Η διοίκηση της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά ήταν σαφής και ο διευθύνων της σύμβουλος Κρίτων Αναβλαβής δεν θέλησε να κρυφτεί: εξετάζει την πιθανότητα να στείλει την έδρα του ομίλου εκτός Ελλάδος, ώστε να μπορεί να δουλέψει καλύτερα και να μην υφίσταται ένα σωρό παρενέργειες που οφείλονται στην οικονομική κρίση, και όχι μόνο.

Όσο και αν ο κ. Αναβλαβής διαβεβαιώνει πως η παραγωγή, η απασχόληση και η φορολογία θα μείνουν στην Ελλάδα σε περίπτωση αλλαγής έδρας, η αλήθεια είναι πως μια τέτοια ενδεχόμενη απόφαση θα αποτελέσει ένα ακόμη πλήγμα -τουλάχιστον σε επίπεδο ψυχολογίας- για την ελληνική οικονομία.

Ποιο μήνυμα θα δοθεί: πως όταν η Ελλάδα καλεί τους ξένους να επενδύσουν στη χώρα τους, οι εγχώριοι επιχειρηματίες (του τέως προέδρου του ΣΕΒ συμπεριλαμβανομένου) σπεύδουν να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό… Γνωστά άλλωστε είναι και τα «καρφιά» Γερμανών αξιωματούχων, που αναρωτιούνται για το πώς ζητάμε από αυτούς να επενδύσουν σε μια χώρα όπου οι επιχειρηματίες δηλώνουν πρόθυμοι να μεταφέρουν τις έδρες τους εκτός Ελλάδος και οι καταθέτες σηκώνουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες…

Και να ήταν μόνο η περίπτωση της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά και του βασικού της μετόχου Οδυσσέα Κυριακόπουλου! Πολλοί ιδιοκτήτες μεγάλων ομίλων είτε έχουν κάνει σχετικές δηλώσεις, είτε έχουν δεχτεί τέτοιες εισηγήσεις, χωρίς ωστόσο να έχουν εκφράσει τον σχετικό προβληματισμό τους δημοσίως.

Παράγοντες της αγοράς, βέβαια, υποστηρίζουν πως όλες οι περιπτώσεις των επιχειρηματιών δεν είναι ίδιες και πως θα πρέπει να εξεταστούν κατά περίπτωση. Υπάρχουν -όπως λένε- ορισμένοι που απλώς «πιέζουν την κυβέρνηση για να πάρουν κι άλλα ή για να συνεχίσουν να καρπώνονται προνόμια που κατέχουν εδώ και πολλά χρόνια».

Παρ' όλα αυτά, όλοι συμφωνούν πως η άσκηση επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα αποτελεί έναν… από τους άθλους του Ηρακλή: «Έκτακτες εισφορές… κάθε χρόνο, κράτος που πληρώνει όποτε και αν θέλει, ανυπέρβλητη γραφειοκρατία, χαρακτηριστική διαφθορά, νόμοι που αλλάζουν κάθε μέρα, νόμοι που μπορεί να ψηφίζονται, αλλά δεν εφαρμόζονται ποτέ, δικαστήρια που δικάζουν στη… μετά θάνατον ζωή» είναι μερικά από όσα αναφέρονται σχετικά από γνωστό επιχειρηματία, ο οποίος συμπληρώνει:

«Αν κάποιος θέλει να ιδρύσει μια παραγωγική μονάδα στην επαρχία, θέλει δύο χρόνια για να πάρει τις σχετικές άδειες. Αν επιλέξει να ανοίξει μια εισαγωγική εταιρία -να βλάψει δηλαδή την ελληνική οικονομία-, τότε χρειάζονται μόλις δύο μήνες»…

Άλλος βασικός μέτοχος εισηγμένης δηλώνει πως η εταιρία του θα πρέπει να είναι δύο φορές πιο ανταγωνιστική από τις ξένες, αν θέλει να πουλάει στην Ελλάδα. Οι ξένες επιχειρήσεις δεν είναι ανάγκη να διαθέτουν μεγάλες εγκαταστάσεις, να απασχολούν Έλληνες εργαζομένους και να έχουν έδρα στη χώρα, δηλώνει, συμπληρώνοντας πως μπορούν μέσα σε δύο ημέρες με ένα φθηνό βουλγαρικό φορτηγό να στέλνουν τα προϊόντα τους από τη Γερμανία, χωρίς να επιβαρύνονται ετησίως με έκτακτους φόρους, χωρίς να πληρώνουν τις εργοδοτικές εισφορές-ρεκόρ που πληρώνουμε εμείς, χωρίς…

Και φυσικά υπάρχει και η χρηματιστηριακή διάσταση του όλου θέματος. Ορισμένοι επιχειρηματίες -διεθνοποιημένων κυρίως ομίλων- υποστηρίζουν πως, αν η έδρα τους ήταν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και οι μετοχές τους τελούσαν υπό διαπραγμάτευση σε κάποιο μεγαλύτερο χρηματιστήριο από αυτό της Αθήνας, τότε οι αποτιμήσεις των εταιριών τους θα μπορούσαν να είναι σαφώς υψηλότερες.

Αναμφίβολα το δίκιο δεν βρίσκεται στη μία πλευρά, ούτε στο κράτος ούτε στις επιχειρήσεις, και το μόνο βέβαιο είναι πως μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης στις επικείμενες εκλογές το κράτος και οι επιχειρήσεις θα κληθούν να τα βρούν, με ζητούμενο την επιβεβαίωση κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, μέσα από το οποίο:

• Οι επιχειρηματίες θα στηρίξουν τις εταιρίες τους και θα καταβάλλουν τους φόρους που τους αναλογούν.
• Και από την άλλη πλευρά, το ελληνικό δημόσιο θα φανεί συνεπέστερο στις υποχρεώσεις του, θα περιορίσει τη διαφθορά και την αδιαφάνεια και ακόμα θα προχωρήσει στην εφαρμογή ενός ελκυστικότερου και απλούστερου φορολογικού συστήματος.

Θα «αγριέψουν» οι τράπεζες

Σημαντικές αλλαγές, ωστόσο, αναμένεται να έχουμε και στις σχέσεις συνεργασίας μεταξύ των τραπεζών και των επιχειρήσεων. Η αναμενόμενη εμπλοκή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο τραπεζικό σύστημα και το πρόβλημα της περιορισμένης ρευστότητας στην πραγματική οικονομία φαίνεται πως θα αποτελέσουν καταλυτικούς παράγοντες προς μια τέτοια διαδικασία.

Κύκλοι της αγοράς υποστηρίζουν πως από το 2008 (αρχή της κρίσης) μέχρι σήμερα οι τράπεζες κράτησαν πολύ χαλαρή στάση απέναντι στις μεγάλες επιχειρήσεις, επιμηκύνοντας στις περισσότερες περιπτώσεις τις δανειοδοτήσεις τους και προσπαθώντας κυρίως να κερδίσουν χρόνο, κρύβοντας τα προβλήματα κάτω από το χαλί και μεταθέτοντας τη λύση τους στο μέλλον.

Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, σήμερα οι τράπεζες δείχνουν να είναι σε πολλές περιπτώσεις μετανιωμένες για τη στάση που υιοθέτησαν. Και αυτό γιατί στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα αύξησαν ακόμη περισσότερο τη δανειακή τους έκθεση προς τους συγκεκριμένους ομίλους και επιπλέον ανέβαλαν χρονικά την υλοποίηση ενός ξεκαθαρίσματος στην αγορά, με την υπερίσχυση των υγιέστερων και ισχυρότερων επιχειρηματικών κρίκων. Κάτι τέτοιο στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα θα είχε επιδράσει θετικά στην οικονομία, σε σύγκριση με την επιλογή της ουσιαστικής αναβολής αντιμετώπισης των προβλημάτων.

Βέβαια, προς το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών μεταξύ των τραπεζών και των επιχειρήσεων θετικά θα επηρεάσουν και άλλοι παράγοντες, στους οποίους συγκαταλέγονται:

• Η παρουσίαση τους τελευταίους μήνες «σοβαρότερων» distress funds, που εμφανίζονται πρόθυμα να εξαγοράσουν εταιρίες σε υποτιμημένα μεν επίπεδα (haircut για τις τράπεζες), αλλά όχι και για… ένα κομμάτι ψωμί, όπως ζητούσαν κάποιοι άλλοι «συνάδελφοί» τους παλαιότερα.

• Η μείωση του πολιτικού κινδύνου μετά τις εκλογές (αν υπάρξει…) και η μείωση του κινδύνου των τραπεζών μετά την επανακεφαλαιοποίησή τους θα κάνει τα «σοβαρά» distress funds να έχουν αρκετούς λόγους παραπάνω για να επιχειρήσουν να αγοράσουν Ελλάδα.

Είναι λοιπόν πολύ πιθανόν από το προσεχές καλοκαίρι και μέσα σε διάστημα έξι έως εννέα μηνών να δούμε τις τράπεζες να πιέζουν πολύ περισσότερο τους επιχειρηματίες είτε να βάλουν φρέσκο χρήμα στις εταιρίες τους, είτε να αποδεχτούν προτάσεις εξαγοράς από distress funds του εξωτερικού, είτε ακόμη-ακόμη να δώσουν τα κλειδιά των επιχειρήσεων στις ίδιες, κι αυτές στη συνέχεια θα προβούν σε πλειστηριασμούς των εταιριών μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα!

Οψόμεθα…


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.