Κάτι πολύ ενδιαφέρον έγινε τις τελευταίες ημέρες στην Ευρώπη: παρά την αγωνία για την Ελλάδα, τις διασκέψεις των υπουργών της ευρωζώνης και τις διαπραγματεύσεις για διασώσεις και χρεοκοπίες, οι αγορές έδειξαν σχετική ηρεμία.

Ας συγκρίνουμε τα γεγονότα αυτά με την ευρωπαϊκή κρίση στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, όταν τα νεύρα ήταν τεντωμένα και οι επενδυτές είχαν τόσο μικρή εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό σύστημα, όπου οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων εκτινάχθηκαν σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από τη δεκαετία του 1980. Οι συζητήσεις στράφηκαν από την ισχύ του ευρώ στο ερώτημα της μελλοντικής του ύπαρξης.

Το 2011, εάν οι Γερμανοί είχαν προτείνει την εγκατάσταση επιτρόπων στις χώρες που δεν μπορούσαν να επιτύχουν τους στόχους των προϋπολογισμών τους, ο πανικός θα ήταν ευρύτατος και οι συζητήσεις αναφορικά με το τέλος του ευρώ θα κυριαρχούσαν στα μέσα ενημέρωσης.

Το ίδιο θα γινόταν εάν οι Έλληνες απειλούσαν με μονομερή αναπροσαρμογή του χρέους, ή εάν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε κατηγορήσει δημοσίως το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της Ελλάδας ως ανακριβές και μη ρεαλιστικό, ή εάν δημοσιευόταν νέα δημοσκόπηση, που θα έδειχνε τη δυσαρέσκεια απέναντι στα βασικά πολιτικά κόμματα της Ελλάδας.

Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη αυτήν την εβδομάδα. Τη Δευτέρα και την Τρίτη, έγιναν όλα τα προαναφερθέντα -και ακόμα περισσότερα-, όμως η αντίδραση της αγοράς ήταν ήρεμη, ακόμα και ήπια θετική. Αυτό είναι απόδειξη του πόσο έχει περιοριστεί η κρίση, σε χρηματοοικονομικό τουλάχιστον επίπεδο. Αυτό οφείλεται κυρίως στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Η ΕΚΤ έχει παράσχει μισό τρισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμη, χαμηλότοκη πίστωση στις ευρωπαϊκές τράπεζες, και θα προσφέρει ακόμα περισσότερη στις 29 Φεβρουαρίου. Έχει παρέμβει επίσης στις αγορές ομολόγων και έχει απορροφήσει προβληματικά κρατικά ομόλογα ύψους περίπου 220 δισ. ευρώ.

Για κάποιο διάστημα, μάλιστα, θεωρήθηκε ότι ήταν ο κύριος αγοραστής ιταλικών ομολόγων. Αν δεν υπήρχε αυτή η βοήθεια από την ΕΚΤ, η Ιταλία μπορεί να ερχόταν αντιμέτωπη με χρηματοδοτική κατάρρευση, γεγονός που θα οδηγούσε γρήγορα σε χρεοκοπία και σε κατάρρευση του ευρωσυστήματος.

Η έγκαιρη και συνεχιζόμενη παρέμβαση της ΕΚΤ κατέβασε τις αποδόσεις των ιταλικών κρατικών ομολόγων σε ασφαλή επίπεδα. Οι αγορές από αυτήν προβληματικών ομολόγων από όλες τις χώρες της Ε.Ε. την προηγούμενη εβδομάδα ήταν μηδενικές, για πρώτη φορά από τότε όπου ξεκίνησαν. Αυτό είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό, δεδομένου ότι η Ιταλία θα εκδώσει ομόλογα ύψους 63 δισ. ευρώ αυτόν τον μήνα - ποσό μιάμιση φορά υψηλότερο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη έκδοση που πραγματοποιήθηκε φέτος.

Η κρίση σίγουρα δεν έχει τελειώσει και το Stratfor εξακολουθεί να θεωρεί πως το ευρωπαϊκό σύστημα έχει θανάσιμα ελαττώματα. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες ή το ιταλικό κρατικό χρέος παραμένουν οι πιθανότερες αιτίες για μελλοντική κατάρρευση.

Όμως, το γεγονός είναι ότι μετά από δύο χρόνια κρίσης οι Ευρωπαίοι έχουν επιτέλους επιτύχει κάποια σταθερότητα. Και δεδομένων των προβλημάτων και των ασυνεπειών στο ευρωπαϊκό σύστημα, αυτό δεν είναι μικρό επίτευγμα.