Πολλοί οικονομολόγοι αμφιβάλλουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αυξήσει το μέγεθος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 1,46 τρισ. ευρώ, παρά τις διαβεβαιώσεις του Μάριο Ντράγκι ότι επιπλέον μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης είναι ακόμα στο τραπέζι.
Η πρόβλεψη ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω δράση καταγράφεται στην ετήσια δημοσκόπηση των Financial Times στους αναλυτές και ήρθε παρά τις προσπάθειες Ντράγκι να πείσει τις αγορές ότι η ΕΚΤ παραμένει δεσμευμένη να δράσει, αν ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη στην ευρωζώνη συνεχίσουν να απογοητεύουν.
Σε αντίθεση με την προηγούμενη χρονιά, όταν η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων περίμεναν ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε πλήρη ποσοτική χαλάρωση, σχεδόν το μισό των 33 ερωτηθέντων υποστήριξαν ότι η ΕΚΤ δεν θα κάνει τίποτα αυτή τη χρονιά. Οι υπόλοιποι είπαν ότι η ΕΚΤ θα επεκτείνει το QE ή θα μειώσει τα επιτόκια, αν και κάποιοι από αυτούς που περίμεναν περισσότερη χαλάρωση σημείωσαν πως η ΕΚΤ είναι απίθανο να αλλάξει δραστικά την υφιστάμενη πολιτική της.
Οι τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ αναφέρουν ότι η ευρωζώνη, που παλεύει να αναπτυχθεί εξίσου ισχυρά με τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ, θα έχει ανάπτυξη 1,7% το 2016, αφού πετύχει φέτος 1,5% του ΑΕΠ, καθώς το QE τονώνει την οικονομία.
Η ΕΚΤ ολοκλήρωσε τη χρονιά με μια ψηφοφορία στις 3 Δεκεμβρίου που οδήγησε σε μείωση ενός από τα βασικά της επιτόκια στο -0,3% και σε χρονική επέκταση του προγράμματος αγοράς, που όμως αφήνει το QE στο 1,46 τρισ. ευρώ. Η κίνηση ήρθε λίγες ημέρες πριν η FED αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά από το 2006, υποδηλώνοντας την απόλυτα αντίθετη πολιτική που επιδιώκουν οι δύο πλευρές του Ατλαντικού
Οι αγορές όμως βυθίστηκαν μετά την απόφαση της ΕΚΤ. Οι επενδυτές παραπονέθηκαν ότι η κεντρική τράπεζα παραπλάνησε τις αγορές αναφορικά με το μέγεθος της επιπλέον χαλάρωσης που ήταν διατεθειμένη να προσφέρει για να τονώσει την ανάκαμψη.
Ο Μ. Ντράγκι «χτύπησε» μια μέρα μετά την ψηφοφορία του Δεκεμβρίου, λέγοντας ότι δεν υπάρχει όριο στο τι θα κάνουν οι χαράκτες πολιτικής της ευρωζώνης για να επιστρέψει ο πληθωρισμός στον στόχο που έχει τεθεί.
Παρ' όλα αυτά οι οικονομολόγοι περιμένουν ελαφρά υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης και ουσιαστικά υψηλότερο πληθωρισμό το 2016.
Όταν ρωτήθηκε αν η κεντρική τράπεζα μπορεί να κάνει περισσότερα, ο Dario Perkins, chief European economist στη Lombard Street Research, δήλωσε: «Δεν νομίζω, εκτός αν κάτι πάει στραβά ευρύτερα στην παγκόσμια οικονομία».
Τα υφιστάμενα μέτρα της ΕΚΤ οδήγησαν ήδη σε επέκταση του ισολογισμού της κατά 600 δισ. ευρώ, τώρα βρίσκεται στα 2,8 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα σχεδόν με όλους τους οικονομολόγους που ρώτησαν οι Financial Times -24 στους 28-, ο ισολογισμός θα αυξηθεί εκ νέου το 2016 και θα είναι μεταξύ 3-4 τρισ. ευρώ. Μια αύξηση αυτού του μεγέθους είναι αναμενόμενη καθώς η ΕΚΤ έχει ήδη δεσμευτεί να αγοράζει τίτλους αξίας 60 δισ. ευρώ κάθε μήνα, έως και τον Μάρτιο του 2017, στο πλαίσιο του QE.
Ο Jean-Michel Six, chief EMEA economist στην Standard & Poor's δήλωσε: «Η ΕΚΤ ήδη "δεσμεύτηκε" για περισσότερο επιθετική χαλάρωση στη συνάντηση του Δεκεμβρίου, αν και οι αγορές δεν πείστηκαν άμεσα».
Για αυτούς που πιστεύουν ότι η ΕΚΤ θα κάνει περισσότερα την επόμενη χρονιά, η πιο δημοφιλής επιλογή δράσης είναι η περαιτέρω μείωση του επιτοκίου καταθέσεων για τα αποθεματικά που παρκάρουν οι τράπεζες στην ΕΚΤ. Κάποιοι επίσης θεωρούν ότι η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει το πακέτο του QE.
«Η πίεση προς την ΕΚΤ για να παρέχει περισσότερη στήριξη είναι πιθανή αν, όπως περιμένουμε, η οικονομική ανάκαμψη παραμείνει νωθρή και ο πληθωρισμός χαμηλός», δήλωσε ο Jonathan Loynes, chief European economist στην Capital Economics.
Ο στόχος της ΕΚΤ είναι πληθωρισμός χαμηλότερα, αλλά κοντά στο 2%. Τώρα είναι μόλις 0,2% και παραμένει κάτω του 1% για πάνω από δύο χρόνια.
Ο Loynes πρόσθεσε: «Η αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ ίσως βοηθήσει να μειωθεί η ισοτιμία του ευρώ, αλλά θα δημιουργήσει επίσης ανοδική πίεση στις αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων. Η ΕΚΤ ίσως πρέπει να αυξήσει τον ρυθμό αγορών, για να αποτρέψει ότι αυτό θα αποτελέσει πλήγμα στις προοπτικές ανάκαμψης».
Μια άλλη επιλογή που ανακινήθηκε από τους ερωτηθέντες ήταν η επέκταση της ζωής του προγράμματος αγοράς τίτλων πέρα από την άνοιξη του 2017.
Ενώ ορισμένοι ερωτηθέντες υποστήριξαν ότι η αντίδραση της ΕΚΤ βοήθησε, άλλοι αμφιβάλλουν ότι επιπλέον νομισματική χαλάρωση μπορεί από μόνη της να κάνει αρκετά για να ωθήσει σε ισχυρότερη ανάκαμψη. Η δράση από τους κεντρικούς τραπεζίτες πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρότερα μέτρα από τους πολιτικούς, όπως οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις, για να οδηγήσουν σε ισχυρότερη ανάκαμψη, υποστηρίζουν.
Ο George Magnus, senior economic adviser στη UBS, δήλωσε: «Το καύσιμο της ΕΚΤ βρήκε σε τοίχο. Περαιτέρω δράση μπορεί να ενθουσιάσει τις αγορές, αλλά είναι ερώτημα αν κάποια από τις επιλογές που είναι ανοικτές για την ΕΚΤ έχουν οποιαδήποτε σχέση με τους βασικούς παράγοντες που κρατούν την ευρωζώνη πίσω σε ό,τι αφορά ανάπτυξη και ζήτηση, για παράδειγμα η έλλειψη υποστηρικτικών δράσεων από τις αρχές που χειρίζονται τα δημοσιονομικά και τους προϋπολογισμούς».
© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation