Τα «μέτωπα» της Τουρκίας θα παραμείνουν ανοικτά

Παρά τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον του, το Ιράν θα βασιστεί στην Ευρώπη προκειμένου να συνεχιστεί η πυρηνική συμφωνία του με τις παγκόσμιες δυνάμεις, δείχνοντας αυτοσυγκράτηση σε ακανθώδη ζητήματα όπως οι δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων προκειμένου να διατηρήσει τον διχασμό της Δύσης ως προς το ποια θα είναι η καλύτερη προσέγγιση για τον περιορισμό τους, προβλέπει η Stratfor για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή το β' τρίμηνο.

Εν τω μεταξύ, οι φιλοδοξίες της Τουρκίας θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα, φέρνοντας δυνητικά τη χώρα σε σύγκρουση με τις δυνάμεις και τους τοπικούς συμμάχους του Ιράν στη Συρία, αλλά και με την Ευρώπη στην ανατολική Μεσόγειο.

Από την πλευρά της, η Σαουδική Αραβία και οι ισχυροί Σουνίτες γείτονές της θα προσπαθήσουν –ανεπιτυχώς όμως- να κρατήσουν υπό έλεγχο την Ιρανική επιρροή στην περιοχή, παρεμβαίνοντας ώστε το αποτέλεσμα των εκλογών σε Λίβανο και Ιράκ να είναι υπέρ τους.

Στην Αίγυπτο και την Τυνησία, οι πολιτικοί ανταγωνισμοί θα δείξουν την ανικανότητα των χωρών της Βόρειας Αφρικής να παράσχουν την ασφάλεια και τις οικονομικές εγγυήσεις που απαιτούν οι πολίτες τους.

Ολα καταλήγουν στο Ιράν

Η Μέση Ανατολή δεν ήταν ποτέ γνωστή για τη σταθερότητά της, όμως η «αγάπη» που δείχνει το Ιράν στο να εμπλέκεται στις υποθέσεις των γειτόνων του, έχει κάνει την ειρήνη στην περιοχή όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί. Αυτή τουλάχιστον θα είναι η πεποίθηση που θα κάνει την Ουάσινγκτον να έχει στραμμένο το βλέμμα της ξεκάθαρα στην Ισλαμική δημοκρατία αυτό το τρίμηνο. Καθώς οι ΗΠΑ εντείνουν της προσπάθειές τους να αντιμετωπιστούν οι δραστηριότητες της Τεχεράνης στο εξωτερικό, το Ιράν θα αφοσιώσει την προσοχή του στο να αντισταθεί και να υπερασπιστεί την περιοχή του. Ως επί το πλείστον θα το πετύχει, καθώς θα υψώσει το ανάστημά του στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας και θα διατηρήσει την πολιτική επιρροή του στο Ιράκ και τον Λίβανο, που οδεύουν προς εκλογές.

Ωστόσο, το Ιράν δεν μπορέσει να ελέγξει μια άλλη πτυχή της μοίρας του: το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA). Αντί να έχει λόγο στο μέλλον της πυρηνικής συμφωνίας της με τις παγκόσμιες δυνάμεις, η Τεχεράνη θα πρέπει να περιμένει να δει τι νομοθετήματα θα φέρουν οι Αμερικανοί νομοθέτες και οι ευρωπαίοι διπλωμάτες για να αυξήσουν τον διεθνή έλεγχο επί του πυρηνικού προγράμματος και των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν.

Ελπίζοντας να αποκρούσει τις προσπάθειες τις Δύσης να περιορίσουν τη συμπεριφορά του, το Ιράν πιθανότατα θα κρατήσει στο μίνιμουμ τις δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και τις προκλήσεις του στον Περσικό Κόλπο τους επόμενους μήνες. Όμως, στο τέλος, η Τεχεράνη δεν θα είναι πρόθυμη να συμβιβάσει τα στρατηγικά της συμφέροντα, παραλύοντας το οπλικό της πρόγραμμα στο εσωτερικό ή περιορίζοντας την υποστήριξη που παρέχει σε ένοπλες δυνάμεις στο εξωτερικό.

Η τέχνη της πυρηνικής συμφωνίας

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έδωσε τελεσίγραφο τον Ιανουάριο στο Κογκρέσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση: Διορθώστε τα «καταστροφικά ελαττώματα» της JCPOA μέχρι τις 12 Μαΐου, αλλιώς οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν από τη Συμφωνία. Όμως, παρά τη δήλωση αυτή, ο Λευκός Οίκος δεν θέλει να δώσει στην Τεχεράνη λόγο για να ξαναξεκινήσει το πυρηνικό της πρόγραμμα, πυροδοτώντας την κατάρρευση της συμφωνίας. Αντιθέτως, προκειμένου να διατηρηθεί ανέπαφη η JCPOA ενόσω γίνονται εργασίες για την ενίσχυσή της, οι ΗΠΑ θα δημιουργήσουν μηχανισμούς για την αυτόματη επαναφορά των κυρώσεων αν το Ιράν παραβιάσει τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας. Η Ουάσινγκτον θα επιβάλει επίσης νέες κυρώσεις σε οντότητες που στηρίζουν το βαλλιστικό πυραυλικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, προσέχοντας όμως να αποφύγει τις κατάφορες παραβιάσεις της ίδιας της πυρηνικής συμφωνίας.

Το Ιράν, μάλιστα, μπορεί να συμφωνήσει και σε μικρούς περιορισμούς στο εύρος και τις δοκιμές των βαλλιστικών πυραύλων του. Ωστόσο, πιθανότατα δεν θα κατοχυρώσει τα όρια αυτά με κάποια επίσημη σημασία, ιδιαίτερα καθώς θα εμμείνει στην ανάγκη ύπαρξης οπλικών προγραμμάτων λόγω των απειλών που δέχεται σε άλλα σημεία της περιοχής. Το Ιράν θα φέρει την επιχειρηματολογία του στους φιλικά διακείμενους εταίρους στην Ευρώπη, όπως είναι η Γαλλία και η Γερμανία, καθώς οι χώρες αυτές θα εργάζονται με τις ΗΠΑ προκειμένου να καταρτίσουν μια συμπληρωματική συμφωνία που στόχο θα έχει να αποθαρρύνει τις πιο αμφιλεγόμενες δραστηριότητες του Ιράν.

Στο τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα στηρίξει σημεία του σχεδίου της Ουάσινγκτον για να αποθαρρύνει το Ιράν από το να κάνει περαιτέρω πρόοδο στο πυραυλικό πρόγραμμα μεγάλου βεληνεκούς. Ομως το μπλοκ θα διασφαλίσει πως το παζάρι που θα κάνει, δεν θα θολώνει τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των πυρηνικών και των βαλλιστικών δραστηριοτήτων της Τεχεράνης, ή θα επαναφέρει τις κυρώσεις για το βαλλιστικό πρόγραμμα –μέτρα που η Ευρώπη υποσχέθηκε να εγκαταλείψει στο πλαίσιο της συμφωνίας για τα πυρηνικά.

Επειδή η Ευρώπη θεωρεί την JCPOA ακρογωνιαίο λίθο για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, θα φροντίσει ώστε οι όποιοι ισχυρισμοί για παραβιάσεις από το Ιράν, θα περάσουν από το «φίλτρο» του μηχανισμού διακανονισμού των διαφωνιών που προβλέπεται στη συμφωνία. Οι ΗΠΑ δεν θα πετύχουν όλα όσα θέλουν, όμως τα νέα μέτρα θα είναι αρκετά για να πείσουν την Ουάσινγκτον να συνεχίσει να μην επιβάλει ορισμένες κυρώσεις, παρά τις βαθύτατες επιφυλάξεις που έχει για τις προθέσεις της Τεχεράνης.

Η σφαίρα επιρροής του Ιράν

Η αβεβαιότητα γύρω από την πυρηνική συμφωνία θα επαναβεβαιώσει την επιθυμία του Ιράν για μια ισχυρή αμυντική πολιτική που θα περιλαμβάνει τις ίδιες αυτές δραστηριότητες που προκαλούν ανησυχία στις ΗΠΑ: την ανάπτυξη βαλλιστικού πυραύλου, τις μυστικές επιχειρήσεις και τη στήριξη ένοπλων ομάδων στην περιφέρεια. Όμως αυτοί οι σκοποί θα έρθουν σε σύγκρουση με την ανάγκη του Ιράν για εγχώρια οικονομική ανάπτυξη –μεγάλο μέρος της οποίας μπορεί να έρθει μόνο μέσω από τους στενότερους δεσμούς με τον υπόλοιπο κόσμο.

Το Ιράν δεν μπορεί να αγνοήσει τα οικονομικά προβλήματα των πολιτών του. Η χώρα, η οποία εξακολουθεί να παραπαίει λόγω των μεγάλων διαδηλώσεων που έχουν γίνει στη χώρα από το 2009, φαίνεται να πλησιάζει σε ένα πιθανό σημείο καμπής στην πολιτική της. Τα οικονομικά προβλήματα που προκάλεσαν οι κυρώσεις έχουν προκαλέσει συζήτηση για μεταρρύθμιση του πολιτικού και οικονομικού μοντέλου που καθόριζε το Ιράν τα τελευταία σαράντα χρόνια. Αν και δεν θα υπάρξει απάντηση αυτό το τρίμηνο, ωστόσο η συζήτηση θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες.

Το γεγονός πως οι εκλεγμένοι και διορισμένοι άρχοντες του Ιράν δεν συμφωνούν στο θέμα αυτό, θα παρατείνει ακόμα περισσότερο τη συζήτηση. Αν και η κυβέρνηση θα μιλήσει για οικονομική και κοινωνική αλλαγή, ωστόσο δεν θα έχει το περιθώριο να ενεργήσει προς τον σκοπό αυτό, καθώς οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν εκμεταλλεύονται την αμφίβολη κατάσταση της πυρηνικής  συμφωνίας προκειμένου να υπονομεύσουν τον πρόεδρο Χασάν Ρουχανί και τους μετριοπαθείς συμμάχους του. Επιπλέον, η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να δώσει τόση σημασία στις εσωτερικές έριδες, την ώρα που η προσοχή της θα είναι στραμμένη στις πολλές στρατιωτικές και πολιτικές προκλήσεις στο εξωτερικό που θα πρέπει να αντιμετωπίσει στη συνέχεια.

Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία

Η μεγαλύτερη στρατιωτική απειλή για την επιρροή του Ιράν στη Μέση Ανατολή, θα προκύψει από τη Συρία. Η Τουρκία, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν εκεί το Ιράν, όμως όχι ως ενιαίο μέτωπο, καθώς θα το κάνουν με δικούς τους τρόπους και επιδιώκοντας τα δικά τους συμφέροντα.

Η σημαντικότερη σύγκρουση θα είναι με την Τουρκία στη βορειοδυτική Συρία. Η Τουρκία είναι αποφασισμένη να αποδυναμώσει περαιτέρω τις Κουρδικές Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (YPG) στην περιοχή και έχει πείσει να στηρίξουν την απόσυρση των μαχητών αυτών από την πόλη Μανμπίτζ, ανατολικά του καντονιού της Αφρίν. (Η Άγκυρα δεν θα επιτεθεί στην περιοχή ενόσω παραμένουν εκεί σύμμαχοι της Ουάσινγκτον). Όμως το Ιράν θα προσπαθήσει να περιορίσει την επιρροή της Τουρκίας στη χώρα, βοηθώντας τους Σύριους στρατιώτες και τους ενόπλους του YPG στην Αφρίν.

Στα νότια, το Ιράν θα προσπαθήσει επίσης να υπονομεύσει τις «ζώνες αποκλιμάκωσης» που παρακολουθούν αυτή τη στιγμή Τούρκοι στρατιώτες στην περιφέρεια Ιντλίμπ, όπου η Άγκυρα ελπίζει να ενισχύσει την επιρροή της ενισχύοντας τους συμμάχους Σύριους αντάρτες στη μάχη τους κατά της εξτρεμιστικής ομάδας Hayat Tahrir al-Sham. Αν και η σύγκρουση μεταξύ των «αντιπροσώπων» του Ιράν και της Τουρκίας θα ενταθεί τους επόμενους μήνες, ωστόσο δεν θα «περάσει» στις εμπορικές σχέσεις των δυο χωρών.

Η Ρωσία, από την πλευρά της, θα προσπαθήσει σκληρά για να διασφαλίσει πως οι μάχες θα σταματήσουν. Καθώς δεν κατάφερε οι ειρηνευτικές συνομιλίες να «μεταφραστούν» σε έξοδο από τον παρατεταμένο εμφύλιο πόλεμο, η Μόσχα θα αρκεστεί στη μη επέκταση της σύγκρουσης. Οι ζώνες αποκλιμάκωσης αποτελούν ένα μέσο για να επιτευχθεί αυτό. Όμως ο Σύριος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ και το Ιράν –που τον στηρίζει- δεν θα είναι πρόθυμοι να αναγνωρίσουν τις περιοχές αυτές, βάζοντας έτσι εμπόδια στα σχέδια της Ρωσίας.

