Stratfor: Επικίνδυνη κλιμάκωση σε πολωμένο προεκλογικό σκηνικό στις ΗΠΑ

Ενας ένοπλος πυροβόλησε τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στις 13 Ιουλίου στο Μπάτλερ της Πενσιλβάνια, με μια από τις σφαίρες να πετυχαίνει τον Τραμπ στο αφτί.

Ο δράστης εκτιμάται πως έριξε πέντε με επτά σφαίρες, προτού οι πράκτορες των Μυστικών Υπηρεσιών σπεύσουν να καλύψουν τον Τραμπ, να τον απομακρύνουν από τη σκηνή και να τον μεταφέρουν με ένοπλη συνοδεία. Σύμφωνα με τον εισαγγελέα της κομητείας Μπάτλερ, ένα μέλος των Μυστικών Υπηρεσιών πυροβόλησε και σκότωσε άτομο που πιστεύεται πως ήταν ο δράστης, ο οποίος βρισκόταν στην ταράτσα μιας βιομηχανικής εγκατάστασης περίπου 120 μέτρα από το σημείο της συγκέντρωσης και εκτός της περιμέτρου της, όπου οι συμμετέχοντες είχαν ελεγχθεί για όπλα. Ο δράστης σκότωσε ένα μέλος του κοινού και τραυμάτισε σοβαρά άλλα δύο, τα οποία βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Πλάνα έδειχναν αίμα να κυλάει στο πρόσωπο του πρώην προέδρου καθώς έφευγε από τις εγκαταστάσεις όπου πραγματοποιούνταν η συγκέντρωση, αν και εκπρόσωπος της εκστρατείας εξέδωσε αργότερα ανακοίνωση που ανέφερε πως ο Τραμπ είναι «καλά» και πως εξεταζόταν σε τοπική ιατρική μονάδα.  

Τις ώρες που ακολούθησαν τους πυροβολισμούς, το FBI ταυτοποίησε τον δράστη ως τον 20χρονο Τόμας Μάθιου Κρουκς από το Μπέθελ Παρκ της Πενσιλβάνια· στις 14 Ιουλίου το κίνητρο της επίθεσης παρέμενε αδιευκρίνιστο, αν και οι αρχές είπαν πως ερευνούν την υπόθεση ως απόπειρα δολοφονίας (σ.τ.μ.: από το FBI η υπόθεση αντιμετωπίζεται ως «εγχώρια τρομοκρατία»). Για τον δράστη δεν είναι πολλά πράγματα γνωστά. Τα αρχεία ψηφοφόρων της Πενσιλβάνια δείχνουν πως ήταν εγγεγραμμένος να ψηφίσει ως Ρεπουμπλικάνος, όμως τα ομοσπονδιακά αρχεία χρηματοδότησης εκστρατειών δείχνουν πως δώρισε 15 δολάρια σε ομάδα φιλελευθέρων το 2021, ενώ οι εικόνες δείχνουν πως φορούσε μπλουζάκι που έδειχνε ένα κανάλι του YouTube που ονομάζεται Demolition Ranch, το οποίο προβάλλει πυροβόλα όπλα.

Οι πυροβολισμοί σημειώθηκαν δυο ημέρες πριν την έναρξη του Εθνικού Συνεδρίου των Ρεπουμπλικάνων στις 15-18 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο Τραμπ αναμένεται να γίνει επίσημα ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ.

Η επίθεση κατά του Τραμπ έγινε εν μέσω αυξημένων πολιτικών εντάσεων ενόψει των προεδρικών εκλογών της 5ης Νοεμβρίου, που περιελάμβαναν βίαιη ρητορική, αν και μέχρι στιγμής φέτος είχαν σημειωθεί λίγα βίαια περιστατικά.

Οι πολιτικές εντάσεις είναι αυξημένες σε όλες τις ΗΠΑ ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου και εν μέσω του εκνευρισμού της δεξιάς με την κυβέρνηση Μπάιντεν και με τις νομικές υποθέσεις κατά του Τραμπ, συν της αντίθεσης της αριστεράς στην πιθανή επιστροφή του Τραμπ στον προεδρικό θώκο. Οι εντάσεις αυξήθηκαν πρόσφατα μετά την καταδίκη του Τραμπ στις 31 Μαΐου για 34 κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα στη δίκη στη Νέα Υόρκη για χρηματισμό και την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της 1ης Ιουλίου ότι ο πρόεδρος έχει ασυλία από τη δίωξη για ενέργειες που ασκούν τις «βασικές εξουσίες» της προεδρίας.

Η παραπληροφόρηση και η λανθασμένη πληροφόρηση συνέβαλαν περαιτέρω στην πολιτική ένταση, με διάφορες θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τον Τραμπ και τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μέρος της κλιμακούμενης ρητορικής έχει προέλθει από τους ίδιους τους υποψηφίους, με τον Τραμπ να έχει προηγουμένως καλέσει τους υποστηρικτές του να «φυλάξουν την ψήφο» σε μια δήλωση του Δεκεμβρίου 2023 και τον Μπάιντεν να λέει ότι ο Τραμπ αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία των ΗΠΑ. Ορισμένοι επιφανείς Ρεπουμπλικάνοι, συμπεριλαμβανομένου του πιθανού υποψήφιου αντιπροέδρου του Τραμπ, Τζ. Ντ. Βανς, επέρριψαν ευθύνες στον Μπάιντεν για την απόπειρα δολοφονίας.

Παρά τις αυξημένες αυτές εντάσεις, το πρώτο εξάμηνο του 2024 σημειώθηκαν ελάχιστα περιστατικά πολιτικής βίας· κατά την τελευταία δεκαετία, έχουν σημειωθεί περιστασιακά βίαια περιστατικά με στόχο πολιτικά πρόσωπα.

- Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, η επικέντρωση στο Project 2025, ένα πακέτο αμφιλεγόμενων προτάσεων πολιτικής της δεξιάς, έχει επίσης προσελκύσει αυξημένη προσοχή και αντιδράσεις και είχε ως αποτέλεσμα ο Τραμπ να προσπαθήσει να αποστασιοποιηθεί από το πακέτο.

- Στα πρόσφατα βίαια περιστατικά με πολιτικά κίνητρα συμπεριλαμβάνεται ένα περιστατικό τον Αύγουστο του 2022, στο οποίο ένας ένοπλος επιχείρησε να παραβιάσει τα γραφεία του FBI στο Σινσινάτι, προτού αστυνομικοί τον πυροβολήσουν και τον σκοτώσουν. Η επίθεση φάνηκε πως ήταν απάντηση στη επιδρομή που έκανε λίγες ημέρες νωρίτερα το FBI στο Mar-a-Lag Club του Τραμπ στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ένας ακροδεξιός συνωμοσιολόγος επιτέθηκε στον σύζυγο της τότε προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι στο σπίτι του ζεύγους στο Σαν Φρανσίσκο, τραυματίζοντάς τον σοβαρά.

Η απόπειρα δολοφονίας θα αυξήσει βραχυπρόθεσμα τον κίνδυνο διαδηλώσεων και επιθέσεων με πολιτικά κίνητρα, ιδιαίτερα εν μέσω της εξάπλωσης θεωριών συνωμοσίας αναφορικά με το περιστατικό, με τις απειλές πιθανόν να επιμένουν καθ’ όλη τη διάρκεια του εκλογικού κύκλου.

Ανεξάρτητα από το κίνητρο των πυροβολισμών, η απόπειρα δολοφονίας θα συμβάλει στην ήδη αυξημένη πολιτική ένταση και θα δημιουργήσει τον κίνδυνο διαδηλώσεων τις επόμενες εβδομάδες. Ειδικότερα, οι ακροδεξιές ομάδες είναι πιθανό να οργανώσουν διαδηλώσεις υπέρ του πρώην προέδρου Τραμπ, ιδίως κοντά στο RNC στην αρένα Fiserv Forum στο κέντρο του Μιλγουόκι. Δεξιές διαδηλώσεις ενδέχεται επίσης να λάβουν χώρα σε μεγάλες πόλεις κατά την επόμενη εβδομάδα, όπως το Λος Άντζελες, η Νέα Υόρκη και η Ουάσιγκτον. Εάν οι εκδηλώσεις προσελκύσουν εκατοντάδες ή χιλιάδες ανθρώπους, θα δημιουργήσουν τοπικές διαταραχές στις μεταφορές και καθυστερήσεις στα ταξίδια.

Αριστερές ομάδες θα μπορούσαν επίσης να οργανώσουν αντιδιαδηλώσεις, αν και ο κίνδυνος αυτός είναι σημαντικά μικρότερος στο άμεσο μέλλον, δεδομένου ότι οι περισσότερες αριστερές ομάδες θα διστάσουν να οργανώσουν εκδηλώσεις κατά του Τραμπ αμέσως μετά την επίθεση. Εάν πραγματοποιηθούν αντιδιαδηλώσεις, θα κινδυνεύσουν να προκαλέσουν συγκρούσεις και να θέσουν κινδύνους για την ασφάλεια των συμμετεχόντων στις διαδηλώσεις και των παρευρισκομένων.

Επιπλέον, υπάρχει ο κίνδυνος η απόπειρα δολοφονίας να υποκινήσει επιθέσεις από δράστες και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Στους πιθανούς στόχους επιθέσεων περιλαμβάνονται πολιτικές εκδηλώσεις (συμπεριλαμβανομένων διαδηλώσεων και προεκλογικών συγκεντρώσεων), κυβερνητικά κτίρια, χώροι ψυχαγωγίας και δημοφιλείς δημόσιοι χώροι, όπως πλατείες και μεγάλες οδικές αρτηρίες. Οι επιθέσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πυροβολισμούς, εμβολισμούς οχημάτων ή βομβιστικές επιθέσεις, δημιουργώντας περαιτέρω κινδύνους για την ασφάλεια.

Εν τω μεταξύ, η λανθασμένη πληροφόρηση ή η παραπληροφόρηση γύρω από την απόπειρα δολοφονίας έχει ήδη εξαπλωθεί και η αβεβαιότητα σχετικά με τις πολιτικές απόψεις του δράστη θα τροφοδοτήσει πιθανότατα θεωρίες συνωμοσίας και στις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Ήδη άτομα έχουν αρχίσει να αναρτούν υποθέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ο πυροβολισμός ήταν μια κατασκευασμένη επιχείρηση που είχε ως στόχο να ενισχύσει την υποστήριξη προς τον Τραμπ, ενώ άλλοι έχουν υποθέσει ότι το λεγόμενο Βαθύ Κράτος επιχείρησε να δολοφονήσει τον Τραμπ.

Τέτοιες θεωρίες συνωμοσίας κινδυνεύουν να επιδεινώσουν την απειλή στοχευμένων επιθέσεων με πολιτικά κίνητρα την επόμενη εβδομάδα. Αν και οι κίνδυνοι αυτοί είναι πιθανό να είναι ιδιαίτερα έντονοι τις επόμενες ημέρες, θα παραμείνουν πιθανότατα αυξημένοι τους επόμενους μήνες ενόψει των προεδρικών εκλογών. Οι κίνδυνοι βίας είναι πιθανό να κλιμακωθούν κατά την άμεση προετοιμασία των εκλογών, την ημέρα των εκλογών (συμπεριλαμβανομένων των εκλογικών εγκαταστάσεων) και μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων.

- Δείχνοντας προσπάθεια να χαμηλώσουν τις εντάσεις μετά την επίθεση, σχεδόν όλοι οι επιφανείς Δημοκρατικοί καταδίκασαν την επίθεση και την πολιτική βία ευρύτερα, λίγο μετά τις πρώτες αναφορές για το περιστατικό, και η προεκλογική εκστρατεία του Μπάιντεν επίσης έπαυσε γρήγορα τις επικοινωνίες και κατέβασε τις διαφημίσεις της.

- Μετά την επίθεση του 2021 στο Καπιτώλιο, δεξιές ομάδες συνήθως δεν κατάφερναν να προσελκύσουν μεγάλη συμμετοχή για διαδηλώσεις, όμως η απόπειρα δολοφονίας μπορεί να προσελκύσει μεγαλύτερη συμμετοχή.

- Οι αρχές πιθανόν να αυξήσουν την ασφάλεια στο RNC, στις πολιτικές συγκεντρώσεις και σε άλλες διαδηλώσεις τις επόμενες εβδομάδες, δημιουργώντας επιπλέον διαταράξεις στις μεταφορές και άλλες υλικοτεχνικές προκλήσεις στις περιοχές των εκδηλώσεων. Το Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Υόρκης έχει ήδη ενισχύσει την ασφάλεια στον Πύργο Τραμπ και σε άλλες εξέχουσες τοποθεσίες γύρω από τη Νέα Υόρκη μετά την επίθεση.