Η απόφαση-κλειδί της Fed που πρέπει να προσέξουν οι επενδυτές

Ένα μεγάλο γεγονός για τις αγορές, στις αρχές του 2024, θα έρθει όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ λάβει απόφαση σχετικά με το αν θα κλείσει το τελευταίο της πρόγραμμα παροχής έκτακτης ρευστότητας στις 11 Μαρτίου, όπως άφησε πρόσφατα να εννοηθεί ανώτερος αξιωματούχος της Fed.

Το όνομα του προγράμματος διευκόλυνσης, Bank Term Funding Program (BTFP), αποδίδει τη συνήθη αδιαφορία με την οποία η Fed αρέσκεται να χαρακτηρίζει τα τρισεκατομμύρια που ρίχνει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αλλά το BTFP κάθε άλλο παρά βαρετό είναι. Χωρίς αυτό, όλες οι τράπεζες εκτός από τις μεγαλύτερες των ΗΠΑ θα δυσκολευτούν ακόμη περισσότερο να αυξήσουν την κερδοφορία τους φέτος. Με αυτό, θα δυσκολευτούν ακόμη περισσότερο να δανείσουν γι' αυτό που η Fed, ο πρόεδρος Joe Biden και σχεδόν όλοι οι άλλοι ελπίζουν ότι θα είναι μια ισχυρή ανάκαμψη.

Το BTFP είναι απλώς το τελευταίο από τα πολλά μέσα διάσωσης που ενεργοποίησε η Fed μετά τις πρόσφατες κρίσεις. Επιστράτευσε το νέο πρόγραμμα καθώς η Silicon Valley Bank και η Signature bank χρεοκόπησαν και δεκάδες άλλες περιφερειακές τράπεζες βίωσαν ξαφνικές εκροές καταθέσεων, για τις οποίες πολλές ήταν θλιβερά απροετοίμαστες.

Αντιμετωπίζοντας συστημικής κλίμακας φυγή καταθέσεων, η Fed, το Υπουργείο Οικονομικών και το FDIC στήριξαν τις ανασφάλιστες καταθέσεις στις χρεοκοπημένες τράπεζες και, κατά συνέπεια, σε όσες θα ακολουθούσαν. Αυτός ο χαρακτηρισμός του συστημικού κινδύνου για τη στήριξη των ανασφάλιστων καταθέσεων είχε σχεδιαστεί για να παρηγορήσει τους καταθέτες, αλλά ακόμη και μια μικρή φυγή θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για κάθε τράπεζα με μεγάλες μη πραγματοποιημένες απώλειες στο χαρτοφυλάκιο τίτλων της.

Έτσι, το BTFP παρέχει κεφάλαια με πολύ γενναιόδωρους όρους σε κάθε τράπεζα που χρειάζεται να ρευστοποιήσει τους τίτλους της αλλά δεν τολμά να το κάνει γιατί θα ήταν ξαφνικά υποκεφαλαιοποιημένη. Για να αποφευχθεί αυτό το διπλό πρόβλημα, η άφθονη χρηματοδότηση από το BTFP είναι φθηνή, με τη δανειοληπτική ικανότητα μιας τράπεζας να βασίζεται στην ονομαστική αξία - και όχι στην αποτίμηση της αγοράς - των ενεχυριασμένων κρατικών τίτλων.

Αυτή η διευκόλυνση θέτει πολλές προκλήσεις πολιτικής, μεταξύ αυτών η κατανόηση του λόγου για τον οποίο η Fed και άλλοι τραπεζικοί οργανισμοί επέτρεψαν σε τόσες πολλές τράπεζες να είναι τόσο εύθραυστες κάτω από ένα τόσο απόλυτα προβλέψιμο σενάριο πίεσης.

Αυτό θα συζητιέται για μήνες, αν όχι χρόνια, αλλά ένα κρίσιμο ερώτημα της αγοράς πρέπει να απαντηθεί τώρα: τι θα συμβεί στις τράπεζες που αντιμετωπίζουν σημαντική συμπίεση κερδών αν η κεντρική τράπεζα κλείσει το BTFP, όπως φαίνεται ότι πρόκειται να κάνει; Και τι θα σημάνει αυτό για την ανάκαμψη;

Αν και δημιουργήθηκε υπό τις «έκτακτες και επείγουσες» συνθήκες που απαίτησαν να δημιουργήσει η Fed νέα παράθυρα στήριξης, όπως το BTFP, το πρόγραμμα χρηματοδότησης δεν αποτελεί πλέον σωσίβιο συστημικού κινδύνου. Αντιθέτως, είναι μια ευκαιρία αρμπιτράζ που δίνει στις τράπεζες την ευκαιρία να παρακάμψουν το «παράθυρο προεξόφλησης», τη χρηματοδότηση ως δανειστής έσχατης ανάγκης την οποία δημιούργησε η Fed όταν ιδρύθηκε το 1913. Η Fed πίεσε πρόσφατα τις τράπεζες να προετοιμαστούν για τη χρήση του προεξοφλητικού παραθύρου σε συνθήκες πίεσης, ανεξάρτητα από το στίγμα που μπορεί ακόμα να δημιουργεί. Αλλά είναι απίθανο οι τράπεζες να θίξουν αυτό το ευαίσθητο θέμα όσο το BTFP είναι ανοικτό.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το BTFP χρεώνει τις τράπεζες λιγότερο για χρηματοδότηση - 4,89% από τις 10 Ιανουαρίου - σε σύγκριση με το 5,5% του προεξοφλητικού παραθύρου. Οι τράπεζες που δανείζονται από το BTFP και τοποθετούν τα κεφάλαια στην ίδια τη Fed ως αποθεματικά κερδίζουν από ένα περιθώριο 0,51 ποσοστιαίων μονάδων, μια ευπρόσδεκτη πηγή περιθωρίου χωρίς κίνδυνο σε μια εποχή που οι καταθέτες απαιτούν πολύ περισσότερα. Δεν είναι περίεργο ότι, στις 3 Ιανουαρίου, τα ανεξόφλητα δάνεια του BTFP ανέρχονταν στο ρεκόρ των 141,2 δισ. δολαρίων, αλλά όλα αυτά τα χρήματα των τραπεζών που είναι «παρκαρισμένα» στη Fed είναι τραπεζικό χρήμα εκτός της αμερικανικής οικονομίας.

Θα συνεχίσει η Fed να κάνει το χατίρι των τραπεζών μετά τις 11 Μαρτίου; Ο Michael Barr, αντιπρόεδρος της Fed για την τραπεζική εποπτεία, ανέφερε ότι αυτό είναι απίθανο, λέγοντας αυτή την εβδομάδα ότι «το πρόγραμμα θεσπίστηκε πραγματικά ως πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης». Μια παράταση θα απαιτούσε επίσης την έγκριση του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.

Τι θα γίνει τότε; Τα εύκολα κέρδη αρμπιτράζ θα μειωθούν, μειώνοντας την ικανότητα δανεισμού. Πολλές τράπεζες θα εξακολουθούν να έχουν μη πραγματοποιηθείσες ζημίες από επενδυτικά χαρτοφυλάκια, ένα σημείο ευπάθειας σε οποιαδήποτε νέα κρίση.

Η Fed δεν ήθελε να ρίξει στις περιφερειακές τράπεζες μια σανίδα σωτηρίας για τα κέρδη - όπως υποδηλώνει ο Barr, αντιμετώπισε το BTFP μόνο ως βραχυπρόθεσμο, συστημικό στήριγμα για να αποτρέψει μια περιφερειακή τραπεζική κρίση με συστημικές και μακροοικονομικές συνέπειες.

Αλλά αν η Fed πρέπει να επιδοτεί την κερδοφορία των τραπεζών, αυτό φαίνεται και περιττό και ανεπιθύμητο. Όπως συμβαίνει με τόσα πολλά από όσα έχει κάνει η Fed τα τελευταία χρόνια, το BTFP είχε βαθιές απρόβλεπτες συνέπειες για τη λειτουργία της αγοράς.

Η Fed έχει δίκιο που θέλει να κλείσει το παράθυρο, αλλά όταν το κάνει θα… μαγκώσει και κάποια δάχτυλα.

* Η συγγραφέας του άρθρου είναι διευθύνουσα σύμβουλος της Federal Financial Analytics

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation