Τα καλά, τα κακά και τα... άσχημα της φυγής των ΗΠΑ από τη Συρία

Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τη Συρία. Στις 18 Δεκεμβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να έλαβε την απόφαση παρά τις αντιρρήσεις του υπουργείου Άμυνας και του υπουργείου Εξωτερικών που έλεγαν πως οι Αμερικανοί στρατιώτες πρέπει να παραμείνουν στη χώρα (σ.σ.: οι διαφωνίες με τον αμερικανό πρόεδρο ως προς τις πολιτικές του για τη Συρία και αλλού, οδήγησαν τελικά στην παραίτηση του Τζιμ Μάτις από την θέση του υπουργού Άμυνας, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στις ΗΠΑ, αλλά και ανησυχία στους συμμάχους).

Η επιλογή του Τραμπ φαίνεται τελική, όμως δεν είναι η πρώτη φορά που εξέτασε το ενδεχόμενο μιας τέτοιας αποχώρησης. Στις αρχές του 2018, ο Τραμπ φέρεται να έδωσε εντολή στο Πεντάγωνο να ξεκινήσει τον σχεδιασμό μιας εξόδου, όμως πείστηκε περί του αντιθέτου από τους συμβούλους του. Αντί να προετοιμάσουν οι αποχώρηση, οι ΗΠΑ διεύρυναν τους στόχους τους στη Συρία ώστε να περιλαμβάνουν μια επ’ αόριστον παραμονή και μια ανανεωμένη στρατηγική επικέντρωση στην αντιμετώπιση της Ιρανικής παρουσίας εκεί.

Τα καλά

Οι ΗΠΑ φαίνονται και πάλι να οδεύουν προς την έξοδο, κάτι που θα επηρέασε τα αμερικανικά συμφέροντα με πολλούς τρόπους. Στα θετικά, μια απόσυρση θα απελευθέρωνε περίπου 2.000 στρατιώτες –κυρίως από τις ομάδες ελίτ- για ανάπτυξη σε άλλα μέρη.

Επιπλέον, μια αποχώρηση θα μείωνε δραματικά τον κίνδυνο οι ΗΠΑ να βρεθούν σε μια επικίνδυνη, μη σχεδιασμένη σύγκρουση με οποιαδήποτε από τις πολλές δυνάμεις που ενεργούν στον συνωστισμένο πολεμικό χώρο της Συρίας. Το μεγαλύτερο θετικό στοιχείο, όμως, θα ήταν ένα πιο ξεκάθαρο μονοπάτι προς βελτιωμένες σχέσεις με την Τουρκία, που είναι κρίσιμος εταίρος για την αμερικανική στρατηγική ασφαλείας στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη.

Η Άγκυρα ψάχνει για ευκαιρία να ξεκινήσει άμεση επιχείρηση κατά του YPG -μιας κουρδικής ομάδας ενόπλων που έχαιρε αμερικανικής στήριξης- όμως η παρουσία των ΗΠΑ έχει προστατεύσει το YPG από επιθέσεις από τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Συρίας.

Τα κακά

Στον αντίποδα, μια αποχώρηση των ΗΠΑ και η πιθανή τουρκική επίθεση κατά θέσεων του YPG στη συνέχεια, θα έχει επιζήμια επίπτωση στην εκστρατεία κατά του Ισλαμικού κράτους. Το YPG είναι το μεγαλύτερο μέρος των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πολέμου κατά του Ισλαμικού Κράτους στη ανατολική Συρία.

Το Ισλαμικό Κράτος έχει χάσει σημαντικό έδαφος, όμως η Οργάνωση κάθε άλλο παρά έχει ηττηθεί, και οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες πιστεύουν πως περίπου 15.000 μαχητές παρέμεναν στη Συρία, τον Αύγουστο του 2018. Αν αποσπαστεί η προσοχή των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων από μια απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων και μια αντιπαράθεση με την Τουρκία, τότε το Ισλαμικό Κράτος θα αδράξει την ευκαιρία για να ανασυγκροτηθεί.

Η κυβέρνηση της Συρίας και οι βασικοί της σύμμαχοι, το Ιράν και η Ρωσία, επίσης θα χαιρέτισαν μια απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συρία. Το Ιράν θα πανηγύριζε τη μειωμένη πίεση στην δική του παρουσία εκεί, ιδιαίτερα για τις ευάλωτες γραμμές προμήθειάς του στην ανατολική Συρία. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση της Συρίας πιθανότατα θα επιχειρούσε να ανακτήσει τα εδάφη τα οποία θα εκκενώσουν οι ΗΠΑ, ασχέτως του αν αυτό θα σήμαινε άμεση σύγκρουση με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις. Μετά από μια αποχώρηση των ΗΠΑ, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις πιθανότατα θα επιχειρούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία με τη Δαμασκό.

Τα άσχημα

Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χάσουν την αξιοπιστία τους ως σύμμαχοι αν η Ουάσινγκτον ξαφνικά αποσυρθεί, αφήνοντας τους εταίρους των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων έκθετους σε επίθεση από τη Συρία ή την Τουρκία. Η Ουάσινγκτον έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους και χρόνο για τη δημιουργία σχέσεων με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις και την παροχή στήριξης στην οργάνωση.

Επιπλέον, η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα υποσχεθεί να μην εγκαταλείψει τους Κούρδους συμμάχους της στη Συρία. Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να κάνουν πίσω στην υπόσχεση αυτή, οι παρατηρητές στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής θα μπορούσαν να χάσουν την εμπιστοσύνη πως οι ΗΠΑ θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους και ίσως αναζητήσουν εναλλακτικούς εταίρους.

Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να φύγουν από τη Συρία, τότε η Ρωσία, το Ιράν και άλλοι θα θελήσουν να καλύψουν το κενό που αφήνει η Ουάσινγκτον.