O Σαουδάραβας πρίγκιπας και η «βρώμικη» καμπάνια διάσωσης

Ο άλλοτε φανταχτερός Σαουδάραβας δισεκατομμυριούχος Αλ Ουαλίντ μπιν Ταλάλ έδειχνε εμφανώς ότι ένιωθε άβολα σε τηλεοπτική συνέντευξη την περασμένη εβδομάδα, καθώς έπλεκε το εγκώμιο του διαδόχου πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας.

Δύο εβδομάδες νωρίτερα, ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Σαάντ Χαρίρι ξέσπασε σε γέλια την ώρα που μιλούσε με τα καλύτερα λόγια για τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Ο Σαουδάραβας κροίσος και ο Λιβανέζος πρωθυπουργός βρέθηκαν στο στόχαστρο της αδίστακτης απόπειρας του νεαρού πρίγκιπα να επιβάλει τη βούλησή του στη Σαουδική Αραβία και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Αλλά η δημόσια επίδειξη στήριξης φαίνεται να αποτελεί προϋπόθεση τώρα που ο πρίγκιπας Μοχάμεντ αντιμετωπίζει προβλήματα και προσπαθεί να καθαρίσει το όνομά του.

Από τότε που ο Τζαμάλ Κασόγκι, ο Σαουδάραβας αρθρογράφος, στραγγαλίστηκε και διαμελίστηκε στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας τον περασμένο μήνα, η καμπάνια προπαγάνδας που έχει σαν στόχο να προστατεύσει τον πρίγκιπα Μοχάμεντ από ένα έγκλημα που υποτίθεται ότι διέπραξαν αδίστακτοι συνεργάτες, έχει ξεφύγει από τα όρια. Η επιστράτευση φίλων δεν αρκεί. Πρέπει να συμμετέχουν στο κουκούλωμα και τα θύματα. Είναι μια κωμωδία την οποία περιγράφει πολύ καλά ένα αραβικό ρητό: «Σκοτώνεις και συμμετέχεις στη νεκρώσιμη ακολουθία του θύματος».

Πριν από ένα χρόνο, ο κ. Χαρίρι είχε κληθεί να παρευρεθεί στο Ριάντ, θεωρητικά για μια συνάντηση, τέθηκε υπό κράτηση και διατάχθηκε να εμφανιστεί στην τηλεόραση για να καταγγείλει το Ιράν και τη Χεζμπολάχ, τον αντιπρόσωπό του στον Λίβανο. Ήταν μια πρώτη προειδοποίηση για το δεσποτικό στυλ του πρίγκιπα Μοχάμεντ.

Αν και η Σαουδική Αραβία επέμεινε να αρνείται την κράτηση, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έπρεπε να κάνει διπλωματικές κινήσεις για να διασφαλίσει την απελευθέρωση του πρωθυπουργού.

Τον Οκτώβριο, ο κ. Χαρίρι κλήθηκε και πάλι στο Ριάντ, αυτή τη φορά για να συμμετάσχει -και να δείχνει φιλικός- σε ένα πάνελ με τον πρίγκιπα Μοχάμεντ. Προς το τέλος της συζήτησης, ο πρίγκιπας αστειεύτηκε ότι ο κ. Χαρίρι θα παραμείνει στη Σαουδική Αραβία δύο ακόμα ημέρες, αλλά κανείς δεν πρέπει να πιστέψει ότι βρίσκεται υπό κράτηση. Ήταν ένα κακεντρεχές αστείο. Παρ’ όλα αυτά ο κ. Χαρίρι χαχάνισε.

Ο πρίγκιπας Αλαουίντ, μέλος της βασιλικής οικογένειας των Σαούντ, εξωθήθηκε και αυτός σε μια ντροπιαστική υποταγή. Πριν από ένα χρόνο, ήταν μεταξύ των μελών της βασιλικής οικογένειας και των επιχειρηματιών που συνελήφθησαν και αναγκάστηκαν να προσφέρουν στοιχεία ενεργητικού και ρευστό για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους. Από τότε που αφέθηκε ελεύθερος, έχει εκφράσει τη στήριξή του στον πρίγκιπα Μοχάμεντ, περιγράφοντας την κράτησή του ως παρεξήγηση που έχει συγχωρεθεί και ξεχαστεί.

Σε συνέντευξη που έδωσε στο Fox News την περασμένη εβδομάδα, μίλησε ευφραδώς για τον κ. Κασόγκι, ο οποίος ήταν επικεφαλής σε ένα από τα επιχειρηματικά εγχειρήματά του, έναν βραχύβιο τηλεοπτικό σταθμό. Αλλά τα πιο θερμά λόγια τα κράτησε για τον πρίγκιπα διάδοχο. Τον ανακήρυξε αθώο για τη δολοφονία του Κασόγκι.

Είναι πιθανόν ο κ. Χαρίρι και ο πρίγκιπας Αλαουίντ να υποφέρουν από μια προσωρινή αμνησία. Ενδεχομένως να μοιράζονται ένα έντονο αίσθημα οίκτου. Το πιθανότερο είναι πως έχουν υιοθετήσει μια πιο σίγουρη επιλογή: παίζουν θέατρο. Κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα γιατί δολοφονήθηκε ο Κασόγκι, αλλά η βάναυση δολοφονία έστειλε προειδοποιητικό μήνυμα στους υπόλοιπους να μην πειράξουν τον πρίγκιπα διάδοχο.

Οι υποκριτικές αυτές εκδηλώσεις θαυμασμού δεν θα διασώσουν τη φήμη του πρίγκιπα διαδόχου στο εξωτερικό, όπου οι αναλυτές και οι πολιτικοί εκτιμούν πως η δολοφονία δεν θα μπορούσε να είχε διαπραχθεί χωρίς τη συγκατάθεση του. Αλλά κάθε ημέρα που περνάει, φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι θα επιβιώσει από το σκάνδαλο. Οι δυτικοί σύμμαχοί του, με πρώτες τις ΗΠΑ, δεν φαίνονται πρόθυμοι να τον συνδέσουν άμεσα με την εκτέλεση του Κασόγκι. Αντίθετα, ελπίζουν πως ο άρρωστος πατέρας του θα τον χαλιναγωγήσει.

Χρησιμοποιούν την αδύναμη θέση στην οποία έχει περιέλθει για να πάρουν ανταλλάγματα: τη διακοπή της καταστροφικής στρατιωτικής επέμβασης της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη και τη λήξη του εμπάργκο στο Κατάρ.

Εν τω μεταξύ, οι Σαουδάραβες στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα, το οποίο διαδίδεται μέσω αξιωματούχων και πιστών του καθεστώτος. Το αφήγημα είναι πως η Σαουδική Αραβία είναι πυλώνας σταθερότητας απέναντι σε ένα επεκτατικό Ιράν. Συγκρίνει την υπόθεση Κασόγκι με το σκάνδαλο Άμπου Γκράιμπ, τον βασανισμό Ιρακινών κρατουμένων από Αμερικανούς. Καταδικάστηκαν στρατιώτες αλλά δεν υπήρξαν κυρώσεις για κανέναν υψηλόβαθμο κυβερνητικό αξιωματούχο.

Είναι ειρωνικό για έναν πρίγκιπα, που το κύριο επίτευγμά του ήταν ο περιορισμός των εξουσιών των κληρικών, το ότι έχουν επιστρατευτεί θεολόγοι για να κερδίσουν εγχώρια στήριξη. Το μήνυμά τους: ο πρίγκιπας Μοχάμεντ είναι ένας εμπνευσμένος από τον Θεό μεταρρυθμιστής, ο οποίος πρέπει να προστατευθεί από διεθνείς συνωμοσίες.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation