Πώς οι κεντρικές τράπεζες άφησαν τους επενδυτές στο σκοτάδι

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήταν σαφής τον περασμένο χρόνο ότι τα επιτόκια επρόκειτο να κινηθούν μόνο προς μία κατεύθυνση: προς τα πάνω.

Αυτή την εβδομάδα αυτό άλλαξε.

Η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης την Πέμπτη, αλλά δεν έστειλε σήμα ότι το κόστος δανεισμού θα συνεχίσει να αυξάνεται, κάτι που έκανε και η Fed των ΗΠΑ μια ημέρα νωρίτερα.

Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ επιβεβαίωσε μετά τη συνεδρίαση ότι η ένατη κατά σειρά άνοδος των επιτοκίων θα μπορούσε να είναι η τελευταία, λέγοντας ότι στην επόμενη συνεδρίαση τον Σεπτέμβριο η ΕΚΤ μπορεί να αυξήσει τα επιτόκια ή να κάνει παύση. «Είναι ένα οριστικό ίσως», είπε η Λαγκάρντ, συνοψίζοντας την πιο ουδέτερη προσέγγισή της.

Την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, ήταν εξίσου διφορούμενος. Τόνισε μετά την αναμενόμενη άνοδο των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης ότι, ενώ ήταν «σίγουρα δυνατό» να αυξήσει ξανά η Fed το κόστος δανεισμού τον Σεπτέμβριο, ήταν επίσης «πιθανό να επιλέξουμε να μην κάνουμε κάποια κίνηση σε αυτή τη συνάντηση».

Οι επενδυτές και οι αναλυτές εξέλαβαν την αλλαγή στη φρασεολογία ως σαφές μήνυμα ότι τα επιτόκια τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ευρωζώνη είναι πλέον στο -ή κοντά στο - στο αποκορύφωμά τους.

Ο Κονσταντίν Βέιτ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pimco, δήλωσε: «Η σημερινή συνεδρίαση επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι, ενώ η ΕΚΤ ενδέχεται να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια, πιστεύουμε ότι πλησιάζει στο "ταβάνι"».

Τα οικονομικά στοιχεία στηρίζουν τη στροφή. Ο πληθωρισμός μειώνεται εδώ και μήνες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στις ΗΠΑ έφτασε στο 3% τον Ιούνιο, ενώ έπεσε στο 5,5% στην ευρωζώνη και αναμένεται περαιτέρω πτώση όταν δημοσιοποιηθούν τη Δευτέρα τα νούμερα για το μπλοκ τον Ιούλιο.

«Βλέπουμε πιο καθαρά σημάδια του μηχανισμού μετάδοσης να λειτουργεί μέσω του συστήματος στη ευρωζώνη, καθώς η σύσφιξη συνεχίζει να μεταδίδεται μέσω του πιστωτικού καναλιού στην πραγματική οικονομία» δήλωσε η Άννα Στουπντίτσκα, οικονομολόγος στην επενδυτική Fidelity International.

Η οικονομία της ευρωζώνης αποδυναμώνεται επίσης γρήγορα.

Το ΑΕΠ παρέμεινε στάσιμο τα δύο τελευταία τρίμηνα και αναμένεται στην καλύτερη περίπτωση να έχει σημειώσει άνοδο στο τέλος του δεύτερου τριμήνου, όταν τα στοιχεία για το ΑΕΠ θα δημοσιευτούν τη Δευτέρα. Υπάρχουν φόβοι για περαιτέρω αδυναμία το τρίτο τρίμηνο, αφού οι έρευνες σε διευθυντές αγορών και τράπεζες αυτή την εβδομάδα έδειξαν απότομη ύφεση στη δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα.

«Ο πληθωρισμός μειώνεται και το ΑΕΠ της ευρωζώνης φαίνεται εντελώς άσχημο τώρα» δήλωσε ο Έρικ Νίλσεν, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος στην ιταλική τράπεζα UniCredit. «Oπότε, οι μετριοπαθείς αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν πλέον πάει με το μέρος των περιστεριών».

Η οικονομία των ΗΠΑ έχει καλύτερες επιδόσεις. Το προσωπικό της Fed την Τετάρτη εγκατέλειψε την προηγούμενη πρόβλεψη για ύφεση φέτος και το ΑΕΠ των ΗΠΑ ξεπέρασε τις προσδοκίες με άνοδο 2,4% σε ετήσια βάση το δεύτερο τρίμηνο.

Ο Πάουελ προειδοποίησε ότι η οικονομική ανθεκτικότητα των ΗΠΑ μπορεί να σημαίνει ότι απαιτείται περισσότερη σύσφιξη για να τιθασευτεί η ανοδική πορεία των τιμών, λέγοντας ότι «η ισχυρότερη ανάπτυξη θα μπορούσε να οδηγήσει με την πάροδο του χρόνου σε υψηλότερο πληθωρισμό». Αν και πρόσθεσε: «Έχουμε καλύψει πολύ έδαφος και τα πλήρη αποτελέσματα της σύσφιξής μας δεν έχουν γίνει ακόμη αισθητά».

Η Λαγκάρντ δήλωσε την Πέμπτη ότι η ΕΚΤ «θα έχει ανοιχτό μυαλό» σχετικά με το εάν χρειάζεται περισσότερη σύσφιξη. «Το βάρος της απόδειξης θα πέσει στα οικονομικά στοιχεία», είπε, ενώ άφησε ανοιχτή την πιθανότητα η ΕΚΤ να κάνει παύση για μια συνεδρίαση πριν συνεχίσει την αύξηση των επιτοκίων αργότερα, όπως έκανε η Fed τον περασμένο μήνα.

Πολλά θα εξαρτηθούν από τα στοιχεία για τον δείκτη τιμών καταναλωτή για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, καθώς και από τις προβλέψεις της ίδιας της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό που αναμένεται να δημοσιευτούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, η Λαγκάρντ είπε ότι θα εξετάσει επίσης τα στοιχεία για την αγορά εργασίας, τις επενδύσεις και τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό.

Ο Ντιρκ Σουμάχερ, οικονομολόγος στη γαλλική τράπεζα Natixis, προέβλεψε ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα συνεχίσει να πέφτει, περιορίζοντας τις πιθανότητες να υπάρξουν περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων.«Θεωρώ ότι υπάρχει όντως στροφή της ΕΚΤ σε μια ανοιχτόμυαλη στάση σχετικά με το αν θα αυξήσει ξανά τα επιτόκια» είπε.

Η Λαγκάρντ προέβη σε μια ισορροπημένη εκτίμηση για το outlook του πληθωρισμού. Η αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία που επιτρέπει στην Ουκρανία να εξάγει σιτηρά από τα λιμάνια της στη Μαύρη Θάλασσα θα μπορούσε να δημιουργήσει «νέες ανοδικές πιέσεις» στις τιμές των τροφίμων, προειδοποίησε, όπως και «η εξελισσόμενη κλιματική κρίση». Η υψηλότερη από την αναμενόμενη αύξηση των μισθών ή των περιθωρίων κέρδους θα μπορούσε επίσης να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα.

Ωστόσο, τόνισε ότι οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της ευρωζώνης έχουν «επιδεινωθεί, λόγω σε μεγάλο βαθμό της ασθενέστερης εγχώριας ζήτησης», προσθέτοντας ότι αυτό θα μειώσει τις πιέσεις στις τιμές, ειδικά αν συνδυαστεί με πτώση των τιμών της ενέργειας.

Ο Κλάους Βίστεσεν, οικονομολόγος στην Pantheon Macroeconomics, δήλωσε ότι η στροφή «δεν αποτελεί έκπληξη δεδομένου του πόσο γρήγορα αύξησε τα επιτόκια η ΕΚΤ και των απογοητευτικών οικονομικών στοιχείων τον περασμένο μήνα».

Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το ενδεχόμενο για «αποθαρρυντικά» στοιχεία όσον αφορά την αύξηση των μισθών το δεύτερο τρίμηνο θα εξακολουθήσει να «προσφέρει στα γεράκια της ΕΚΤ μια τελευταία στιγμή δόξας τον Σεπτέμβριο προτού μπουν ξανά στο κουτί τους».

© The Financial Times Limited 2023. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation