Επί τάπητος η αξιοπιστία του Μάριο Ντράγκι

Η ευρωζώνη απειλείται με δεύτερη κρίση; Ή μήπως βλέπουμε απλώς τις μετασεισμικές δονείς της προηγούμενης; Τα διάφορα προαισθήματα για τα προβλήματα που επανεμφανίζονται στη 16χρονη νομισματική ένωση εξηγούν σε μεγάλο βαθμό γιατί ο φετινός Οκτώβριος ήταν τόσο δύσκολος για τις διεθνείς αγορές. Τα χρηματιστήρια της ευρωζώνης είχαν από τις χειρότερες αποδόσεις και η νευρικότητα στις αγορές ομολόγων των πιο αδύναμων οικονομιών της περιφέρειας ήταν έντονη.

Με αυτό το σκηνικό, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα παρουσιάσει την Κυριακή τα αποτελέσματα της διαδικασίας αξιολόγησης και των stress tests στους ισολογισμούς 130 τραπεζών. Εν μέσω άλλων ανησυχιών για την Ευρώπη -όπως η σοβαρή επιβράδυνση της Γερμανίας, η πολιτική διαμάχη ανάμεσα σε Βερολίνο, Βρυξέλλες, Παρίσι και Ρώμη και η πιθανότητα πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα- η «εκτενής αξιολόγηση» της ΕΚΤ δεν έχει συγκεντρώσει μεγάλη προσοχή.

Το αποτέλεσμα της διαδικασίας, όμως, θα είναι το νέο σημείο καμπής για την ευρωζώνη και θα καθορίσει εάν θα επιστρέψουν τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια. Η έλλειψη αντίδρασης στις αγορές μέχρι τώρα δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως αδιαφορία. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία θεωρείται ότι έχουν σε γενικές γραμμές φτιάξει τις τράπεζές τους, αλλά η αδυναμία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ευρωζώνης χαρακτηρίζεται βαρίδι. Οι διστακτικές αγορές δείχνουν ότι οι επενδυτές δεν είναι βέβαιοι πως τα αποτελέσματα θα είναι θετικά - ή εάν θα αποτελέσουν ένα ακόμη αρνητικό σοκ.

Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ότι μπορεί να είναι διψήφιος ο αριθμός των τραπεζών που θα αποτύχουν. Η άσκηση, όμως, βασίζεται σε στοιχεία του 2013. Κατά συνέπεια, οι τράπεζες που θα αποτύχουν μπορεί όλο αυτό το διάστημα να έχουν καλύψει τις αδυναμίες τους με τα επιπλέον κεφάλαια που έχουν ήδη αντληθεί. Εάν οι επενδυτές έχουν προεξοφλήσει αυτό το αποτέλεσμα, τότε η αντίδραση των αγορών μπορεί να είναι ήπια ή ακόμη και να υπάρξει ένα ράλι ανακούφισης.

Αντιθέτως, υπάρχει στους επενδυτές ο φόβος πως ενδεχομένως οι αγορές να έχουν βασιστεί υπερβολικά στην εκτίμηση ότι το αποτέλεσμα θα είναι σχετικά ακίνδυνο. Σε αυτήν την περίπτωση, εάν αποδειχθεί ότι η ΕΚΤ είναι πιο σκληρή από ό,τι αναμενόταν, τότε ίσως πυροδοτηθεί sell off στα χρηματιστήρια της ευρωζώνης. Η ανάγκη για επιπλέον άντληση κεφαλαίων από τις τράπεζες της περιοχής που θα καταγράψουν την πιο αδύναμη πορεία θα ασκήσει νέες πιέσεις στις μετοχές τους.

Αυτός όμως ίσως να μην είναι ο σωστός τρόπος να δούμε τα stress tests. Η ψυχολογία των αγορών είναι υπερευαίσθητη και μπορεί να προκληθούν παράλογες αντιδράσεις. Έτσι, μία κατά τα φαινόμενα θετική έκθεση για τις τράπεζες της ευρωζώνης, αντί να ενισχύσει την εμπιστοσύνη, μπορεί να φέρει ερωτήματα για το εάν η διαδικασία της άσκησης ήταν αρκετά σχολαστική. «Υπάρχουν ορισμένοι επενδυτές που νομίζουν ότι κρύβονται τα πολύ μεγάλα προβλήματα» αναφέρει ένας διαχειριστής κεφαλαίων. Οι επενδυτές έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους τα περιβόητα stress tests της ευρωζώνης του 2010, που πέρασαν ακόμη και οι ιρλανδικές τράπεζες λίγους μήνες προτού καταρρεύσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας.

Η ΕΚΤ έχει αντικρουόμενους στόχους καθώς θέλει να αποτρέψει τη μετατροπή των χρόνιων αδυναμιών της ευρωζώνης σε οξεία κρίση. Θέλει να αρχίσει την εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών αφού έχουν ξεκαθαριστεί όλα τα προβλήματα του παρελθόντος. Θέλει επίσης ένα λειτουργικό τραπεζικό σύστημα που να μπορεί να δανείσει την πραγματική οικονομία. Αυτήν την εβδομάδα, η Standard & Poor’s σημείωσε πως τα test της ΕΚΤ θα αφήσουν «πολλά περιθώρια διακριτικής ευχέρειας» και «δυνατότητες ρύθμισης του αποτελέσματος έτσι ώστε να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός ως προς το τι είναι επιθυμητό και εφικτό για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών». Ο κίνδυνος είναι να θεωρηθεί πως η ΕΚΤ συμβιβάζεται σε πάρα πολλά.

Η εμπιστοσύνη των επενδυτών στον Μάριο Ντράγκι έχει δεχθεί πλήγμα τους τελευταίους μήνες καθώς οι αγορές αναρωτιούνται εάν η ΕΚΤ μπορεί να αποτρέψει μία αποπληθωριστική ύφεση στην ευρωζώνη. Μία αυστηρή προσέγγιση από την ΕΚΤ για τους ισολογισμούς των πιστωτικών ιδρυμάτων μπορεί να ενισχύσει τη φήμη του θάρρους που είχε κερδίσει ο Μάριο Ντράγκι αφού δεσμεύθηκε να πράξει οτιδήποτε χρειάζεται για να αποτρέψει τη διάσπαση της ευρωζώνης.

Εδώ και έναν χρόνο, η ΕΚΤ εργάζεται για τα stress tests βάσει των στοιχείων που έδωσαν 26 εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Μία άποψη που άκουσα αυτήν την εβδομάδα είναι πως το καλύτερο αποτέλεσμα για να πειστούν οι αγορές ότι έχουν επιτέλους αντιμετωπιστεί οι αδυναμίες των ευρωπαϊκών τραπεζών θα ήταν στα αποτελέσματα να υπάρχουν περισσότερες αποτυχίες από ό,τι έχει προεξοφληθεί.

Οι αγορές θέλουν να πιστέψουν και πάλι στην αποτελεσματικότητα της ΕΚΤ. Αυτήν την εβδομάδα, οι μετοχές κινήθηκαν ανοδικά παγκοσμίως επειδή διέρρευσε ότι υπάρχουν σκέψεις για αγορές και εταιρικών ομολόγων, ως εναλλακτική -ή συμπληρωματική δράση- σε ένα πλήρες πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, παρότι είναι λίγες οι ενδείξεις ότι είναι μία ρεαλιστική βραχυπρόθεσμη πιθανότητα. Σκεφτείτε πώς θα αντιδρούσαν οι αγορές εάν πίστευαν ότι ο κ. Ντράγκι είχε πραγματικά διευθετήσει το θέμα των τραπεζών. 

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation