισαγόμενα προϊόντα όπως το πετρέλαιο θα περάσουν ως αυξήσεις τιμών μιας σειράς προϊόντων.

Δεύτερον, και πιο σοβαρό, είναι πως ο πληθωρισμός είναι ό,τι νιώθουν οι καταναλωτές. Δεν μπορούν να συνεχίζουν αναπόσπαστοι πληρώνοντας περισσότερα για τις βασικές ανάγκες τους. Κάποια στιγμή οι αυξήσεις στον τιμάριθμο επηρεάζουν την αντίληψή τους και τις προοπτικές τους για τον πληθωρισμό. Και ζητούν υψηλότερους μισθούς για να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους.

Έτσι θα τροφοδοτηθεί σπιράλ υψηλότερων μισθών και υψηλότερων τιμών, την ώρα που το σύνολο της οικονομίας επιβραδύνεται. Οι κεντρικοί τραπεζίτες οφείλουν, οπότε, να είναι αφυπνισμένοι για κάθε ένδειξη πληθωρισμού στους μισθούς, έστω κι αν υποχρεώνονται να μειώνουν τα επιτόκια για να περιορίζουν την επίδραση της πιστωτικής συρρίκνωσης.

Μέχρι στιγμής οι οικονομίες έχουν απορροφήσει τα σοκ στις τιμές των εμπορευμάτων χωρίς σοβαρές πληθωριστικές επιπτώσεις. Θα πρέπει να συνεχίσουν έτσι. Εάν όμως ο πληθωρισμός των εμπορευμάτων αρχίσει να προκαλεί ευρύτερες αυξήσεις τιμών, οι κεντρικοί τραπεζίτες δεν θα μπορούν, και δεν θα πρέπει, να κόψουν τα επιτόκια για να αποτρέψουν την ύφεση.

© The Financial Times Limited 2007. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation