Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Stratfor: Οι στρατιωτικοί στόχοι Κιέβου-Μόσχας και ο κίνδυνος τέλματος

Δύσκολα θα υπάρχουν προϋποθέσεις για ειρήνευση στην Ουκρανία με βάση τα στρατιωτικά δεδομένα και τις πολιτικές ισορροπίες. Ποιες είναι οι κρίσιμες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ευρασίας.

Stratfor: Οι στρατιωτικοί στόχοι Κιέβου-Μόσχας και ο κίνδυνος τέλματος

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα συνεχιστεί αλλά καμία από τις δύο πλευρές δεν θα πετύχει εδαφικά κέρδη επαρκή για να υποβαθμίσουν σημαντικά τη διαπραγματευτική θέση της άλλης πλευράς, κάτι που θα διασφαλίσει τη συνέχιση των κυρώσεων της Δύσης στη Ρωσία και την ανοδική πίεση στις τιμές των εμπορευμάτων.

Και οι δυο πλευρές θα επιχειρήσουν νέες επιθέσεις εν μέσω ανησυχιών ότι η πρώτη γραμμή του μετώπου όσο περνά ο χρόνος θα «βαλτώνει» όλο και περισσότερο. Οι ουκρανικές δυνάμεις, με τη βοήθεια σταθερής στρατιωτικής υποστήριξης από τους συμμάχους της Δύσης, θα επικεντρώσουν τις επιθέσεις τους προς τα νότια, προς την Αζοφική Θάλασσα, για να απομονώσουν τις ρωσικές δυνάμεις στον χερσαίο διάδρομο προς την Κριμαία. Αλλά οι ουκρανικές επιθέσεις είναι απίθανο να βγάλουν τις ρωσικές δυνάμεις από τον διάδρομο. Η Ουκρανία θα κλιμακώσει επίσης τις επιθέσεις σε στόχους εντός της Ρωσίας με την ελπίδα να διαβρώσει περαιτέρω τη δημοφιλία του πολέμου στη Ρωσία.

Η Ρωσία, από την πλευρά της, θα συνεχίσει την εκστρατεία της να καταστρέψει τις κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας, επικεντρωνόμενη στις γραμμές ηλεκτρισμού, ύδρευσης και επικοινωνιών. Η ζημιά στις υποδομές θα έχει ως αποτέλεσμα πτώση του βιοτικού επιπέδου στην Ουκρανία και προσφυγικές ροές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά δεν θα υπονομεύσει σημαντικά την υποστήριξη προς τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ούτε θα διαταράξει τον ουκρανικό στρατό.

Εν τω μεταξύ, η Ρωσία θα συνεχίσει τις μικρής κλίμακας επιθέσεις στην Ντονμπάς ενόσω θα προετοιμάζεται για μια μεγαλύτερη επίθεση για να διασφαλίσει ένα μεγαλύτερο μέρος της περιοχής που εξακολουθεί να παραμένει υπό ουκρανικό έλεγχο.

Ρωσικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να συγκεντρώνονται στη Λευκορωσία και κατά μήκος των βόρειων και ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας, αλλά η Λευκορωσία δεν θα συμμετέχει στον πόλεμο στο πλευρό της Ρωσίας και η τελευταία είναι απίθανο να εξαπολύσει νέα επίθεση από τη χώρα αυτή, καθώς θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της παρουσίας της στη νοτιοανατολική Ουκρανία.

Η συνέχιση του πολέμου σημαίνει πως μια εκεχειρία, πόσο μάλλον μια ειρηνευτική συμφωνία, είναι απίθανη το 2023. Σημαίνει επίσης πως οι κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία πιθανότατα θα παραμείνουν σε πλήρη ισχύ και πιθανότατα θα ενισχυθούν κατά τη διάρκεια του έτους.

Ο Πούτιν θα κρατηθεί στην εξουσία παρά την πολιτική δυσαρέσκεια και τις οικονομικές αναταράξεις

Η στήριξη στο εσωτερικό προς τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον πόλεμο στην Ουκρανία θα μειωθούν εν μέσω οικονομικής συρρίκνωσης και έλλειψης σημαντικών επιτυχιών στα πεδία της μάχης, αλλά η Μόσχα δεν θα αλλάξει γραμμή και θα συνεχίσει την καταπίεση και την επιστράτευση, οδηγώντας σε μεγαλύτερο brain drain.

Εκτός εάν υπάρξουν νέες σημαντικές εδαφικές απώλειες στην Ουκρανία (κάτι που δεν είναι πιθανό), ο Πούτιν θα κρατήσει την εξουσία και η Ρωσία θα αποφύγει σημαντικές πολιτικές αναταράξεις το 2023. Η συνεχιζόμενη κατοχή ενός χερσαίου διαδρόμου προς την Κριμαία από τη Ρωσία, θα δώσει στο Κρεμλίνο επαρκείς λόγους για να δικαιολογήσει τη συνέχιση του πολέμου.

Αλλά η δυσαρέσκεια της ελίτ και του λαού με τον πόλεμο θα αυξηθεί κατά τη διάρκεια του έτους, καθώς η Ρωσία δεν θα εξασφαλίζει μια ξεκάθαρη νίκη, και θα τροφοδοτείται από τη συνεχιζόμενη πτώση της ρωσικής οικονομίας, που θα συρρικνωθεί και πάλι το 2023 υπό το βάρος των κυρώσεων, της μείωσης της παραγωγής πετρελαίου και των ελλείψεων εργατικού δυναμικού.

Αναλόγως της πορείας των τιμών του αργού πετρελαίου και της παγκόσμιας οικονομίας, αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν να κάνουν τη συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ρωσίας το 2023 χειρότερη από αυτήν του 2022 (που ήταν περίπου 4%). Η επιδείνωση της ρωσικής οικονομίας, σε συνδυασμό με τη διπλωματική απομόνωση της Μόσχας, θα περιπλέξουν τις προσπάθειες της Ρωσίας να προσελκύσει εναλλακτικές επενδύσεις από χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία και τις προσπάθειές της να δημιουργήσει μια εναλλακτική έναντι της παγκόσμιας τάξης της οποίας ηγείται η Δύση.

Αυτοί οι παράγοντες και άλλοι όπως οι περικοπές του προϋπολογισμού για τις υποδομές, την υγεία και την παιδεία, θα τροφοδοτήσουν πτώση στη δημοφιλία του Πούτιν και του πολέμου κατά τη διάρκεια του έτους, ωθώντας το Κρεμλίνο να συνεχίσει να εξαρτάται από την καταστολή που, σε συνδυασμό με τους φόβους για περαιτέρω μέτρα επιστράτευσης, πιθανότατα θα οδηγήσουν εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους να προσπαθήσουν να φύγουν από τη χώρα.

Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία θα καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία εν μέσω συνεχιζόμενων εντάσεων

Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν θα καταλήξουν σε συμφωνία για την οριοθέτηση των συνόρων τους και το άνοιγμα των συνδέσεων διαμετακόμισης στην περιοχή, σε μεγάλο βαθμό με τους όρους του Μπακού, αλλά η συνεχιζόμενη διαφωνία για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ σημαίνει ότι η πιθανότητα αναζωπυρώσεων στην περιοχή θα παραμείνει.

Η διαφωνία σχετικά με την αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ θα παραμείνει το κύριο σημείο εμπλοκής στις διαπραγματεύσεις και το ζήτημα θα μπορούσε να διαχωριστεί από τις συνολικές συνομιλίες για τη συνθήκη ειρήνης για περαιτέρω διαπραγμάτευση σε μια συμφωνία που θα ακολουθήσει. Η Γιερεβάν θα πιέσει για μια συμφωνία που θα υποχρεώνει το Αζερμπαϊτζάν να παράσχει κάποιες εγγυήσεις για τα δικαιώματα των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και θα επιτρέπει στην Αρμενία να διενεργεί τελωνειακούς ελέγχους και ελέγχους ασφαλείας στην κυκλοφορία που διασχίζει την Αρμενία από και προς το Αζερμπαϊτζάν και τον θύλακα Ναχτσιβάν του Αζερμπαϊτζάν μέσω του διαδρόμου Ζανγκεζούρ.

Το Μπακού θα πιέσει για ελάχιστους ή καθόλου περιορισμούς στην κυκλοφορία του Ζανγκεζούρ, χρησιμοποιώντας το κλείσιμο του διαδρόμου Λατσίν που συνδέει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ με την ίδια την Αρμενία για να πιέσει την Γιερεβάν. Οποιαδήποτε συμφωνία θα οδηγήσει πιθανότατα σε διαμαρτυρίες στη Γιερεβάν και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και στη ριζοσπαστικοποίηση των Αρμενίων που αντιτίθενται στον πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν. Αυτό όμως δεν θα εκτροχιάσει τη συμφωνία ούτε θα προκαλέσει την απομάκρυνση του Πασινιάν.

Το κίνημα διαμαρτυρίας δεν είναι αρκετά ισχυρό για να απομακρύνει τον Πασινιάν, ενώ η κωλυσιεργία της Γιερεβάν στις διαπραγματεύσεις είναι απίθανο να ενισχύσει μακροπρόθεσμα τη διαπραγματευτική θέση της Αρμενίας και αντίθετα θα ωθήσει πιθανότατα τις αζέρικες δυνάμεις να υποκινήσουν βίαιες αναζωπυρώσεις ή μη θανατηφόρες προκλήσεις κατά μήκος των συνόρων Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν ή στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Σε κάθε περίπτωση, οι Ρώσοι ειρηνευτές θα παραμείνουν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, αλλά ο μικρός αριθμός τους και η αδυναμία τους να χρησιμοποιήσουν βία σημαίνει ότι δεν μπορούν να αποτρέψουν επιθετικές ενέργειες του αζέρικου στρατού στην περιοχή.

Σε ένα σενάριο χαμηλής πιθανότητας αλλά υψηλού κινδύνου, οι διαφορές σχετικά με τις μεταφορές στους διαδρόμους Ζανγκεζούρ και Λατσίν και σχετικά με το καθεστώς του Ναγκόρνο-Καραμπάχ εντός του Αζερμπαϊτζάν θα ωθήσουν το Μπακού να απειλεί όλο και περισσότερο ότι δεν θα αναγνωρίσει την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας και θα διεξάγει στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη και κατοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ ή ενός χερσαίου διαδρόμου προς το Ναχτσιβάν.

Καζακστάν και Κεντρική Ασία τηρούν τις αποστάσεις τους από τη Μόσχα

Τα κράτη της Κεντρικής Ασίας θα κρατήσουν αποστάσεις από τη Ρωσία για να εμβαθύνουν τους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς τους με την Κίνα, την Τουρκία και τη Δύση, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη σχετική μείωση της ρωσικής πολιτικής και οικονομικής επιρροής στην περιοχή.

Το Καζακστάν και άλλα κράτη της Κεντρικής Ασίας, όπως η Κιργιζία και το Τατζικιστάν, θα διατηρήσουν επίσημα τη συνεργασία με τη Ρωσία και τη συμμετοχή τους σε οργανισμούς υπό ρωσική ηγεσία, όπως ο Οργανισμός του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας και η Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, και θα διατηρήσουν ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με τη Ρωσία για τη στήριξη της εγχώριας οικονομικής σταθερότητας. Αλλά θα αποφύγουν νέα σχέδια πολιτικής ολοκλήρωσης με τη Μόσχα υπέρ νέων επενδύσεων από την Κίνα, την Τουρκία και τη Δύση.

Ειδικά το Καζακστάν θα είναι ταυτόχρονα ο κύριος ωφελημένος από τη συνεχιζόμενη αύξηση του όγκου του εμπορίου στον διακασπιακό διάδρομο που παρακάμπτει τη Ρωσία και από τον ρόλο του ως διαμετακομιστικού κόμβου για την αύξηση του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ Γιομάρτ Τοκάγιεφ θα διατηρήσει την τρέχουσα εξωτερική πολιτική της χώρας και θα εδραιώσει τη νομή του στην εξουσία, καθώς το κυβερνών κόμμα Amanat θα διατηρήσει τις πλειοψηφίες στις βουλευτικές εκλογές για την άνω βουλή της χώρας τον Ιανουάριο και την κάτω βουλή τον Ιούνιο. Η στρατηγική του Τοκάγεφ να αυξήσει τη δημοφιλία του παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως μετριοπαθή μεταρρυθμιστή θα επιτρέψει στη χώρα να αποφύγει μαζικές ταραχές παρόμοιες με τα γεγονότα του Ιανουαρίου του 2022.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v