ΤΙΜΕΣ ΡΕΥΜΑΤΟΣ: Μήπως η αγορά… τρελάθηκε; Τόσο παράδοξη ήταν χθες, σε πρώτη ανάγνωση, η συμπεριφορά της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, στη διαμόρφωση της «τιμής επόμενης ημέρας», που να δημιουργεί την απορία. Κι αυτό καθώς ορισμένες χώρες έκλεισαν με πολύ μειωμένες τιμές (με πρώτη τη Γερμανία, που έγραψε πτώση τιμής κατά… 60% μέσα σε μια μέρα φτάνοντας τα… 60 ευρώ ανά μεγαβατώρα), ενώ άλλες κινήθηκαν στις γνωστές «τσουχτερές» τιμές που ζούμε.
Πώς έγινε όμως και η μεγαβατώρα στoν ευρωπαϊκό Βορρά έπεσε στα… 60 με 85 ευρώ, ενώ σε άλλες χώρες της Νότιας Κεντρικής Ευρώπης, του Νότου και των Βαλκανίων, οι τιμές χτύπησαν τα γνωστά 200άρια και πάνω;
Πιστεύοντας ότι η αγορά μάλλον δεν… τρελάθηκε, η στήλη επικοινώνησε με ειδικούς που παρακολουθούν τις εξελίξεις επαγγελματικά και ενημερώθηκε ότι ο εντονότατος άνεμος που φυσάει από το βράδυ της Τρίτης στην Βορειοκεντρική Ευρώπη έχει αυξήσει την ποσόστωση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα παραγωγής, ενώ σχετικά μειωμένη είναι και η κατανάλωση, λόγω του ήπιου καιρού που επικρατεί, με υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες.
Η παραγωγή μάλιστα αυτή θεωρείται πολλαπλάσια μιας τυπικής ημερήσιας αιολικής παραγωγής. Ως εκ τούτου, οι μονάδες φυσικού αερίου δεν συμμετείχαν στη διαμόρφωση των τιμών χονδρεμπορικής παρά σε ελάχιστες ώρες της ημέρας, αφού η ζήτηση εξυπηρετήθηκε από την πολύ πιο φθηνή παραγωγή.
Στη Νότια Ευρώπη όμως οι τιμές αντικατόπτρισαν το υψηλότατο κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο (220-230 €/MWh). Μάλιστα κάποιες χώρες σημείωσαν ακόμα μεγαλύτερη άνοδο, όπως η Ουγγαρία και η Ρουμανία (263,89 ευρώ/MWh), καθώς εκεί πραγματοποιείται ετήσια τακτική συντήρηση των πυρηνικών αντιδραστήρων. Επίσης, το χαμηλό βαρομετρικό που επικρατεί στην περιοχή των Βαλκανίων έχει αυξήσει την κατανάλωση ηλεκτρισμού, ενώ η έντονη ξηρασία των προηγούμενων μηνών έχει περιορίσει τη «φθηνή» υδροηλεκτρική παραγωγή.
Σημειωτέον, μας είπαν, ότι η έντονη παραγωγή από ΑΠΕ στα βορειότερα της Ευρώπης αναμένεται να συνεχιστεί και την επόμενη εβδομάδα, διαχωρίζοντας τις τιμές των δύο ζωνών (Βόρεια-Νότια), λόγω συμφόρησης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων μεταξύ τους, από Βορρά προς Νότο.
Τη μεθεπόμενη εβδομάδα, ωστόσο, η εικόνα αυτή αναμένεται να αποκλιμακωθεί, με τον άνεμο να επιστρέφει σε φυσιολογικά επίπεδα.
ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Σε άλλες εποχές, αν έγραφε το κοντέρ των θεσμών στις εκτιμήσεις τους για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης 7% (από 4,3% που είναι η τελευταία επίσημη εκτίμηση της Κομισιόν), το οικονομικό επιτελείο θα έκανε πάρτι και θα ετοιμαζόταν για μερίσματα κοινωνικά, ανάπτυξης ή όπως αλλιώς βαφτίζουν οι κυβερνήσεις τις παροχές στο τέλος του έτους.
Στην παρούσα συγκυρία, προφανώς οι εκτιμήσεις μετράνε και αξιολογούνται θετικά (και ουσιαστικά και πολιτικά), αλλά το οικονομικό επιτελείο δεν στήνει «πανηγύρια» και κυρίως δεν βιάζεται να κόψει επιταγές για νέες παροχές.
Η απάντηση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη χθες στον AΝΤ1 σε ερώτηση γιατί δεν προχωρά η κυβέρνηση σε μείωση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα, όταν η ενεργειακή κρίση «καίει» νοικοκυριά και επιχειρήσεις, είναι ενδεικτική: «Γιατί έχουμε έλλειμμα 7,5%».
Χθες, ξεκίνησαν οι συζητήσεις για τη 12η αξιολόγηση και οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι εκπρόσωποι των θεσμών συμμερίζονται εκτιμήσεις για άλμα ανάπτυξης ίσως και πάνω από το 7% φέτος. Χθες όμως ξεκίνησαν και οι διεργασίες για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, με την Κομισιόν να θέτει το πλαίσιο (σταδιακή μείωση χρέους χωρίς να μπαίνει σε κίνδυνο η ανάπτυξη), τις χώρες του Βορρά να ακονίζουν τα «μαχαίρια» και τη Ρήτρα Διαφυγής να μετρά υπό κανονικές συνθήκες τους τελευταίους μήνες της το 2022.
Αυτή η προοπτική εξηγεί γιατί το οικονομικό επιτελείο εμφανίζεται «φειδωλό».
ΔΕΗ: Αρχές Νοεμβρίου θα ξεκινήσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η συνδυασμένη προσφορά νέων μετοχών της ΔEΗ, με κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης, μετά την έγκριση και την παροχή των σχετικών εξουσιοδοτήσεων στο Δ.Σ, από τη χθεσινή έκτακτη γενική συνέλευση.
Το ύψος της ΑΜΚ, όπως από την αρχή σημειώσαμε, θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση. Με βάση τα soft commitments και την πρόθεση του CVC να βάλει 350 με 400 εκατ. ευρώ, ως cornerstone investor, η εκτίμηση που διατυπώνεται σήμερα είναι ότι το ποσό θα ξεπεράσει το 1,2 δισ. ευρώ και πιθανώς να φθάσει/ξεπεράσει το 1,4 δισ. ευρώ.
Με δεδομένο, όμως, ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή.
ΨΕΥΔΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: Εφτασε, όπως ήταν αναμενόμενο και... εις τας Ευρώπας το περιβόητο άρθρο 191 του Ποινικού Κώδικα που απειλεί με βαριές ποινές όποιους «τρομάξουν» με δηλώσεις τους τους πολίτες.
Με μια ανακοίνωση-καταπέλτη η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΕΟΔ) ζητά απόσυρση της συγκεκριμένης ρύθμισης που προωθεί ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Τσιάρας.
Το συγκεκριμένο άρθρο αναφέρει ότι «τιμωρούνται ποινικά όσοι κρίνονται ένοχοι για τη διάδοση "ψευδών ειδήσεων", που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην εθνική οικονομία, στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή στη δημόσια υγεία».
Πούυ είναι το πρόβλημα; στο ότι δεν υπάρχει σαφής ορισμός ως προς το τι είναι «ψευδής είδηση», γεγονός που αποτελεί κυριολεκτική κερκόπορτα για διώξεις.
Η ΕΟΔ αναγνωρίζει τη σημαντική απειλή που συνιστά η παραπληροφόρηση και τα fake news. Επισημαίνει, όμως, ότι «η καθιέρωση αυστηρών νόμων από τις κυβερνήσεις, με τους οποίους οι ρυθμιστικές αρχές ή οι εισαγγελείς έχουν την εξουσία να αποφασίζουν τι είναι αληθές ή ψευδές και να επιβάλλουν πρόστιμα στον Τύπο, δεν είναι η σωστή απάντηση και το αποτέλεσμα είναι περισσότερο βλαπτικό και καθόλου ωφέλιμο».
«Η υποκειμενική ερμηνεία ανάλογων νόμων, που έχουν διατυπωθεί με ασάφειες, είναι πολύ πιθανόν να ανοίξει την πόρτα της λογοκρισίας για το καθ' όλα νόμιμο ρεπορτάζ».
«Η δημοσιογραφία που δύναται να επιβάλλει τη λογοδοσία φυσικά κλονίζει την εμπιστοσύνη του κοινού στην κυβέρνηση, όπως συμβαίνει και με την ερευνητική δημοσιογραφία, που δικαιολογημένα προκαλεί ανησυχία ή οργή στο κοινό», επισημαίνει η ΕΟΔ, θυμίζοντας ότι η μόνη χώρα που προχώρησε σε ανάλογη ρύθμιση είναι η Ουγγαρία.
Η στήλη θα προσθέσει και ένα επιχείρημα που επικαλείται ο Πάσχος Μανδραβέλης σε άρθρο του στην Καθημερινή: ούτε ο Κωνσταντίνος Σημίτης θα την έβγαζε καθαρή, αφού από το 2008 επεσήμαινε τον κίνδυνο προσφυγής της χώρας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Τότε κάτι τέτοιο φάνταζε σαν «ψευδής είδηση», ικανή «να προκαλέσει ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες».