Τι διακυβεύεται στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις Γιούνκερ-Τραμπ

Καθώς ο Ζαν-Κλoντ Γιούνκερ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προετοιμάζεται για τη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ, τον Αμερικανό πρόεδρο, την Τετάρτη, σε μία προσπάθεια να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις όσον αφορά τους δασμούς, οι ΗΠΑ και η ΕΕ διακινδυνεύουν να διολισθήσουν σε έναν ακόμη πιο καταστροφικό εμπορικό πόλεμο.

Ο πρώτος γύρος είναι ήδη σε εξέλιξη, με τις ΗΠΑ να έχουν επιβάλει 25% δασμούς σε εισαγωγές χάλυβα και 10% φόρους στο αλουμίνιο. Η ΕΕ ανταποκρίθηκε με δασμούς σε γνωστά αμερικανικά προϊόντα ύψους 3,2 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων του ουίσκι bourbon, του φιστικοβούτυρου, των μοτοσικλετών και των blue jeans.

Ο δεύτερος γύρος είναι άμεσος. Ο κ. Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει 25% δασμούς σε εισαγόμενα οχήματα, με τη δικαιολογία της προστασίας της αμερικανικής εθνικής ασφάλειας. Αυτό θα επηρέαζε ευρωπαϊκές εξαγωγές περίπου 50 δισ. δολαρίων, με τη Γερμανία να δέχεται το πιο σκληρό χτύπημα. Η ΕΕ ετοιμάζει μία νέα λίστα με αμερικανικά προϊόντα που θα φορολογήσει, ως αντίποινα.

Αλλά, παρά τις απειλές και το κακό κλίμα, και οι δύο πλευρές «κουνάνε» δυνητικές εμπορικές συμφωνίες ο ένας στον άλλον.

Έχουν οι ΗΠΑ δυνατά χαρτιά κατά των εμπορικών πρακτικών της ΕΕ;

Όχι. Οι ΕΕ και ΗΠΑ έχουν πολύ παρόμοια και χαμηλά επίπεδα δασμών σε προϊόντα. Παρόλο που κάποιο εμπόριο αποθαρρύνεται από συγκεκριμένους υψηλούς δασμούς και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ο μέσος όρος των δασμών που εφάρμοζε η ΕΕ στα αμερικανικά αγαθά ήταν 3% το 2015, ελαφρώς χαμηλότερα από τους αμερικανικούς αντίστοιχους του 3,3%, την ίδια χρονιά.

Το παράπονο του κ. Τραμπ στη συνέντευξή του στο CNBC, την περασμένη εβδομάδα, ότι «για χρόνια έχουμε χάσει 150 δισ. δολάρια με την Ευρωπαϊκή Ένωση και βγάζουν λεφτά εύκολα», σχετίζεται με το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα με την ΕΕ. Είναι προϊόν μίας πιο υγιούς αμερικανικής οικονομίας και ενός πλεονάσματος στις υπηρεσίες, παρά άδικων ευρωπαϊκών εμπορικών πρακτικών.

Όταν ο Στίβεν Μνούτσιν, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, καλούσε, από τη συνάντηση του G20 στο Μπουένος Άιρες το περασμένο Σαββατοκύριακο, για εμπόριο σε «δίκαιη και αμοιβαία» βάση, οι οικονομολόγοι θα έλεγαν ότι αυτό ήδη εφαρμόζεται στο διατλαντικό εμπόριο.

Είναι πιθανή μία συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ;

Ναι, αν παίρνετε στα σοβαρά τις δηλώσεις πολιτικών. Στην G20, ο κ. Μνούτισν είπε: «Εάν η Ευρώπη πιστεύει στο ελεύθερο εμπόριο, είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε μία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου». Επέμεινε ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα απαιτούσε κίνηση όσον αφορά τους δασμούς, τα μη δασμολογικά εμπόδια και τις επιδοτήσεις. «Πρέπει να αφορά όλα αυτά τα τρία θέματα», είπε.

Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών αντιτίθενται σε αυτό που θεωρούν ως την τακτική μπούλινγκ των ΗΠΑ να εισάγουν τις εμπορικές προθέσεις τους «με ένα όπλο στο κεφάλι», έτσι όπως το τοποθέτησε ο Μπρούνο Λεμέρ, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών. Αλλά οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν κυρίως να αντικρούσουν τη ρητορική και επιζητούν να αποφύγουν οποιαδήποτε κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου.

Ο Πιερ Μοσκοβισί, ο Ευρωπαίος επίτροπος για τις οικονομικές σχέσεις, είπε: «Ακούσαμε ο ένας τον άλλον και ελπίζω ότι θα ξεκινήσει κάτι». Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη υποστηρίζει την ιδέα, σύμφωνα με την οποία όλες οι ηγετικές οικονομίες παγκοσμίως πρέπει να μηδενίσουν τους δασμούς.

Είναι η συζήτηση για εμπορική συμφωνία κυρίως για δημόσια κατανάλωση;

Δυστυχώς, ναι. Σύμφωνα με τις ενδείξεις, ο κ. Τραμπ δεν επιθυμεί μία συμφωνία αλλά αντ’ αυτού οι σημερινές συνομιλίες είναι μία τέλεια στιγμή να έχει έναν εμπορικό πόλεμο, καθώς η αγορά μετοχών και η αμερικανική οικονομία κινούνται ψηλά.

«Παίζουμε με τα λεφτά της τράπεζας, σωστά; Είμαστε [η αγορά μετοχών] ενισχυμένοι κατά περίπου 40%», είπε την περασμένη εβδομάδα.

Η συζήτηση για μία εμπορική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ στη βάση των δασμών, των μη δασμολογικών εμποδίων και των επιδοτήσεων, είναι ένας τρόπος για να ανοίξουν ξανά οι συνομιλίες για τη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP - Transatlantic Trade & Investment Partnership), που μπήκε σε αναμονή πριν από δύο χρόνια.

Αλλά ακόμη και προτού ο κ. Τραμπ φέρει την επιθετική νέα εμπορική στάση στον Λευκό Οίκο, η ΤΤΙΡ είχε «χτυπήσει στα βράχια» καθώς ουδεμία πλευρά ήταν πρόθυμη να κάνει τους απαραίτητους συμβιβασμούς.

«Η ΕΕ και οι ΗΠΑ προσπάθησαν να συνδέσουν όλες τις εμπορικές διαμάχες που είχαν για δεκαετίες [στις διαπραγματεύσεις για την ΤΤΙΡ], αλλά οι διαφορές στη ρυθμιστική κουλτούρα, τα διαφορετικά επίπεδα προφύλαξης και η επιθυμία για προστασία σε διαφορετικούς τομείς αποδείχθηκαν πολύ μεγάλα εμπόδια», είπε ο Sam Lowe, ανώτερος ερευνητής του Centre for European Reform.

Πόσο άσχημα θα μπορούσε να εξελιχθεί ένας εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-ΕΕ;

Είναι εξαιρετικά αβέβαιο, αλλά ουδείς θα ήταν νικητής. Τα άμεσα κόστη για κάθε πλευρά καθαρά από τους δασμούς τείνουν να είναι μικρά, αλλά η αβεβαιότητα θα έχει νοκ άουτ επιπτώσεις από την απώλεια της εμπιστοσύνης και τις διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες.

Το ΔΝΤ έχει εκτιμήσει ότι εάν ένας εμπορικός πόλεμος χτυπήσει την εμπιστοσύνη, θα ήταν πλήγμα 0,5% στον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης. Εν τω μεταξύ, ο Μαρκ Κάρνεϊ, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, ανέφερε εκτιμήσεις της ΒοΕ, οι οποίες υποδηλώνουν ότι ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος θα ήταν χτύπημα άνω του 2% στον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης, στην περίπτωση που επιβάλλονταν 10% δασμοί ευρέως.

Θα υπήρχαν επίσης πλήγματα στην εμπιστοσύνη, είπε, αναφερόμενος στην οικονομία της Βρετανίας, από την ψηφοφορία για το Brexit.

«Η εμπειρία του Brexit υπογραμμίζει ότι η επίπτωση ενός παγκόσμιου πολέμου θα είναι πιο μεγάλη -όσο επηρεάζεται πιο πολύ η επιχειρηματική εμπιστοσύνη, τόσο περισσσότερο συσφίγγονται οι χρηματοοικονομικές συνθήκες - και σε πιο θεμελιώδη βάση,τόσο πιο μόνιμη αναμένεται να είναι η απώλεια του ανοίγματος», είπε ο κ. Κάρνεϊ.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation