Ποιες λύσεις ψάχνουν οι τράπεζες στο blockchain

Όταν ο Έλον Μασκ αποκάλυψε φέτος ότι είχε επενδύσει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια από τα ταμειακά διαθέσιμα της Tesla σε Βitcoin, πολλοί τραπεζίτες ξίνισαν.

Δεν είναι να απορείς. Ο κόσμος των διαχειριστών εταιρικών ταμείων υποτίθεται ότι είναι ένα θανάσιμα βαρετό μέρος, όπου η ασφάλεια έχει την πρωτεύουσα σημασία. Κανείς δεν περιμένει από τους διαχειριστές να κάνουν παιχνίδια με τα κρυπτονομίσματα.

Αλλά αυτές τις μέρες κάτι εντυπωσιακό συμβαίνει σιωπηλά στη Wall Street: ορισμένοι τραπεζίτες αρχίζουν να προσφέρουν σε αυτούς τους συντηρητικούς διαχειριστές κάποιες λύσεις, με επίκεντρο τα κρυπτονομίσματα και την τεχνολογία τους.

Πάρτε για παράδειγμα την JP Morgan. Φέτος, ο Ουμάρ Φαρούκ, επικεφαλής του έργου Onyx της τράπεζας (το οποίο έχει δημιουργήσει ένα κρυπτονόμισμα JP Morgan και μια πλατφόρμα blockchain τύπου ethereum), αποκάλυψε ότι αναπτύσσει το λεγόμενο «προγραμματιζόμενο χρήμα» για εταιρικούς πελάτες. Αυτό στοχεύει να δώσει τη δυνατότητα στους διαχειριστές να συνάπτουν συμφωνίες με συνεργάτες μέσω ενός κοινόχρηστου υπολογιστικού καθολικού, στον αυτόματο πιλότο, με μια καινοτομία γνωστή ως «έξυπνα συμβόλαια».

Ακούγεται φουτουριστικό. Αλλά η τράπεζα είναι έτοιμη να ανακοινώσει ότι ένας από τους μεγαλύτερους βιομηχανικούς ομίλους στον κόσμο αγκαλιάζει αυτή την κρυπτογραφική καινοτομία. Όχι, αυτό δεν είναι το ίδιο με τις περιπέτειες του Μασκ με το Βitcoin: αντί να χρησιμοποιεί την κρυπτογράφηση ως αποθήκευση αξίας (δηλαδή επένδυση), η πρωτοβουλία της JP Morgan τη χρησιμοποιεί ως μέθοδο πληρωμής για τη μεταφορά αξιών που συνδέονται με άλλα περιουσιακά στοιχεία -συμπεριλαμβανομένου του παραστατικού χρήματος.

Ωστόσο, αυτή η δεύτερη χρήση της κρυπτογράφησης θα αποδειχθεί σχεδόν σίγουρα πολύ πιο σημαντική από το Βitcoin για τον επιχειρηματικό κόσμο, κυρίως επειδή και άλλες τράπεζες αγωνίζονται να αναπτύξουν κρυπτογραφικές καινοτομίες. Για να αναφέρουμε ένα άλλο παράδειγμα: αυτή την εβδομάδα η HSBC και η Wells Fargo αποκάλυψαν σχέδια για χρήση τεχνολογίας blockchain για τον διακανονισμό συναλλαγών σε ξένο νόμισμα μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Το κίνητρο πίσω από αυτά τα πειράματα είναι η αναγνώριση από τους χρηματοδότες ότι οι διαχειριστές των εταιρικών ταμείων αντιμετωπίζουν τουλάχιστον τρεις μεγάλους πονοκεφάλους. Το πρώτο είναι ότι οι εταιρείες χρειάζονται στρατούς προσωπικού για την εκτέλεση (και τον έλεγχο) των συναλλαγών των εταιρικών ταμείων, κάτι που είναι δαπανηρό και εγκυμονεί τον κίνδυνο ανθρώπινου λάθους καθώς αυξάνονται οι συναλλαγές.

Το δεύτερο είναι ότι ο διακανονισμός των συναλλαγών συνήθως διαρκεί μερικές ώρες (αν όχι ημέρες), ιδιαίτερα διασυνοριακά. Αυτό δημιουργεί έναν τρίτο πονοκέφαλο: για να αντισταθμίσουν αυτές τις καθυστερήσεις εκτέλεσης, οι εταιρείες και οι τράπεζες χρειάζονται μεγάλα αποθέματα μετρητών για να καλύψουν καθυστερήσεις και κινδύνους.

Θεωρητικά, αυτά τα τρία ζητήματα θα μπορούσαν να επιλυθούν (ή να μειωθούν), εάν τα παλαιού τύπου χρηματοοικονομικά συστήματα αυτοματοποιηθούν καλύτερα, προσφέροντας ταχύτερη εκτέλεση και διακανονισμό. Αυτό συμβαίνει τώρα σε κάποιο βαθμό, καθώς η ανταγωνιστική απειλή της κρυπτογράφησης (καθυστερημένα) αναγκάζει τα παραδοσιακά συστήματα να γίνουν πιο αποτελεσματικά. Η ιστορία του συστήματος ανταλλαγής μηνυμάτων Swift είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Ωστόσο, στην πράξη είναι συχνά πολύ δύσκολο να αναβαθμιστούν παραδοσιακά συστήματα και μια ευρύτερη στροφή των επιχειρήσεων σε ψηφιακές δραστηριότητες αφήνει τις εταιρείες να πνίγονται σε διασυνοριακές μικροπληρωμές. Έτσι, το έργο «προγραμματιζόμενου χρήματος» προσπαθεί να προσφέρει μια λύση, επιτρέποντας, ας πούμε, μια μικροπληρωμή να γίνει άμεσα και να διακανονιστεί τη στιγμή της «πώλησης» και να συμψηφιστεί με άλλες συναλλαγές σε έναν εταιρικό λογαριασμό -ή έτσι ελπίζει η JP Morgan.

Θα λειτουργήσει; Μένει να φανεί. Η JP Morgan είχε ήδη κάποια επιτυχία στη χρήση του blockchain και του δικού της νομίσματος κρυπτογράφησης για συναλλαγές από τράπεζα σε τράπεζα, με περισσότερες από 400 τράπεζες να τις χρησιμοποιούν. Οντότητες όπως η DBS, η Standard Chartered και η HSBC έχουν αναλάβει επίσης ψηφιακές πρωτοβουλίες.

Αλλά ορισμένα μη χρηματοοικονομικά εταιρικά πειράματα ήταν λιγότερο επιτυχημένα. Το 2018, για παράδειγμα, η BP και άλλες ενεργειακές εταιρείες παρουσίασαν ένα σύστημα που βασίζεται σε blockchain για την εμπορία πετρελαίου. Ωστόσο, νωρίτερα αυτό το έτος, η Κάρεν Σκάρμποου, ανώτερη τεχνολογική συνεργάτιδα της BP, παραδέχτηκε ότι το έργο «πραγματικά δεν έχει ολοκληρωθεί όπως νομίζαμε» και είχε αναβληθεί. Ο λόγος, φαίνεται, ήταν ότι είναι δυσκίνητο να ενημερώνεις ένα κοινόχρηστο υπολογιστικό καθολικό με την τρέχουσα τεχνολογία blockchain -επομένως «το blockchain δεν είναι ακόμη ένα εξαιρετικό εργαλείο για παρακολούθηση και ανίχνευση».

Οι λάτρεις των κρυπτονομισμάτων απαντούν ότι το blockchain είναι πλέον πολύ πιο αποτελεσματικό λόγω των τεχνολογικών αναβαθμίσεων. Αλλά απλώς δεν ξέρουμε ακόμα αν μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα. Ούτε γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσουν οι ρυθμιστικές αρχές. Ο διάβολος θα είναι στην ψηφιακή λεπτομέρεια.

Ωστόσο, υπάρχουν ήδη τρία σημαντικά μαθήματα που πρέπει να προσέξουν οι επενδυτές. Πρώτον, ενώ οι λάτρεις των κρυπτονομισμάτων υπέθεταν ότι οι καινοτομίες θα διαταράξουν τους παραδοσιακούς θεσμούς, το κατεστημένο αντεπιτίθεται. Δεύτερον, ενώ οι λάτρεις των κρυπτονομισμάτων συνήθιζαν επίσης να εκθειάζουν την ιδέα των «δημόσιων», χωρίς άδεια blockchains (δηλαδή εκείνων στα οποία ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει, χωρίς να ρωτήσει), η πραγματική δράση για τις εταιρείες είναι με «ιδιωτικές» αλυσίδες (δηλαδή εκείνες όπου η πρόσβαση ελέγχεται).

Αυτή η εστίαση στις ιδιωτικές αλυσίδες μπορεί να είναι προσωρινή. Το διαδίκτυο ξεκίνησε τη ζωή με τη μορφή ιδιωτικών «ίντρανετ», τα οποία στη συνέχεια συνδέθηκαν για να δημιουργήσουν το δημόσιο δίκτυο. Αλλά η αύξηση των ιδιωτικών -όχι δημόσιων- αλυσίδων εγείρει ένα τρίτο βασικό σημείο: ο λόγος για τον οποίο οι μεγάλες εταιρείες και οι τράπεζες μπορεί να θέλουν να χρησιμοποιήσουν το blockchain για πληρωμές δεν είναι για να είναι ανώνυμες, αλλά για λόγους ευελιξίας, αυτοματισμού και ταχύτητας. Τα κρυπτονομίσματα δεν είναι πλέον (απλώς) ένα εργαλείο για τη δημιουργία εμπιστοσύνης όπου δεν υπάρχει ή για την ανατροπή της εξουσίας.

Αυτή η λεπτή ανατροπή μπορεί να τρομοκρατήσει τους ελευθεριοκράτες (libertarian). Αλλά είναι επίσης ένα σημάδι ότι ο κόσμος των κρυπτονομισμάτων μεγαλώνει. Όλα τα βλέμματα είναι τώρα στραμμένα στο πώς ανταποκρίνονται οι ρυθμιστικές αρχές και οι διαχειριστές των εταιρικών ταμείων στην ιδέα του «προγραμματιζόμενου χρήματος».

Ακόμα κι αν δεν είναι τόσο πρόσφορο για αναρτήσεις στο Twitter όσο ο Μασκ.

© The Financial Times Limited 2021. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation