Το φιλόδοξο σχέδιο του Χρ. Μεγάλου για την Πειραιώς

Όταν ο κ. Χρήστος Μεγάλου ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς, ορισμένοι αναλυτές αμφισβήτησαν αν ο ήπιων τόνων επενδυτικός τραπεζίτης με το διεθνές υπόβαθρο ήταν η κατάλληλη επιλογή για να ηγηθεί του ξεκαθαρίσματος της μεγαλύτερης και πιο προβληματικής τράπεζας της Ελλάδας.

Δεκατέσσερις μήνες μετά, ο 59χρονος πρώην αντιπρόεδρος νοτίου Ευρώπης της Credit Suisse ισχυρίζεται πως κάνει σταθερή πρόοδο προς την «ομαλοποίηση» της τράπεζας.

Εξήντα ανώτατα στελέχη της Πειραιώς έχουν παραιτηθεί, περιλαμβανομένης ολόκληρης της διοικητικής ομάδας. Οι αποχωρήσεις αυτές ήρθαν στον απόηχο της έρευνας της Τράπεζας της Ελλάδος για παράτυπες πρακτικές δανεισμού υπό την προηγούμενη διοίκηση.

Οι ελεγκτές της ΤτΕ βρήκαν πως η Πειραιώς είχε παραβιάσει περισσότερες από μία φορές τα capital controls που είχαν επιβληθεί το 2015, όταν η Ελλάδα σχοινοβατούσε στο χείλος της αποχώρησης από την ευρωζώνη. Οι εισαγγελικές αρχές διενεργούν ξεχωριστή έρευνα για τα περιστατικά. Όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν αρνηθεί την αδικοπραξία.

«Ηταν απαραίτητη μια πλήρης αλλαγή για να διευθετηθούν τα προβλήματα», δήλωσε ο κ. Μεγάλου. «Έχουμε υιοθετήσει ένα ριζοσπαστικό σχέδιο ενεργειών, για να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της Πειραιώς, κυρίως μέσω της επανεδραίωσης των αρχών διακυβέρνησης και των ελέγχων κινδύνου».

Ως αποτέλεσμα των προηγούμενων επιθετικών πολιτικών δανεισμού της τράπεζας, η Πειραιώς φέρει επίσης το μεγαλύτερο βάρος μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων, που ανέρχεται σε 20,5 δισ. ευρώ από τα συνολικά 57,7 δισ. ευρώ του τραπεζικού κλάδου. Άλλα 12 δισ. ευρώ που οφείλονται στην Πειραιώς ίσως χρειαστεί να διαγραφούν.

Την Τρίτη, η Πειραιώς ανακοίνωσε την πρώτη πώληση εξασφαλισμένων δανείων από ελληνική τράπεζα. Η Bain Capital Credit συμφώνησε να αγοράσει πακέτο εταιρικών δανείων με εμπράγματες εξασφαλίσεις σε ακίνητα, ύψους 1,4 δισ. ευρώ.

Η συμφωνία σηματοδοτεί ένα ορόσημο για την ανάκαμψη της τράπεζας, σύμφωνα με τον κ. Μεγάλου: «Προσπαθήσαμε πολύ να οργανώσουμε αυτή την πώληση και προσέλκυσε μεγάλο ενδιαφέρον… συνεχίζουμε να εργαζόμαστε ασταμάτητα για την απομάκρυνση του ρίσκου από τον ισολογισμό, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα τις κύριες δραστηριότητες».

Μια δεύτερη πώληση, που αφορά σε μη εξασφαλισμένα δάνεια ύψους 2 δισ. ευρώ, αναμένεται τον επόμενο μήνα. Έτσι, για το β’ εξάμηνο, η Πειραιώς έχει στόχο για πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων 2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Μεγάλου. Αν οι συνθήκες της αγοράς παραμείνουν ευνοϊκές, αυτό θα μπορούσε άνετα να επιτευχθεί.

Η αναδιάρθρωση της Πειραιώς παρακολουθείται στενά από μη εκτελεστικούς διευθυντές που έχουν εγκριθεί από τον εποπτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τον SSM, με βετεράνους διεθνείς τραπεζίτες να ηγούνται των επιτροπών πιστώσεων και ρίσκου της τράπεζας.

Η Πειραιώς έχει προσλάβει μια ‘στρατιά’ νεότερων Ελλήνων τραπεζιτών, μεταξύ των οποίων και πολλούς που επιστρέφουν από τράπεζες στο εξωτερικό, προκειμένου να βοηθήσουν στην υλοποίηση ενός τριετούς εγχειρήματος αναδιάρθρωσης που στόχο έχει να μειωθούν τα NPEs κατά το ήμισυ τα επόμενα τρία χρόνια και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών και των επενδυτών.

«Έπρεπε να ξεφύγουμε από την πατερναλιστική διοικητική κουλτούρα του παρελθόντος και να επικεντρωθούμε στην ευθύνη, την αξιοκρατία και τη διαφάνεια», σημείωσε ο κ. Μεγάλου. «Πιστεύουμε πως αυτή η αλλαγή στην κουλτούρα είναι το κλειδί για το μέλλον μας».

Η μεσαία διοίκηση της τράπεζας βρίσκεται επίσης στο «μικροσκόπιο» μετά από ένα ευρύ πρόγραμμα συνεντεύξεων και αξιολογήσεων από διεθνή εταιρεία συμβούλων ανθρωπίνου δυναμικού. Αναμένονται περισσότερες αποχωρήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος εθελούσιας εξόδου, προκειμένου να μειωθεί το εργατικό δυναμικό της Πειραιώς, που μετρά 13.000 εργαζόμενους, κατά 1.200 άτομα φέτος.

Ο αναλυτής της Moody’s, κ. Νόντας Νικολαΐδης, δήλωσε: «Εχουμε οπωσδήποτε δει μια αλλαγή στην εταιρική κουλτούρα της Πειραιώς, είναι σαφές… έχει μια βελτιωμένη εσωτερική διαδικασία, περιλαμβανομένου του χειρισμού της μείωσης των NPEs».

Μετά από δύο δεκαετίες ταχύτατης αλλά δυσκίνητης ανάπτυξης, κυρίως μέσω της απόκτησης σχεδόν 20 μικρών ελληνικών τραπεζών με ισολογισμούς διαφόρων ποιοτήτων, η Πειραιώς βρέθηκε σε πιο ευάλωτη θέση απ’ ό,τι οι άλλες τράπεζες, όταν ξέσπασε η κρίση στη χώρα το 2010.

Στο τελευταίο stress test της ΕΚΤ του πρώτου τριμήνου, η Πειραιώς ήταν η πιο αδύναμη από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, με CET1 5,89% στο δυσμενές σενάριο -κοντά στο ανεπίσημο όριο του 5,5% που χρησιμοποίησαν οι επόπτες στα πρόσφατα τεστ.

Η Πειραιώς επιβαρύνθηκε τον Μάρτιο με 1,6 δισ. ευρώ προκειμένου να καλύψει το κόστος των αυξημένων προβλέψεων υπό τα νέα λογιστικά πρότυπα IFRS9, που απαιτούν οι τράπεζες να κάνουν προβλέψεις στους ισολογισμούς τους για αναμενόμενες μελλοντικές απώλειες, αντί των απωλειών που έχουν ήδη καταγραφεί.

Αν και οι επόπτες αποσαφήνισαν πως δεν απαιτείται άμεσα αύξηση κεφαλαίου από καμία τράπεζα μετά τα stress tests, ο κ. Μεγάλου ανακοίνωσε τον Μάιο «ενίσχυση κεφαλαίου» που θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Δεκέμβριο, η οποία δεν θα προκαλέσει «αραίωση» (dilution) για τους μετόχους.

Μετά από τρεις αυξήσεις κεφαλαίων από το 2010, οι ελληνικές τράπεζες θέλουν να αποφύγουν άλλη μια αύξηση κεφαλαίου, ενόσω η οικονομία της χώρας βρίσκεται στα πρώιμα στάδια της ανάκαμψης.

Το σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης της Πειραιώς, που έχει γίνει αποδεκτό από τον SSM, θα πρόσθετε νέα κεφάλαια 1 δισ. ευρώ, τα οποία θα αντληθούν εσωτερικά μέσω πώλησης μη βασικών περιουσιακών στοιχείων και περικοπών στις λειτουργικές δαπάνες και έκδοσης χρέους μειωμένης εξασφάλισης.

Οι πωλήσεις τραπεζικών θυγατρικών στα Βαλκάνια προχωρούν. Η πρώτη πώληση στη Ρουμανία, στο αμερικανικό private equity JC Flowers, βρίσκεται κοντά στην ολοκλήρωση. Θα ακολουθήσουν πωλήσεις μικρότερων τραπεζών στη Βουλγαρία και την Αλβανία αργότερα φέτος, σύμφωνα με τον κ. Μεγάλου.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation