Γιατί η νέα ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει πολύ... μέλλον

Αντιμέτωπη με μεγάλες ιδεολογικές διαφορές, η νέα κυβέρνηση του Ισραήλ θα δυσκολευτεί να βρει τον δρόμο της και να ανταποκριθεί στα πιεστικά ζητήματα ασφαλείας στο εσωτερικό.

Η κύρια αποστολή της νέας «κυβέρνησης αλλαγής» του Ισραηλινού πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ είναι η αλλαγή σελίδας μετά τη 12ετή κυριαρχία του Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Αλλά μετά από δύο χρόνια πολιτικής παράλυσης και τέσσερις άκαρπες εκλογές, απλά και μόνο το να μείνει ενωμένος για κάποιους μήνες θα θεωρηθεί κατόρθωμα για τον εύθραυστο συνασπισμό.

* O Mπένετ ορκίστηκε νέος πρωθυπουργός του Ισραήλ στις 13 Ιουνίου μετά από μια ψήφο εμπιστοσύνης με οριακή πλειοψηφία στη Βουλή. Ο κυβερνητικός συνασπισμός του ανέλαβε επισήμως καθήκοντα την επόμενη ημέρα.

* Ο Μπένετ είναι ο επικεφαλής του εθνικιστικού ακροδεξιού κόμματος Γιαμίνα. Θα διατελέσει πρωθυπουργός για τα δύο επόμενα χρόνια προτού παραδώσει τα ηνία στον Γιαϊρ Λαπίντ του κεντρώου κόμματος Γιες Ατίντ, αν υποθέσουμε ότι ο συνασπισμός δεν θα έχει καταρρεύσει ως τότε.

Tα μέλη του νέου κυβερνητικού συνασπισμού του Ισραήλ έχουν λίγα κοινά πέρα από το ότι μοιράζονται την επιθυμία να διώξουν τον Νετανιάχου και να αφήσουν πίσω την εκλογική παράλυση της χώρας. Ο Μπένετ έχει παρουσιάσει την πρωθυπουργία του ως έναν τρόπο για να αποφύγουν οι Ισραηλινοί τη διενέργεια εκλογών μετά τη νέα αποτυχημένη απόπειρα του Νετανιάχου να σχηματίσει κυβέρνηση στην τέταρτη εκλογική αναμέτρηση τα δύο τελευταία χρόνια. Η νέα αυτή κυβέρνηση συνενώνει αριστερά, κεντρώα και δεξιά κόμματα, καθώς και κεντροαριστερά κόμματα τα οποία έχουν μείνει εκτός εξουσίας για πολλά χρόνια. Αλλά ο σχηματισμός του κυβερνητικού συνασπισμού δεν σηματοδοτεί μια στροφή στα αριστερά, παρά τη συμπερίληψη αυτών των κομμάτων.

* Στην ισραηλινή ιστορία, οι κυβερνήσεις ενότητας συνήθως σχηματίζονται σε περιόδους πολιτικής ή αμυντικής απειλής.

Με μόνο έναν κοινό βραχυπρόθεσμο στόχο, η νέα κυβέρνηση του Ισραήλ είναι πολύ πιθανό να έρθει αντιμέτωπη με παράλυση στη χάραξη πολιτικής και μπορεί ακόμα και να καταρρεύσει υπό το βάρος των διαφορών της. Ο συνασπισμός χαρακτηρίζεται από μια σειρά από καινοτομίες. Η συμπερίληψη του κόμματος Ενωμένη Αραβική Λίστα σηματοδοτεί την πρώτη φορά που ένα αραβικό κόμμα συμμετέχει σε ισραηλινό συνασπισμό.

Είναι επίσης η πρώτη φορά που ανακηρύσσεται πρωθυπουργός κάποιος από ένα τόσο μικρό κόμμα της Βουλής, γεγονός που αποδυναμώνει την εντολή του. Aλλά αυτό που καθιστά αυτή την ασυνήθιστα ετερογενή κυβέρνηση ιστορική είναι επίσης αυτό που την καθιστά αδύναμη και ευάλωτη σε μια πρόωρη κατάρρευση. Οι εσωτερικές διαφωνίες θα περιορίσουν το κοινό πολιτικό έδαφος του συνασπισμού και οι κατά πάσα πιθανότητα συνεχείς επιθέσεις της αντιπολίτευσης θα πλήξει τη σταθερότητα και τη νομιμοποίησή του.

* O Nετανιάχου προετοιμάζει ήδη την αντιπολίτευση για επιθέσεις κατά της νέας κυβέρνησης. Πριν από τη σύντομη συνάντηση του με τον Μπένετ στις 14 Ιουνίου για την παράδοση της εξουσίας, ο Νετανιάχου προέβη σε δημόσιες δηλώσεις λέγοντας ότι η νέα κυβέρνηση αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ.

* Το κόμμα Γιαμίνα του Μπένετ προσπαθεί να μην καταρρεύσει καθώς πολλοί βουλευτές έχουν απειλήσει με αποχώρηση τους τελευταίους μήνες. Πολιτικοί του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου επέκριναν στις 14 Ιουνίου ως αδύναμη την εντολή που έχει λάβει ο Μπένετ.

H νέα κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει στρατηγικά ζητήματα ασφαλείας στα οποία τα μέλη της έχουν αντίθετες απόψεις – ειδικά όσον αφορά τις απειλές από την παλαιστινιακή εξτρεμιστική ομάδα Χαμάς, καθώς και την αυξανόμενη βία από απλούς πολίτες εντός του Ισραήλ. Μια μείξη μετριοπαθών και ακραίων απόψεων σχετικά με την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, καθώς και τους εβραϊκούς εποικισμούς και την ισραηλινή προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, θα καταστήσουν δύσκολη τη ψήφιση νόμων σε τέτοια ζητήματα ασφαλείας για τη νέα κυβέρνηση.

Η λαϊκή βία σε όλη τη διάρκεια του πρόσφατου πολέμου στη Γάζα τον Μάιο του 2021 καταδεικνύει τους αυξανόμενους κινδύνους της αυξανόμενης βίας από απλούς πολίτες και την άκρα δεξιά. Πορεία εθνικιστών που πραγματοποιήθηκε στην Ιερουσαλήμ στις 15 Ιουνίου αποτέλεσε ένα πρώτο τεστ για την προθυμία της νέας κυβέρνησης να επιτρέψει ή να καταπνίξει εθνικιστικές και ακροδεξιές ενέργειες οι οποίες δημιουργούν τον κίνδυνο περαιτέρω πόλωσης των Ισραηλινών Αράβων και Παλαιστινίων.

Η επίτευξη συμφωνίας για στρατηγικές εξωτερικές απειλές όπως το Ιράν θα είναι πιο εύκολες από ότι για άλλα εγχώρια ζητήματα στα οποία τα μέλη του συνασπισμού έχουν αντίθετες απόψεις.

* Η συμπερίληψη στο συνασπισμό του ισλαμικού κόμματος της Ενωμένης Αραβικής Λίστας μπορεί να οδηγήσει σε μια εντελώς νέα οπτική όσον αφορά την αντιμετώπιση των παλαιστινιακών συμφερόντων. Ωστόσο, άλλα κόμματα όπως το Γισραέλ Μπεϊτένου και η Νέα Ελπίδα αντιτίθενται σφόδρα στον σχηματισμό παλαιστινιακού κράτους και προωθούν περισσότερους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη.