του Κώστα Τσαούση

Ενα (ακόμη) βήμα - ίσως και το πλέον σημαντικό - έγινε σήμερα για την έλευση στα ΕΛΠΕ ενός νέου ισχυρού ιδιώτη μετόχου με διεθνές κύρος και εμβέλεια που θα προσδώσει στον ελληνικό πετρελαϊκό όμιλο πολλαπλές δυνατότητες περαιτέρω εξωστρέφειας σε συνδυασμό με πλήθος συνεργειών και κοινοπρακτικών δράσεων προστιθέμενης αξίας.

Το άνοιγμα της μίας και μοναδικής προσφοράς (εκείνης της κοινοπραξίας των Ρώσων της LUKoil και του Ομίλου Λάτση) και κυρίως το ”περιεχόμενο” της (προσφερόμενη τιμή 7,5 ευρώ ανά μετοχή για το 23,17% των μετοχών, πολύ πάνω από την τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής των ΕΛΠΕ και την περίοδο της κατάθεσης της προσφοράς τον περασμένο Απρίλιο και - το κυριότερο - μετά την άνοδο των τελευταίων ημερών ) ήταν και η καλύτερη απάντηση - στήριξη στις δειλές (ακόμη) προσπάθειες για την αναστροφή του κλίματος στην αγορά (με την ευρύτερη της έννοια και όχι απλώς για την Σοφοκλέους).

Κι αυτό, γιατί η προσφορά - συνεκτιμώντας και το premium της τιμής ανά μετοχή, το οποίο ανέρχεται στο 14% με βάση το κλείσιμο της Παρασκευής - είναι με καθαρούς όρους και πολύ περισσότερο με καθαρούς στόχους, οι οποίοι προφανώς και δεν μπορούν να ”εγκλωβισθούν” στο στενό πλαίσιο της ”αποτίμησης” στο ταμπλό της Σοφοκλέους.

Οι στόχοι της παρουσίας της ελληνορωσσικής κοινοπραξίας των ισχυρών ιδιωτών επενδυτών στα μετοχικά πράγματα των ΕΛΠΕ έχουν άμεση σχέση με τον στόχο της μετεξέλιξης του ελληνικού πετρελαϊκού ομίλου σε μία περιφερειακή δύναμη αξιώσεων στον χώρο της Ν.Α. Ευρώπης, όπου αποτελεί σήμερα το πρώτο πεδίο ”αντιπαράθεσης” ανάμεσα σε παραδοσιακούς και νέους παίκτες, αλλά και μία σπουδαία ”προίκα” για όλους όσοι επιθυμούν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις της ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς.

Οι ενδιαφερόμενοι - και οι μόνοι που απέμειναν απο τον περασμένο Αύγουστο στην διαδικασία που πέρασε από τα ”σαράντα κύματα” - έδειξαν εν τοίς πράγμασι, ότι όχι μόνον ήθελαν, αλλά μπορούσαν να φθάσουν στην ”πηγή” με όρους ανταγωνιστικής (παρά την μοναξιά τους) προσφοράς. Γι΄αυτό και η κυβέρνηση, με διακριτή την παρουσία και την συμβολή των υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Ν. Χριστοδουλάκη και Α.Τσοχατζόπουλου, τόλμησε.

Οι συνοπτικές διαδικασίες για να γίνει ο ”προτιμητέος πλειοδότης” αγοραστής και στρατηγικός εταίρος, άλλωστε, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές και κυρίως το μέγεθος της τόλμης...

Αλλά το μέγεθος της τόλμης είχε διαφανεί λίγες ώρες πριν ανοίξει η προσφορά, όταν το υπουργικό δίδυμο αποφάσιζε (κάτω και από το βάρος πολλαπλών πιέσεων και αφόρητης σεναριολογίας) να συντμήσει χρόνους και διαδικασίες και να δώσει οριστική λύση στην εκκρεμότητα των ΕΛΠΕ. Μάλιστα, ήταν σαφές ότι από τη στιγμή που η κυβέρνηση οδηγήθηκε στην επίσπευση των διαδικασιών είχε και την βεβαιότητα πώς οι ενδιαφερόμενοι δεν θα πρόδιδαν τις προσδοκίες της.

Ενδεικτικό του κλίματος που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες ημέρες είναι και το απόσπασμα από ρεπορτάζ που δημοσιεύει στην σημερινή της έκδοση η εφημερίδα ”ΜΕΤΟΧΟΣ”: ”Ο διαγωνισμός για την έλευση του ισχυρού ιδιώτη μετόχου στα ΕΛΠΕ - σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες από κυβερνητικούς και τραπεζικούς κύκλους - θα στεφθεί (τελικά) με επιτυχία και η μοναδική κοινοπραξία (εκείνη των Ρώσων της LUKoil και του Ομίλου Λάτση) που παρέμεινε μέχρι τέλους στην διεκδίκηση του 23 % της εισηγμένης επιχείρησης θα είναι , εντός των επομένων δύο μηνών, ο νέος συνεταίρος του Δημοσίου.

Οι ίδιες πηγές, παρότι αποφεύγουν να συγκεκριμενοποιήσουν τις ”τεχνικές” λύσεις που βρέθηκαν για να... παρακαμφθεί τουλάχιστον προς το παρόν) το ”αγκάθι” της συγχώνευσης δι΄ απορρόφησης της ”Petrola” από τα ΕΛΠΕ, εν τούτοις - μετά λόγου γνώσεως - υποστηρίζουν ότι ”πολύ σύντομα οι παίκτες της εγχώριας αγοράς των πετρελαίων θα είναι δύο και μόνον δύο”.

Δηλαδή τα ΕΛΠΕ με την ισχυρή (επί της ουσίας) μετοχική παρουσία της ελληνορωσσικής κοινοπραξίας LUKoil - Λάτση και η Motor Oil (συμφερόντων των Σαουδαράβων της Aramco και του Ομίλου Βαρδινογιάννη). Ετσι, οι κάθε φορά σχέσεις των δύο ”παικτών” (άμβλυνση ή όξυνση του ανταγωνισμού) θα εκφράζονται με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο στο πεδίο της εμπορίας - και των τιμών - των καυσίμων. Προβλέψεις για την πορεία αυτών των σχέσεων θα ήταν με τα σημερινά δεδομένα δύσκολο να γίνουν και σε κάθε περίπτωση θα ήταν παρακινδυνευμένες...”

H έλευση της κοινοπραξίας των ισχυρών επενδυτών τι θα αποφέρει όμως στα ίδια τα ΕΛΠΕ ; Ας ξετυλίγουμε, λοιπόν, το νήμα των δέσμευσεων, των δυνατοτήτων και των προσδοκιών:

- Η LUKoil, δεσμεύεται να οδηγήσει τα ΕΛΠΕ κατευθείαν στο φρέαρ του πετρελαίου, δηλαδή να παράσχει την δυνατότητα στην ελληνική επιχείρηση (είτε αυτοδύναμα, είτε μέσω κοινοπρακτικής εταιρίας) να εκμεταλλευθεί μεγάλα και υψηλής ποιότητας κοιτάσματα με τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό εξόρυξης στην περιοχή της Κασπίας.

Επιπλέον, προσφέρει πληθώρα συμβολαίων μακροπρόθεσμης διάρκειας για την προμήθεια απο τα ΕΛΠΕ αργού πετρελαίου κλπ σε ανταγωνιστικές τιμές, ενώ καθορίζει και ένα πλαίσιο συντονισμένης δράσης στον τομέα της διύλισης , της παραγωγής, διανομής και εμπορίας σε ολόκληρο το γεωγραφικό πλάτος των Βαλκανίων και της Ν.Α. Ευρώπης, δίχως αυτό το πλαίσιο να περιορίζει τις επόμενες κινήσεις τους στον χώρο της Δυτικής Ευρώπης.

Το πλαίσιο της συντονισμένης δράσης, όπως εξηγούν στους συνομιλητές τους στελέχη του Ομίλου Λάτση, θα επιτρέψει στις παραγωγικές μονάδες των τριών Ομίλων να προχωρήσουν σε περαιτέρω καθετοποίηση , γεγονός που θα συμβάλλει τα μέγιστα στην ανάδειξη των τόσο αναμενόμενων συνεργειών.

- Η ίδια η Lukoil έχει ήδη παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα σε δύο βαλκανικές και σε μία παρευξείνια χώρα ( π.χ το πετροχημικό συγκρότημα Neftochim στην Βουλγαρία, το διυλιστήριο Petrotel στην Ρουμανία και το διϋλιστήριο της Οδησσού στην Ουκρανία), ενώ έχει αποφασίσει να συμμετάσχει σε όλες τις υπό εξέλιξη ιδιωτικοποιήσεις στον χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ( το παράδειγμα του Βελιγραδίου είναι απολύτως χαρακτηριστικό).

- Απο την άλλη πλευρά, τα ΕΛΠΕ, μετά την εξαγορά του διυλιστηρίου Okta στην ΠΓΔΜ προχωρούν στην συγκρότηση εμπορικών δικτύων στις γειτονικές βαλκανικές χώρες σε μία προσπάθεια να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα του του ενιαίου σχήματος λειτουργίας των διυλιστηρίων του Oμίλου.

Παράλληλα, ο στόχος των ΕΛΠΕ είναι να καταλάβουν τον χώρο που τους ανήκει σε όλο το ενεργειακό φάσμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο και παραγωγή ηλεκτρισμού).

Ο τρίτος εταίρος της συνεργασίας, δηλαδή ο Ομιλος Λάτση, μπορεί να προσκομίσει και να συνεισφέρει στην κοινή τράπεζα - πέρα από την πολύχρονη εμπειρία και τεχνογνωσία του στο σκληρό ανταγωνιστικό πεδίο του πετρελαϊκού περιβάλλοντος - τις διεθνείς διασυνδέσεις του για ευέλικτα και αποτελεσματικά σχήματα χρηματοδότησης νέων επενδύσεων και συμμετοχών, για την προσέλκυση κεφαλαίων και επενδυτών στις αναδυόμενες αγορές της Ν.Α. Ευρώπης, για την επέκταση σε νέες δραστηριότητες κλπ.

Ολα αυτά θα δοκιμασθούν με ένα ιδιαίτερο τρόπο σε τρεις κομβικούς τομείς συνεργασίας, όπως είναι τα projects για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και διαχείρισης φυσικών πόρων, την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και την τροφοδοσία με αυτά της ελληνικής αγοράς και την κατασκευή και διαχείριση του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολης.