Καταρρίπτονται τα γερμανικά «όχι» στην τραπεζική ένωση

Η προσπάθεια της Γερμανίας να περιορίσει το όραμα για την τραπεζική ένωση της Ευρώπης δέχθηκε ισχυρό χτύπημα καθώς η νομική υπηρεσία που συμβουλεύει τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μεγάλο βαθμό απέρριψε τα επιχειρήματα του Βερολίνου ότι η δημιουργία ενός ισχυρού κεντρικού ελεγκτή που θα μπορεί να κλείνει ευρωπαϊκές τράπεζες πηγαίνει πέρα από τον νόμο.

Ένα εμπιστευτικό έγγραφο του νομικού συμβουλίου που εξασφάλισαν οι Financial Times υποστηρίζει τα θεμέλια της πρότασης που διατύπωσε η Κομισιόν, παρά την άποψη της καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ, που εκτιμά ότι μια τόσο σημαντική μεταρρύθμιση απαιτεί αλλαγή των συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρ’ όλα αυτά, οι νομικοί σε έγγραφο με ημερομηνία 11 Σεπτεμβρίου κατέληξαν στο συμπέρασμα πως έτσι όπως είναι διατυπωμένη η πρόταση για τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου εξυγίανσης προσκρούει ενδεχομένως στη δημοσιονομική εθνική κυριαρχία, κυρίως επειδή το ταμείο δεν έχει τα απαιτούμενα 55 δισ. ευρώ. Αυτό το εύρημα ενδεχομένως θα ενισχύσει όσους ζητούν εθνικό βέτο σε αποφάσεις για την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων.

Η διπλωματική μάχη γύρω από την ενιαία αρχή εκκαθάρισης τραπεζών, το επόμενο βήμα στην πορεία προς την ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, θεωρείται το πιο φορτισμένο πολιτικά θέμα στις Βρυξέλλες για φέτος.

Παρότι η γνωμοδότηση του νομικού συμβουλίου δεν είναι δεσμευτική, τα επιχειρήματά της μπορεί να είναι καθοριστικά στη διαμάχη και η θέση της αποτελεί εμπόδιο για το Βερολίνο, το οποίο έχει επιτεθεί στο σχέδιο των Βρυξελλών να συγκεντρώσει σαρωτικές εξουσίες, επικαλούμενο νομικούς λόγους.

Οι υπουργοί Οικονομικών θα συναντηθούν στο Βίλνιους την Παρασκευή για άτυπες συνομιλίες σχετικά με την τραπεζική ένωση, έχοντας επίγνωση ότι οι δικηγόροι από όλα τα κύρια θεσμικά όργανα της Ε.Ε. -Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- διαφωνούν με τις νομικές αντιρρήσεις του Βερολίνου.

Η Λιθουανία, η οποία έχει την προεδρία της Ε.Ε. για το τρέχον εξάμηνο, εκτιμά ότι η νομική διαμάχη για το ζήτημα έχει σχεδόν διευθετηθεί. «Νομίζουμε ότι γνώμη της νομικής υπηρεσίας θα είναι αρκετή ώστε να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες των κρατών μελών», αναφέρει ο Rimantas Šadžius, υπουργός Οικονομικών της χώρας σε επιστολή προς τους συμμετέχοντες. «Με αυτό κατά νου, καλώ να εστιάσουμε σε άλλα θέματα ουσίας γύρω από την πρόταση και όχι απαραίτητα στη νομική πλευρά».

Το Νομικό Συμβούλιο αντιμετωπίζει με τη γνωματευσή του τρεις γερμανικές ανησυχίες: το γεγονός ότι η συνθήκη για την κοινή αγορά είναι σαθρή για μια ισχυρή αρχή εκκαθάρισης, ακατάλληλη για να επιβάλει εισφορά στις τράπεζες ώστε να δημιουργηθεί ένα κεντρικό fund αλλά και ακατάλληλη δεδομένου ότι ο μηχανισμός εκκαθάρισης δεν θα έχει ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Οι νομικοί συμπεραίνουν ότι το σχέδιο της Κομισιόν «μπορεί να είναι κατάλληλη νομική βάση» όσο το σύστημα «ανταποκρίνεται σε μια πραγματική ανάγκη ομοιόμορφης εφαρμογής των κανόνων εκκαθάρισης που δεν μπορούν να επιτευχθούν με άλλες μεθόδους εναρμόνισης». Ακόμα και υπό το πρίσμα του νόμου για την κοινή αγορά, οι νομικοί δεν βλέπουν τον λόγο το καθεστώς να καλύπτει όλες τις τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι αυτές που είναι υπό την ομπρέλα της ΕΚΤ είναι ξεκάθαρα διαχωρισμένες.

Τα επιχειρήματα αναφορικά με το ταμείο είναι λιγότερο σαφή. Αποφαίνονται ότι η νομική βάση της κοινής αγοράς μπορεί να είναι κατάλληλη για να συσταθεί το κοινό ταμείο, υπό την προϋπόθεση ότι θεωρείται απαραίτητο για το σύστημα εκκαθάρισης, ενώ «απαιτείται ένας επαρκής μηχανισμός για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής κυριαρχίας τω κρατών μελών».

Εδώ είναι που η νομική υπηρεσία βρίσκει πρόβλημα στο υφιστάμενο σχέδιο της Κομισιόν: υποστηρίζει ότι «δεν περιέχει ένα εύρωστο σύστημα εγγύησης» δημοσιονομικής κυριαρχίας, «κυρίως σε όλη τη  μεταβατική (10ετή)περίοδο που θα πρέπει να συγκεντρωθεί το ποσό».

Κάποιες δικλίδες από την Κομισιόν κρίνονται ανεπαρκείς γιατί οι κανόνες πλειοψηφίας «δεν εξασφαλίζουν την αποτελεσματική ικανότητα μιας χώρας μέλους να αποφύγει την υιοθέτηση αποφάσεων που καταπατούν τη δημοσιονομική της αυτοτέλεια».

Αυτή η προειδοποίηση θα είναι σημαντική για τη Γερμανία και για άλλα κράτη τα οποία πιέζουν να υπάρξει μεγαλύτερη εθνική παρέμβαση στις αποφάσεις για εκκαθάριση τραπεζών. Η δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ως ανώτατης αρχής εκκαθάρισης, να κλείσει μια τράπεζα ενάντια στη θέληση της χώρας στην οποία εδρεύει είναι δομικό αξίωμα της μεταρρύθμισης.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation