Stratfor: Πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία έως τα Χριστούγεννα

Οι προσαρτήσεις ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία δεν θα σταματήσουν τη συνεχιζόμενη επίθεση του Κιέβου στην περιοχή της Χερσώνας, ενώ η Ρωσία δεν θα καταλάβει το εναπομένον έδαφος του Ντονμπάς που δεν βρίσκεται υπό την έλεγχό της, με αποτέλεσμα να είναι απίθανη μια εκεχειρία κατά τη διάρκεια του δ’ τριμήνου.

Οι ουκρανικές δυνάμεις θα συνεχίσουν να επιτίθενται στις ρωσικές δυνάμεις και την υλικοτεχνική τους στήριξη στη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου, σε μια προσπάθεια να τις αναγκάσουν να αποσυρθούν στην άλλη όχθη. Ενώ η Ρωσία θα συνεχίσει να δυσκολεύεται να εφοδιάσει τις δυνάμεις της, είναι απίθανο να αποσυρθεί στην άλλη όχθη του ποταμού, επειδή αυτό θα εκπροσωπούσε μια υποχώρηση από προσαρτημένα εδάφη, ενώ επίσης θα στερούσε από τη Μόσχα το προγεφύρωμά της σε εκείνη τη στρατηγική περιοχή, βλάπτοντας σοβαρά το ρωσικό ηθικό.

Ως αποτέλεσμα, η Ρωσία θα είναι πρόθυμη να ρισκάρει τεράστιους ανθρώπινους και υλικούς πόρους για να αποφύγει να το πράξει. Η Ουκρανία πιθανότατα θα επιδιώξει να συντηρήσει τους πόρους της επικεντρώνοντας τις επιθετικές της προσπάθειες στην περιοχή της Χερσώνας. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία θα επικεντρωθεί στην κατάληψη των υπόλοιπων σημείων της Ντονμπάς που κατέχει η Ουκρανία. Αλλά η Ρωσία πιθανότατα θα αποτύχει να καταλάβει την υπόλοιπη Ντονμπάς ή άλλες περιοχές της Ουκρανίας, επειδή οι ουκρανικές δυνάμεις είναι όλο και πιο καλά εξοπλισμένες και περιχαρακωμένες και θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες για να οργανωθούν οι ρωσικές δυνάμεις που τώρα επιστρατεύθηκαν, να εκπαιδευτούν, να εξοπλιστούν και να φτάσουν στο μέτωπο.

Αυτοί οι παράγοντες, σε συνδυασμό με την ελπίδα της Μόσχας πως το πλεονέκτημά της θα αυξάνεται καθώς η Ουκρανία και οι ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις υψηλές ενεργειακές τιμές πριν τον χειμώνα, θα καταστήσουν απίθανη μια εκεχειρία κατά τη διάρκεια του τριμήνου.

Οι κυρώσεις και η επιστράτευση «δαγκώνουν»

Ο πόλεμος και οι αυξανόμενες οικονομικές του επιπτώσεις δεν θα αποσταθεροποιήσουν το καθεστώς Πούτιν ούτε θα τον αναγκάσουν σε σημαντική αλλαγή στη στρατηγική του στην Ουκρανία. Η οικονομική συρρίκνωση της Ρωσίας θα επιταχύνει καθώς η επιστράτευση θα τραβήξει Ρώσους από την εργασία τους, θα επιταχύνει το brain drain  καθώς οι νεαροί Ρώσοι θα μεταναστεύουν και θα πιέσει τους πόρους του προϋπολογισμού της χώρας, ενώ περισσότερες βιομηχανίες θα σταματήσουν την παραγωγή, εν μέσω έλλειψης κρίσιμων υλικών και εξαρτημάτων. 

Η διατήρηση των τιμών ενέργειας σε υψηλό επίπεδο θα προσφέρουν περιορισμένη ανακούφιση. Η απαγόρευση που επέβαλε η ΕΕ στις εισαγωγές αργού πετρελαίου δια θαλάσσης, που τίθεται σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου, σε συνδυασμό με ένα πιθανό πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου από τους G7 και τις δυσκολίες πρόσβασης σε νέους αγοραστές δια θαλάσσης, λόγω έλλειψης τάνκερ και εξόδου των ξένων εταίρων από βασικά πετρελαϊκά projects, θα συνδυαστούν και θα φέρουν μια μεγαλύτερη πτώση στη ρωσική πετρελαϊκή παραγωγή, πιθανότατα στα 10 εκατ. βαρέλια ημερησίως (από 11,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως που ήταν τον Ιανουάριο).

Αυτό θα προκαλέσει απολύσεις στη βιομηχανία και θα πιέσει περαιτέρω τα φθίνοντα έσοδα του προϋπολογισμού της Ρωσίας, αν και η ακριβής επίπτωση θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη των τιμών του πετρελαίου. Η ανεργία θα αυξηθεί καθώς άλλοι τομείς της οικονομίας θα αναστέλλουν την παραγωγή λόγω έλλειψης εισαγόμενων υλικών και εξαρτημάτων από τη Δύση.

Οι αυξανόμενες εισαγωγές από χώρες όπως η Κίνα, το Καζακστάν, η Αρμενία και η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων και μέσω «γκρίζων» εισαγωγών, θα αντισταθμίσουν εν μέρει μόνο τη ζήτηση, κυρίως τη ζήτηση για κρίσιμης σημασίας εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας. Αυτοί οι παράγοντες συν την επιστράτευση και τις συνεχιζόμενες ρωσικές απώλειες στην Ουκρανία θα προκαλέσουν συνέχιση της μείωσης της εγχώριας υποστήριξης του πολέμου, αλλά όχι σε σημείο που να επηρεαστεί σημαντικά η δημοφιλία του Πούτιν ή να αναγκαστεί το Κρεμλίνο να αλλάξει ριζικά την επιμονή στον πόλεμο στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια του τριμήνου.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν αποκτούν δυναμική

Σε ένα άλλο πολεμικό μέτωπο, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν θα σημειώσουν πρόοδο προς έναν διακανονισμό για να επιλύσουν τις εδαφικές τους διαφορές, αλλά μια ολοκληρωμένη ειρηνευτική συμφωνία είναι απίθανη το δ’ τρίμηνο και είναι πιθανόν να υπάρξουν επιπλέον συγκρούσεις.

Η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις είναι πιθανή, επειδή οι υπόλοιποι όροι της διμερούς συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός του 2020, κυρίως η αποχώρηση των αρμενικών δυνάμεων από την περιοχή, θα ολοκληρωθούν σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια του τριμήνου και η αδυναμία της Αρμενίας να εγγυηθεί πλήρως την προστασία της περιοχής θα δώσει κίνητρο στη Γερεβάν να επιτύχει μια ευρύτερη διευθέτηση.

Η Γερεβάν και οι εθνοτικές αρμενικές αρχές του Ναγκόρνο-Καραμπάχ θα ενδιαφερθούν επίσης να κρατήσουν ζωντανές τις διαπραγματεύσεις, επειδή το Μπακού δεν θα διστάσει να επιδείξει τη διαπραγματευτική του επιρροή με στρατιωτικές επιχειρήσεις για την κατάληψη μικρών στρατηγικών παραμεθόριων περιοχών του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Όμως, παρά την πρόοδο, μια ειρηνευτική συμφωνία είναι απίθανη μέσα στο τρίμηνο, επειδή τα κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον των Αρμενίων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ θα χρειαστούν σημαντικό χρόνο για να επιλυθούν και οι τοπικές αρμενικές αρχές στην αμφισβητούμενη περιοχή (οι οποίες δεν συμμετέχουν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων) θα αντισταθούν πιθανότατα σε μια βιαστική διευθέτηση.

Το Αζερμπαϊτζάν θα απέχει από στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας που θα αμαύρωναν το διεθνές κύρος του και θα έθεταν σε κίνδυνο μια διπλωματική διευθέτηση που είναι πιθανό να είναι ευνοϊκή για το Μπακού. Το Αζερμπαϊτζάν μπορεί να απειλήσει να μην αναγνωρίσει την εδαφική ακεραιότητα της Αρμενίας σε περίπτωση που δεν υπογραφεί συμφωνία, προκειμένου να διατηρήσει τη διαπραγματευτική πίεση στη Γερεβάν, αλλά το Μπακού δεν θα επιχειρήσει να καταλάβει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ ή έναν χερσαίο διάδρομο προς τον αποκλεισμό του Ναχιτσεβάν. Η αντιπολίτευση έναντι του πρωθυπουργού της Αρμενίας μπορεί να αυξηθεί, όπως και οι διαμαρτυρίες στη Γερεβάν και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που θα γίνουν πιο ριζοσπαστικές στην περίπτωση που φανεί πως πιο κοντά βρίσκεται μια δυσμενής ειρηνευτική συμφωνία, αλλά οι εξελίξεις αυτές δεν θα εκτροχιάσουν τις διαπραγματεύσεις ούτε θα προκαλέσουν την απομάκρυνση του Αρμένιου πρωθυπουργού.