Καταθέσεις: Πώς θα προστατευτούν στην εποχή των ψηφιακών bank runs

«Οι αποκτηθείσες με δυσκολίες αποταμιεύσεις της πλειοψηφία των πολιτών μας, που έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν σε μία μόνο τράπεζα, πρέπει να προστατευθούν».

Αυτά ήταν τα λόγια του αντιπροσώπου των ΗΠΑ Χένρι Στίγκαλ σε ακροάσεις που προηγήθηκαν της δημιουργίας της Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) το 1933. Με τους καταθέτες να χάνουν περίπου 1,3 δισ. δολάρια κατά τη διάρκεια της ύφεσης, η συναίνεση για την παροχή ασφάλισης - τότε σε 2.500 δολάρια ανά καταθέτη - αυξήθηκε για να βοηθήσει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις τράπεζες. Λίγοι θα διαφωνούσαν σήμερα με το γενικό συναίσθημα του Στίγκαλ. Ωστόσο, ακόμη και η υπόσχεση να αποζημιωθούν οι καταθέτες, πάνω από το τελευταίο όριο των 250.000 δολαρίων, δεν ήταν αρκετή για να σωθούν η Silicon Valley Bank και η Signature Bank τον Μάρτιο. Είναι σαφές ότι η ασφάλιση των καταθέσεων χρειάζεται επανεξέταση.

Η μαζική φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες είναι διαφορετική σήμερα. Οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδίδουν τις ειδήσεις για την αδυναμία των τραπεζών - είτε αληθινές, είτε κερδοσκοπικές - με το άγγιγμα ενός κουμπιού. Το ίδιο κουμπί μπορεί στη συνέχεια να μεταφέρει καταθέσεις σε άλλο ηλεκτρονικό λογαριασμό μέσω mobile banking. Αυτή δεν είναι απλώς μια διαφορά από 90 χρόνια πριν, όταν ιδρύθηκε η FDIC.

Το 2008, η Washington Mutual χρειάστηκε εννέα ημέρες για να χάσει περίπου το 9% των καταθέσεων. Η SVB έχασε 40 δισ. δολάρια σε καταθέσεις, το 23% του συνόλου της, μέσα σε μία ημέρα. Οι καταθέσεις έχουν επίσης αυξηθεί. Το ποσοστό των ανασφάλιστων καταθέσεων το 2021 έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο από το 1949 -περίπου $7,7 δισ. ανασφάλιστων καταθέσεων βρίσκονται σε ιδρύματα που καλύπτονται από την FDIC.

Αυτό σημαίνει ότι η ασφάλιση των καταθέσεων παραμένει σημαντικό μέρος του οπλοστασίου των ρυθμιστικών αρχών κατά της μετάδοσης. Γενικά έχει εξυπηρετήσει καλά το τραπεζικό σύστημα, καθιστώντας το λιγότερο ευάλωτο στη φυγή καταθέσεων. Και συμβάλλει στην προστασία των μικρότερων καταθετών από κακοδιαχειριζόμενες τράπεζες, τις οποίες δεν είναι σε θέση να ελέγξουν μόνοι τους. Αλλά δεν πρέπει να γίνει καθολική, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι. Το κίνητρο για τις τράπεζες να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους κινδύνους θα ήταν τότε καχεκτικό. Θα απαιτούσε επίσης από τις τράπεζες να καταβάλλουν σημαντικά περισσότερα χρήματα στο ταμείο της FDIC, γεγονός που θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στους πελάτες των τραπεζών.

Η FDIC παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα τις επιλογές για τη μεταρρύθμιση. Η σύστασή της για αύξηση του ορίου σε στοχευμένη βάση είναι ένα λογικό ενδιάμεσο βήμα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους επιχειρηματικούς λογαριασμούς που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη πληρωμών, όπως η μισθοδοσία. Θα βοηθούσε στη μείωση τυχόν επιπτώσεων μετάδοσης και θα καθησύχαζε τους καταθέτες των επιχειρήσεων, οι οποίοι σε αβέβαιους καιρούς ενδέχεται να μεταφέρουν τα χρήματά τους σε μεγαλύτερες τράπεζες.

Η καταστατική απαίτηση της FDIC να επιλύει τις τραπεζικές καταρρεύσεις με τρόπο που να επιβάλλει το «μικρότερο δυνατό κόστος» στο ασφαλιστικό της ταμείο χρήζει επίσης επανεξέτασης. Είναι ένας δίκαιος στόχος, αλλά η πολιτική αυτή τείνει να οδηγεί στην απορρόφηση μικρότερων τραπεζών από μεγαλύτερους και ικανότερους αγοραστές σε περιόδους κρίσης, όπως με την εξαγορά της First Republic από την JPMorgan.

Η καλύτερη λύση για την οικονομία μακροπρόθεσμα μπορεί να μην είναι η φθηνότερη. Οι συγχωνεύσεις πρέπει να εξετάζουν τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό σε επίπεδο συστήματος και την τραπεζική ποικιλομορφία, οι οποίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα άλλων οργανισμών. Η ενοποίηση των 4.000 και πλέον τραπεζών της Αμερικής μπορεί να είναι κάτι καλό, αυξάνοντας την ευρωστία. Αλλά θα μπορούσε να επιτευχθεί καλύτερα με τον προσδιορισμό του βέλτιστου για τα επιχειρηματικά μοντέλα που συγχωνεύονται, παρά με μια εσπευσμένη εξαγορά από μια μεγάλη τράπεζα κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.

Σε τελική ανάλυση, η ασφάλιση των καταθέσεων θα πρέπει να θεωρείται η τελευταία γραμμή άμυνας για να αποφευχθεί η απώλεια της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα. Ο πρώην υποδιοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας Πωλ Τάκερ έχει ζητήσει από τις τράπεζες να διατηρούν αρκετές εξασφαλίσεις στις κεντρικές τράπεζες ώστε να καλύπτουν όλες τις βραχυπρόθεσμες καταθέσεις τους σε μία μόνο ημέρα. Η πρότασή του χρήζει περαιτέρω μελέτης.

Πάνω απ' όλα, αν οι ρυθμιστικές αρχές θεωρούν ότι οι μεσαίες τράπεζες είναι αρκετά σημαντικές ώστε να δικαιολογούν μεγαλύτερη προστασία των καταθέσεων, όπως έδειξε η πρόσφατη κρίση, τότε θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον ίδιο έλεγχο που αντιμετωπίζουν οι μεγάλες τράπεζες. Αυτό σημαίνει ισχυρότερα κεφαλαιακά αποθέματα και αποθέματα ρευστότητας και ευρύτερα τεστ αντοχής.

Αυτό θα συμβάλει σε κάποιο βαθμό στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης - πριν καν τεθεί σε εφαρμογή η ασφάλιση των καταθέσεων.

© The Financial Times Limited 2023. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation