Το πιθανότερο είναι ότι όλοι έχουμε κάποια άποψη για το ”από πού ξεκινά και πού καταλήγει” το παραγόμενο πετρέλαιο. Και συνήθως αυτή η άποψη αφορά ασαφώς την αραβική χερσόνησο, ως χώρα προέλευσης, και τις ΗΠΑ, ως εύλογη κατεύθυνση προορισμού. Πώς όμως ακριβώς είναι διαρθρωμένοι οι δρόμοι του μαύρου χρυσού;

Οπως προκύπτει από στοιχεία που αναφέρονται στο 2000, η συνολική παραγωγή πετρελαίου ανά τον κόσμο ξεπερνά τα 3,555 δισεκατομμύρια μετρικούς τόνους. Από αυτά, η Νο1 πετρελαιοπαραγωγός χώρα, αυτή της Σαουδικής Αραβίας, παρήγαγε το 12% ή αλλιώς τα 427 εκατομμύρια μ. τόνους. Δεύτερες έρχονται οι ΗΠΑ με ποσοστό 10% ή 354 εκατ. μ. τόνους, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ρωσία, που παρήγαγε το 9,1% της παγκόσμιας παραγωγής (322 εκατ. μ. τόνους).

Σε επίπεδο οργανισμών, από τις χώρες του ΟΠΕΚ προέρχεται το 40% της συνολικής παραγωγής, ενώ το περίπου 60% των ποσοτήτων αργού πετρελαίου που διακινούνται ξεκινά από τις ίδιες χώρες.

Στις επόμενες θέσεις βρίσκονται (με σειρά εμφάνισης) το Ιράν, η Βενεζουέλα, το Μεξικό, η Κίνα, η Νορβηγία, το Ιράκ, το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ σημαντικό μερίδιο της παγκόσμιας παραγωγής κατέχει ο ”υπόλοιπος κόσμος”, ο οποίος παράγει το 37,9%. Στο τελευταίο αυτό ποσοστό περιλαμβάνονται αρκετές από τις χώρες του ΟΠΕΚ, όπως το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Τα στοιχεία που το World Energy Agency διαθέτει, δείχνουν ότι το σημαντικότερο κομμάτι των εισαγωγών πετρελαίου γίνεται, όπως θα ανέμενε κανείς, από χώρες με αυξημένη βιομηχανική δραστηριότητα. Οι ΗΠΑ είναι ο Νο1 εισαγωγέας μαύρου χρυσού, εισάγοντας κατά μέσο όρο 494 εκατ. μετρικούς τόνους πετρελαίου ετησίως, ενώ η Ιαπωνία κατέχει τη δεύτερη θέση στις εισαγωγές, με 214 εκατ. μ. τόνους. Ακολουθούν η Κορέα (121 εκατ. μ. τόνοι), η Γερμανία (104 εκατ. μ. τόνοι), η Ιταλία (88 εκατ. μ. τόνοι) και η Γαλλία (82 εκατ. μ. τόνοι).

Αλλα σημαντικά στοιχεία για την παγκόσμια αγορά του πετρελαίου βρίσκονται στο χάρτη των αποθεμάτων, όπου και εκεί η υπεροχή των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ είναι αδιαφιλονίκητη: Κατέχουν συνολικά περισσότερο από το 75% των αποθεμάτων.

Αναλυτικά, η Σαουδική Αραβία έχει στη διάθεσή της αποθέματα που ανέρχονται σε 260 δισ. βαρέλια, ο αντίστοιχος αριθμός για το Ιράκ είναι 110 δισ., ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατέχουν 95 δισ. βαρέλια. Η πρώτη μη μέλος του ΟΠΕΚ χώρα βρίσκεται αρκετά πιο πίσω στη σχετική λίστα και είναι η Ρωσία, με αποθέματα που ανέρχονται σε 49 δισ. βαρέλια.



Χωρίς σωρείες αναλύσεων, μια απλή ματιά στα παραπάνω στοιχεία αρκεί ώστε να εξηγήσει το… πλανηταρχικό ενδιαφέρον για την περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά και τις ανακατατάξεις που η διακύμανση της παραγωγής του πολύτιμου ορυκτού προκαλεί στις παγκόσμιες αγορές.

”Το ενεργειακό τοπίο, μετά τη βελτίωση των συνθηκών εξόρυξης του φυσικού αερίου και την εξάπλωση της ειρηνικής χρήσης πυρηνικής ενέργειας, αναμένεται να αλλάξει και τότε η τράπουλα θα μοιραστεί διαφορετικά” τονίζουν διεθνείς αναλυτές. Για να προσθέσουν: ”…αλλά αυτό μην περιμένει κανείς να γίνει νωρίτερα από 20-30 χρόνια!

Δ.Γλ.