Η αποτροπή των ανταγωνιστών από την ενίσχυσή τους µε το µερίδιο, το δίκτυο και το ενεργητικό του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου θα είναι το βασικό κίνητρο διεκδίκησης του εν λόγω πιστωτικού ιδρύµατος ιδιαίτερα για τις µεγάλες τράπεζες, όπως προκύπτει από την ετήσια επισκόπηση της τραπεζικής αγοράς από την KANTOR CAPITAL.

Κι αυτό γιατί, όπως εκτιµά η εταιρεία, οι τράπεζες µε δίκτυο άνω των 200 καταστηµάτων εµφανίζουν µειωµένα οφέλη από την απόκτηση δικτύου. Το αντίθετο συµβαίνει µε τις µικρές τράπεζες οι οποίες αναζητούν δίκτυο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο δικαιολογείται από την Αγροτική Τράπεζα λόγω των θετικών επιπτώσεων που θα έχει στον ισολογισµό και τη φερεγγυότητά της.

Από τις ιδιωτικές τράπεζες η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank, η EFG Eurobank Ergasias και η Τράπεζα Πειραιώς θα ισχυροποιούσαν σηµαντικά τη θέση τους και θα απέτρεπαν τους ανταγωνιστές τους από ενίσχυση των µεγεθών τους και των µεριδίων αγοράς.

Η αξία του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου για τους πιθανούς αγοραστές, τοποθετείται σε 1,4 δισ. ως 1,7 δισ. ευρώ, χωρίς φυσικά να αποκλείεται λόγω του ιδιαίτερου ανταγωνισµού να γίνουν υψηλότερες προσφορές.

Η πώληση µειοψηφικού πακέτου, έστω και µε τη διάθεση του management, δεν επιτρέπει στον αγοράζοντα να εκµεταλλευτεί όλα τα ισχυρά σηµεία του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου και έτσι αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε χαµηλότερο ενδιαφέρον και κατ’ επέκταση χαµηλότερο κατ’ αναλογία τίµηµα.

Το αναµενόµενο εύρος αξίας του 35% των µετοχών τοποθετείται σε 320 εκ. ως 400 εκ. ευρώ, χωρίς πάλι να αποκλείονται σηµαντικές διαφοροποιήσεις ανάλογα µε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αγοράζοντος.

Όσον αφορά τη Γενική Τράπεζα, αυτή έχει να προσφέρει µόνον ένα µεσαίου µεγέθους δίκτυο. Στα αρνητικά στοιχεία της συγκαταλέγονται ο αδύναµος ισολογισµός, το ανισοβαρές και µικρού µεγέθους δανειακό χαρτοφυλάκιο και το αναλογικά υψηλό προσωπικό.

Η Γενική Τράπεζα δεν έχει αξία για τις µεγάλες τράπεζες αλλά λόγω δικτύου έχει σηµαντική αξία για τις µικρές τράπεζες, οι οποίες µε την εξαγορά της διευρύνουν κατά τάξη µεγέθους το δίκτυο τους ή αποκτούν ουσιαστικά δίκτυο. Η συνολική αξία της Γενικής Τράπεζας τοποθετείται σε 140 εκατ.- 260 εκατ. ευρώ, χωρίς να λαµβάνονται υπόψη οι επισφάλειες.

Για ποσοστό της τάξης του 33% και παραχώρηση του management το τίµηµα µπορεί να βρεθεί κατ’ αντιστοιχία στην περιοχή των 30 εκ.- 55 εκ. ευρώ.

Στην ετήσια επισκόπηση της KANTOR CAPITAL για τον τραπεζικό κλάδο, επισηµαίνεται η αύξηση το 2002 κατά 16,8% του συνόλου των χορηγήσεων έναντι µόλις 2,4% του συνόλου των καταθέσεων.

Τα µερίδια χορηγήσεων των τραπεζών που ελέγχονται από των δηµόσιο τοµέα µειώθηκαν κατά 3% στο 43% της αγοράς προς όφελος των ιδιωτικών τραπεζών που κατέχουν το 50%.

Κορυφαία από πλευράς µεριδίου χορηγήσεων παραµένει η Εθνική Τράπεζα µε µερίδιο το οποίο µειώνεται συνεχώς (20% έναντι 17% της Alpha Bank και 14% της EFG Eurobank Ergasias).

Από τις µεγάλες τράπεζες, τη µεγαλύτερη αύξηση χορηγήσεων παρουσίασαν η Τράπεζα Πειραιώς (46% µε σηµαντικό ποσοστό να προέρχεται από την απορρόφηση της ΕΤΒΑ), η EFG Eurobank Ergasias (21%) και η Alpha Bank(18%).

Από τη σύνθεση του ενεργητικού των τραπεζών προκύπτει ότι Εθνική και Εµπορική Τράπεζα εξακολουθούν να τοποθετούνται κυρίως σε οµόλογα.

Τα κέρδη εκµετάλλευσης συνολικά µειώθηκαν κατά 48% και τα συνολικά κέρδη προ φόρων των τραπεζών ανήλθαν σε 1,1 δισ, ευρώ, µειωµένα κατά 50% σε σχέση µε το 2001. Για το σύνολο των ελληνικών τραπεζών η µέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων (χωρίς έκτακτα αποτελέσµατα) µειώθηκε το 2002 κατά 6 ολόκληρες ποσοστιαίες µονάδες στο 8%.

Το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα παρουσιάζει υψηλή συγκέντρωση, καθώς οι πέντε µεγαλύτερες τράπεζες µε βάση το ενεργητικό κατέχουν το 73% της αγοράς και οι επτά µεγαλύτερες το 87,5%.

Η απουσία ενδιαφέροντος των ξένων τραπεζών αποδεικνύεται όχι µόνο από την αποχώρηση συγκεκριµένων ονοµάτων από την ελληνική αγορά, αλλά και από τη µείωση των µεριδίων τους: 8,8% έναντι 9,6% το 2001 µε βάση το ενεργητικό.

Η Citibank εξακολουθεί να ηγείται έχοντας όµως µειώσει το ενεργητικό της περίπου στο µισό. Όπως προκύπτει από τη µελέτη της KANTOR CAPITAL, γενικά όλοι οι δείκτες απόδοσης των µικρών τραπεζών, δηλαδή αυτών µε ενεργητικό µικρότερο των 10 δισ. ευρώ, υστερούν σηµαντικά έναντι των µεγάλων, γεγονός που αντανακλά στην οριακή απόδοση ενεργητικού και ιδίων κεφαλαίων.

Οι µικρές τράπεζες δεν έχουν τον εστιασµό εξειδικευµένου οργανισµού που οδηγεί σε υψηλότερες αποδόσεις, ούτε τις οικονοµίες κλίµακας που απολαµβάνουν οι µεγάλες τράπεζες. Η αδιαφιλονίκητη ισχυρή παρουσία των µεγάλων τραπεζών, καθιστά επιτακτική την ανάγκη στρατηγικής τοποθέτησης των µικρότερων τραπεζών σε αγορές εξειδικευµένων προϊόντων, ώστε αυτές να αποκτήσουν ανταγωνιστικό στα πλαίσια ισορροπίας µεταξύ ρυθµού ανάπτυξης και κερδοφορίας.

Σε σύγκριση µε τις χώρες της Ευρωζώνης η λιανική τραπεζική στην ελληνική αγορά παρουσιάζει ακόµα περιθώρια ανάπτυξης, καθώς το σύνολο των χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά αυξήθηκε µεν σηµαντικά ως ποσοστό του ΑΕΠ (61,3% έναντι 56,6% το 2001), αλλά υπολείπεται σηµαντικά των αντίστοιχων ευρωπαϊκών (127,8%) στις χώρες της ζώνης του ΕΥΡ.

Η χαµηλή χρηµατιστηριακή αποτίµηση αλλά και η ανάγκη για εκλογίκευση της δοµής της αγοράς δηµιουργεί ευκαιρίες εξαγορών και συγχωνεύσεων:

* οι ελκυστικότεροι στόχοι εξαγοράς, οι οποίοι θα προσθέσουν αξία µέσω του δικτύου τους στον αποκτώντα, είναι το Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο, η Γενική Τράπεζα, η Εγνατία και η Τράπεζα Αττικής, ή συνδυασµός αυτών

* η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank, η EFG Eurobank Ergasias και η Τράπεζα Πειραιώς θα έχουν τα µεγαλύτερα οφέλη σε όρους κεφαλαιοποίησης από µία ενδεχόµενη εξαγορά του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου

* για τις µεγάλες τράπεζες, η εξαγορά του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου, σε ποσοστό µικρότερο του 50%-70% δε δηµιουργεί σηµαντικά πρόσθετη αξία για τους µετόχους

* η Γενική Τράπεζα αποτελεί στόχο για τις µικρές τράπεζες λόγω του δικτύου της, οι όποιες επισφάλειές της όµως µειώνουν αντίστοιχα την αξία της, και

* µια κίνηση µεταξύ των τριών µεγάλων και ειδικότερα µεταξύ EFG Eurobank Ergasias και Alpha Bank και δευτερευόντως µεταξύ EFG Eurobank Ergasias και Εθνικής Τράπεζας θα δηµιουργούσε τη µεγαλύτερη πρόσθετη αξία σε όρους κεφαλαιοποίησης για τους µετόχους των τραπεζών αυτών.

Η πώληση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου και της Γενικής Τράπεζας θα διευκολύνουν την παραπέρα προσαρµογή της ελληνικής τραπεζικής αγοράς. Προϋπόθεση βέβαια γι’αυτό είναι η ξεκάθαρη και συνολική αντιµετώπιση του θέµατος έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η εκµετάλλευση των εν δυνάµει στρατηγικών πλεονεκτηµάτων.

* Το πλήρες κείμενο της έκθεσης της Kantor Capital δημοσιεύεται στη Δεξιά Στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”.