Μετά την επιτυχημένη διάθεση Πορτογαλικών, Ισπανικών και Ιταλικών ομολόγων στις 12 Ιανουαρίου, οι αγορές μετοχών κατέγραψαν σημαντική άνοδο, καθώς καταλάγιασαν οι φόβοι για το κρατικό χρέος. Ο δείκτης FTSE All World βρέθηκε στο υψηλότερο σημείο του από τον Αύγουστο του 2008, ο S&P 500 αναρριχήθηκε ως σε επίπεδα που είχε να δει τον Σεπτέμβριο του 2008 ενώ σύντομα μετά ο δείκτης Kospi της Νότιας Κορέας σημείωσε υψηλό όλων των εποχών.

Αυτά τα δεδομένα λένε πολλά για την πορεία των μετοχικών αγορών στο 2010 και δίνουν τον τόνο και στις αρχές του 2011. Στο προηγούμενο έτος, η μεταβλητότητα αναφορικά με την διάθεση για κίνδυνο (Risk On/Risk Off ή RoRo) που αποδίδεται και στην αβεβαιότητα γύρω από το κρατικό χρέος της ευρωπαϊκής περιφέρειας- αντιστάθμισε αρκετά από τα σινιάλα βελτίωσης που έστειλαν εταιρίες και η γενικότερη κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας.

Μια πρόσφατη ανάλυση από το τμήμα quantitative strategy της HSBC απηχεί ακριβώς αυτό και μιλά για ένα δείκτη παρακολούθησης του φαινομένου RoRo, τον οποίο πρόσφατα δημιούργησε η τράπεζα. Αποκάλυψε ότι οι σημερινές μετοχικές αποτιμήσεις είναι μάλλον προϊόν «εξωτερικών δυνάμεων» παρά ιδίων θεμελιωδών μεγεθών. Έδειξε ακόμη ότι ο συσχετισμός μεταξύ φαινομενικά άσχετων μεταξύ τους στοιχείων ενεργητικού είναι στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας 20ετίας – χρονικό διάστημα κατά το οποίο η HSBC είχε τη δυνατότητα να κάνει τις σχετικές μετρήσεις.

Σε κάθε περίπτωση το φαινόμενο RoRo οδήγησε σε μια απρόβλεπτη χρονιά για τις μετοχές το 2010. Ο παγκόσμιος όγκος των μετοχικών αγορών ήταν πεσμένος κατά 1% σε ετήσια βάση, αλλά το τέταρτο τρίμηνο είχε τους υψηλότερους όγκους συναλλαγών- μια αύξηση 74% έναντι του τρίτου τριμήνου. Ο όγκος των παγκόσμιων IPOs έφτασε τα 280,2 δισ. δολ. Πρόκειται για τον δεύτερο υψηλότερο ετήσιο όγκο που καταγράφηκε μετά το 2007 που και πάλι επηρεάστηκε σημαντικά από την άνοδο της τάξης του 133% η οποία καταγράφηκε στο τελευταίο τρίμηνο έναντι του τρίτου.

Άνοδος αναδυόμενων αγορών

Η τεκτονική μετακίνηση ανάμεσα στις αναπτυγμένες και τις αναδυόμενες αγορές συνεχίστηκε. Οι όγκοι στις μετοχικές αγορές των αναδυόμενων αγορών έφτασαν τα 406,3 δισ. δολ. αυξημένες κατά 87% έναντι του 2009. Αυτοί ήταν οι υψηλότεροι όγκοι που καταγράφηκαν και αντιστοιχούν στο 45% των παγκόσμιων μετοχικών αγορών το 2010 (έναντι 24% του προηγούμενου έτους). «Οι λόγοι που η περιοχή Ασίας/Ειρηνικού κυριάρχησε στα IPOs είναι τόσο κυκλικοί όσο και μακροπρόθεσμοι», λέει ο John Crompton, επικεφαλής του τμήματος μετοχικών αγορών ανά τον κόσμο για λογαριασμό της HSBC. «Στην Ασία ήταν λίγο και από τα δύο. Η περιοχή απολαμβάνει εξαιρετική μακροχρόνια ανάπτυξη και δεν χτυπήθηκε ιδιαίτερα από την κυκλική κάμψη».

Πτώση για ΗΠΑ και αναδυόμενες

Από την άλλη πλευρά οι όγκοι τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική σημείωσαν πτώση 17% και 38% αντίστοιχα. «Η πτώση του όγκου στις αναδυόμενες αγορές ήταν πολύ δραστική», λέει ο Emmanuel Gueroult, συνεπικεφαλής του τμήματος μετοχικών αναδυομένων αγορών για λογαριασμό της Morgan Stanley.

«Έτσι, και σε μεγάλο βαθμό οι επανακεφαλαιοποιήσεις των ομίλων που βοήθησαν να οδηγηθεί η αγορά υψηλότερα το 2009 δεν εμφανίστηκαν ξανά το 2010, ούτε και αντικαταστάθηκαν πλήρως από το εκ νέου άνοιγμα της αγορά IPO και την άνοδο στην δραστηριότητα των αναδυομένων αγορών. Αλλά ενώ οι υψηλές προσδοκίες για το 2010 δεν επιτεύχθηκαν, πιστεύουμε ότι η δραστηριότητα θα κινηθεί ανοδικά κατά τουλάχιστον 15% έως 20% στο 2011 εντός με λιγότερη-ελπίζουμε- μεταβλητότητα».

Όλοι συμφωνούν ότι οι αναδυόμενες αγορές θα συνεχίσουν να αποτελούν σημαντικό συστατικό παράγοντα σε ό,τι αφορά τους όγκους της αγοράς, αλλά λίγοι είναι αυτοί που θεωρούν ότι οι αναδυόμενες αγορές- ειδικά τα IPOs σε Ασία/ Ειρηνικό θα κυριαρχήσουν σε στις αγορές με τον τρόπο που το έκαναν πέρσι.

«Η Ασία και οι αναδυόμενες αγορές γενικά θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ απασχολημένες αν και δεν είναι πιθανό να εμφανίσουν την κινητικότητα που εμφάνισαν το 2010», λέει ο Matthew Westerman, επικεφαλής για όλο τον κόσμο του τμήματος μετοχικών αγορών, για λογαριασμό της Goldman Sachs. «Αναμένουμε στις ΗΠΑ να υπάρχει περισσότερη κινητικότητα ενώ – αναλόγως και με… συγκεκριμένες περιπτώσεις- υπάρχει περίπτωση να δούμε αυξημένη δραστηριότητα στην Ευρώπη».

Συμφωνία στις τάσεις

Υπάρχει γενικώς ομοφωνία τόσο σε ό,τι αφορά το τι θα δώσει τον τόνο στις αγορές όσο και το σε ποιους κλάδους θα παρατηρηθεί η μεγαλύτερη δραστηριότητα. Η προετοιμασία για τις τραπεζικές μεταρρυθμίσεις της Βασιλείας ΙΙΙ και ο δρόμος για να αποπληρωθούν οι κρατικές ενισχύσεις ή να αντισταθμιστούν οι επιβραδύνσεις στην κερδοφορία θα καθορίσει πιθανότατα τις εκδόσεις των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων (12 με 15 θεωρούνται πιθανοί υποψήφιοι για να αντλήσουν κεφάλαια). Εξάλλου, οι κανονισμοί της Ε.Ε. για τις ασφάλειες, καθώς και πιθανή δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων είναι πιθανό να οδηγήσουν σε νέες εκδόσεις στον ασφαλιστικό κλάδο.

Γενικά οι παράγοντες των αγορών είναι θετικοί σχετικά με τις προοπτικές μεγαλύτερης δραστηριότητας στα μετοχικά deals αν και με επιφυλάξεις που αφορούν κυρίως την Ευρώπη.

«Υπάρχουν ακόμη ορισμένοι κίνδυνοι ειδικά σε ό,τι αφορά την περιφέρεια της Ευρώπης», λέει ο Nick Williams, επικεφαλής του τμήματος μετοχικών αναδυομένων αγορών για λογαριασμό της Credit Suisse. «Υπάρχουν ωστόσο ένα σωρό θετικές ενδείξεις και για την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης και βελτιούμενης εταιρικής επίδοσης, των αυξημένων επιχειρηματικών επενδύσεων και της στήριξης από την κατανάλωση στις αναδυόμενες αγορές. Μαζί, αυτές και άλλες τάσεις θα αποτελέσουν τον καταλύτη για την αύξηση της δραστηριότητας των αγορών».