Έως και εξαιρετικά σημαντική μπορεί να χαρακτηριστεί η πρωτοβουλία της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να αυξήσει τη δύναμη των μετόχων μειοψηφίας, θέτοντας σε διαβούλευση πρόταση για συμμετοχή στην εκλογή μελών Δ.Σ. μειοψηφιών που θα ξεκινούν ακόμη κι από τους κατόχους του 1% στην περίπτωση μεγάλων εταιριών και θα είναι κατ' ελάχιστο 5% στις μικρότερες.

Το θέμα παρουσιάστηκε σε είδηση του Euro2day.gr και σχολιάστηκε από τον αρθρογράφο μας Νίκο Δρόσο.

Ωστόσο οφείλουμε να το επισημάνουμε κι εμείς, καθώς κάποιες πτυχές της ελληνικής πραγματικότητας έρχονται πάλι στο προσκήνιο μέσα από αυτήν την εξέλιξη που, μη γελιέστε, έχει μεγάλους αντιπάλους και στον "ναό" του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ.

Ποιος δεν θέλει να κάνει… ό,τι θέλει και λογαριασμό να μη δίνει;

Κι ακόμη περισσότερο στη Σοφοκλέους, όπου, μην το ξεχνάμε, στις περισσότερες εταιρίες ο βασικός μέτοχος έχει την πλειοψηφία, ενίοτε και την καταστατική πλειοψηφία.

Κι έχει συνηθίσει στο… "Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει".

Αν μάλιστα ρωτήσετε παράγοντες της αγοράς, θα σας πουν ότι στο βάθος δεν πολυ-πιστεύουν σε αυτές τις "δημοκρατικές" διαδικασίες. Περισσότερο ως εργαλείο εκβιασμών (!) έχουν χρησιμοποιηθεί τα δικαιώματα του 5% και του 10%, θα υποστηρίξουν, παρά ως οτιδήποτε άλλο.

Μέχρι ενός σημείου, ασφαλώς δεν έχουν άδικο. Έχουν συμβεί τέτοια φαινόμενα. Και θα ξανασυμβούν. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι "η πολλή δημοκρατία… βλάπτει".

Ίσως το πιο βασικό ελάττωμα της αγοράς μας είναι η μικρή διασπορά μετοχών των εταιριών της και ο ασφυκτικός έλεγχος που ασκούν οι βασικοί μέτοχοι στη διοίκηση, με την εταιρική διακυβέρνηση και τα δήθεν "ανεξάρτητα μέλη" των διοικητικών συμβουλίων να παίζουν το ρόλο του… φερετζέ!

Οποιαδήποτε αλλαγή δεν θα είναι εύκολη στη χώρα μας. Οι βασικοί μέτοχοι έχουν συνηθίσει να θεωρούν τις εταιρίες "δικές τους" ( κι ας έχουν σχετική μόνο πλειοψηφία), ενώ και το Δημόσιο (ο θεσμικός παράγοντας, υποτίθεται) απέδειξε τις προθέσεις του σε πολλές περιπτώσεις, με αποκορύφωμα την άρνησή του προς τη MIG να εκπροσωπηθεί στο Δ.Σ. του ΟΤΕ, παρότι είχε ποσοστό της τάξεως του… 20%.

Μια αρχή, όμως, θα μπορούσε να γίνει με το ποσοστό του 10% που υποτίθεται ότι έχει αυξημένα δικαιώματα ελέγχου.

Ας νομοθετήσουν οι Αρχές μια διάταξη που θα ορίζει ότι εάν σε μια επιχείρηση κάποιοι μέτοχοι μειοψηφίας κατέχουν ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο από 10% και το κατέχουν για σημαντικό διάστημα (όχι απλά και μόνο συγκυριακά), θα έχουν το δικαίωμα να εκλέξουν ένα μέλος στο διοικητικό συμβούλιο.

Είναι βέβαιο ότι εφόσον εξασφαλιστεί ότι ο ένας ανταγωνιστής δεν θα αγοράζει μετοχές του άλλου για να έχει λόγο στις αποφάσεις του, ένα τέτοιο μέτρο θα άλλαζε πολλά από τα κακώς κείμενα στις ελληνικές εισηγμένες εταιρίες.

Ποιος θα τολμήσει, όμως, να το κάνει; Ιδού η… απορία!

ΥΓ.: H αμερικανική Ε.Κ. δεν το αποφάσισε ξαφνικά να κατεβάσει αυτήν την πρόταση. Απλά, ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρθηκαν πολλές διοικήσεις στο διάστημα της κρίσης τής δίνει πρωτόγνωρη ευκαιρία να κατανικήσει τις -βέβαιες- αντιδράσεις.

Εκεί, τουλάχιστον, το σύστημα ξέρει να μεταλλάσσεται για να προστατέψει τον εαυτό του. Εδώ τι κάνουμε.