Τα φιλοκυβερνητικά στρατεύματα, μαζί με τους ιρανούς συμμάχους τους, θα κινδυνεύσουν επίσης να έρθουν αντιμέτωπα με το Ισραήλ, καθώς να διεξάγουν τις επιχειρήσεις τους κατά θέσεων ανταρτών στη νότια Συρία. Το Ισραήλ έχει ένα μικρό «παράθυρο» να επιτεθεί κατά του εχθρού του, την Χεζμπολά του Λιβάνου, και κατά ιρανικών στόχων στα βορειοανατολικά σύνορά του με τη Συρία. Το Ισραήλ πιθανότατα θα εκμεταλλευτεί την ευκαιρία αυτή, με στόχο να αποτρέψει την οχύρωση των μαχητών που στηρίζονται από το Ιράν στην άκρη των Υψωμάτων Γκολάν.

Ιράκ και Λίβανος ψηφίζουν… Ιράν

Η αντιπαλότητα του Ιράν με τους γείτονές του και με τις ΗΠΑ θα περάσει και στα πολιτικά πεδία μάχης της περιοχής τους επόμενους μήνες. Το Ιράκ διενεργεί γενικές εκλογές στις 12 Μαΐου και το μπλοκ που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους θα κερδίσει την πρωθυπουργία –την πολιτική θέση με τη μεγαλύτερη επιρροή στη χώρα. Οι τοπικοί σύμμαχοι του Ιράν, που βρίσκονται σε καλές θέσεις και έχουν καλές διασυνδέσεις, θα ανταγωνιστούν για τη θέση αυτή με τους Ιρακινούς εθνικιστές και τους πολιτικούς που στηρίζονται από τις χώρες του Αραβικού Κόλπου.

Το Ιράν θα βασιστεί στις κατά βάση Σιιτικές Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης και τα σχετιζόμενα με αυτές πολιτικά κόμματα για να εμφανίσει καλές επιδόσεις στις εκλογές. Οι μαχητές αυτοί είναι δημοφιλείς στους Ιρακινούς, χάρη στην μακροχρόνια μάχη τους κατά του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο, η αυξανόμενη παρουσία τους πανεθνικά έχει επίσης προκαλέσει αντιδράσεις από τις μειοψηφικές ομάδες του Ιράκ.

Η κατάσταση περιπλέκεται καθώς οι Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης δεν έχουν την πλήρη στήριξη της Σιιτικής κοινότητας του Ιράκ. Τα εθνικιστικά κόμματα και οι ομάδες που ελπίζουν να απομονώσουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Ιράκ από τις εξωτερικές παρεμβάσεις, έχουν διχάσει την Σιιτική πλειονότητα της χώρας. Οι εθνικιστές αυτοί θα περάσουν τις εθνικιστικές και σεκταριστικέ γραμμές προκειμένου να βρουν εταίρους που θα διατηρήσουν την κυριαρχία του κράτους.

Και εκεί βρίσκεται το βαθύτερο πρόβλημα της Τεχεράνης: οι Ιρακινοί Σιίτες δεν θα ενωθούν για να στηρίξουν το Ιράν, όσο στρατηγική θέση και αν έχει πάρει στα σύνορα του γείτονά του. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως οι χώρες του Κόλπου θα μπορέσουν να «μεταφράσουν» τη δυσκολία αυτή της Τεχεράνης σε ένα ουσιαστικό κέρδος για τους δικούς τους προτιμητέους υποψήφιους. Αν και οι χώρες αυτές θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν τις επενδύσεις στα έργα ανοικοδόμησης και ανάπτυξης σε Σιιτικές και Σουνιτικές περιοχές για να «χτίσουν» μια σχέση με τους Ιρακινούς πολίτες και τα πολλιτικά κόμματα, οι εκλογές πιθανότατα θα φέρουν στην εξουσία μια αδύναμη κυβέρνηση που θα ευνοεί το Ιράν.

Ομοίως, οι σύμμαχοι του Ιράν θα παραμείνουν στην εξουσία και στον Λίβανο, παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Αν και οι δυο πρώτες χώρες ανταγωνίζονται για τον έλεγχο της κατακερματισμένης Σουνιτικής συνιστώσας του Λιβάνου, οι άλλες δυο θα προσπαθήσουν να αποδυναμώσουν την επιρροή του εταίρου της Τεχεράνης –της Χεζμπολά- απειλώντας την ομάδα, επιβάλλοντάς της κυρώσεις ή βοηθώντας τους αντιπάλους της στον Λίβανο. Όμως, απουσία κάποιου σοβαρού αντιπάλου από την Σιιτική κοινότητα της χώρας, καμία από τις ενέργειες αυτές δεν θα οδηγήσει σε απώλεια θέσεων από το κυβερνών κόμμα ή, κατ’ επέκταση, από τον Ιρανό υποστηρικτή του. 

Η επιστροφή της Τουρκίας

Η παρέμβαση στις εκλογές της γειτονικής χώρας δεν θα είναι η μόνη προσπάθεια που θα κάνει η τουρκική κυβέρνηση για να αυξήσει την επιρροή της. Καθώς η Άγκυρα θα αποκαλύπτει τα επιτεύγματά της στη βορειοδυτική Συρία, η λαϊκή στήριξη στο εσωτερικό προς το πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα εκτιναχθεί, ενδεχομένως αποσπώντας την προσοχή των πολιτών από τα οικονομικά προβλήματα της χώρας, η οποία εξακολουθεί να μαστίζεται από τον υψηλό πληθωρισμό.

Η λαϊκή στήριξη θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον πρόεδρο να προσπαθήσει να εδραιώσει την εξουσία του, μέσω της κήρυξης πρόωρων εκλογών (για την ώρα, οι εκλογές είναι προγραμματισμένο να διενεργηθούν τον Νοέμβριο του 2019).

Το θράσος της Τουρκίας θα γίνει εμφανές και αλλού. Στο βόρειο Ιράκ, η Τουρκία είναι πιθανό να κλιμακώσει την υπάρχουσα επιχείρησή της κατά των Κούρδων, κινδυνεύοντας να πυροδοτήσει σύγκρουση με τους Σιίτες ενόπλους που συντάσσονται με το Ιράν. Η χώρα θα συνεχίσει να προωθεί τις διεκδικήσεις της στην θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου καθώς η Κύπρος θα προσπαθεί να εξορύξει πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Για την ώρα, η Άγκυρα δεν θα αποθαρρυνθεί από τις ευρωπαϊκές απειλές να ανασταλούν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και για την επέκταση της τελωνειακής ένωσης αν η χώρα δεν κάνει πίσω. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία θα συνεχίσει να ενισχύει ενεργά τις οικονομικές συνεργασίες της με την Αφρική, θορυβώντας πολλούς από τους γείτονές της στον Αραβικό Κόλπο, που έχουν δικά τους συμφέροντα να προστατεύσουν στην περιοχή.

Μεταρρύθμιση στο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου

Το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου επίσης θα κάνει τολμηρές κινήσεις αυτό το τρίμηνο, έστω και αν οι περισσότερες από αυτές θα πραγματοποιηθούν εντός των συνόρων του, καθώς τα μέλη του θα εφαρμόζουν τα οράματά τους για οικονομική μεταρρύθμιση. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ηγούμενα από το Ντουμπάι, θα προχωρήσουν στην υιοθέτηση βασικών τεχνολογιών όπως το blockchain, δημιουργώντας νέους κανόνες για τα κρυπτονομίσματα και κάνοντας προετοιμασίες για την εκτόξευση του πρώτου δορυφόρου τους.

Στην τεχνολογία θα επικεντρωθεί και η Σαουδική Αραβία, η οποία θα κάνει ενέργειες για να προσελκύσει επενδύσεις στο data storage και για να εξοπλίσει τον ιδιωτικό τομέα του βασιλείου προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστικός –εν μέρει υποσχόμενη μεγαλύτερη διαφάνεια. Όμως, μετά τις περυσινές επιχειρήσεις κατά της διαφθοράς, είναι ασαφές αν το Ριάντ θα μπορέσει να εξισορροπήσει την ανάγκη για μεγαλύτερη δεκτικότητα με την επιθυμία του να ελέγξει την οικονομία και τη ροή της πληροφόρησης στο εσωτερικό της χώρας. Αν και πολλοί νεαροί Σαουδάραβες χαιρετίζουν τις κοινωνικές αλλαγές που συνοδεύουν τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του βασιλείου, όπως ήταν η άρση της απαγόρευσης της οδήγησης για τις γυναίκες τον περασμένο Ιούνιο, άλλοι δεν θα τις καλοδεχθούν. Αυτά τα υπόγεια ρεύματα δυσαρέσκειας θα μπορούσαν κάποια στιγμή να δώσουν δύναμη στους θρησκευτικούς εξτρεμιστές της χώρας.

Εν τω μεταξύ, οι διαφορές που από καιρό διαχωρίζουν τα μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, θα γίνουν εμφανείς στις δραστηριότητες του μπλοκ στην Υεμένη και στο Κατάρ. Εν μέσω αδιεξόδου στον εμφύλιο πόλεμο στην Υεμένη, οι χώρες που ανήκουν στις δυνάμεις επέμβασης των οποίων ηγείται το Ριάντ θα επιδιώξουν τις δικές τους προτεραιότητες: η Σαουδική Αραβία θα επικεντρωθεί στην αποκοπή της πρόσβασης των ανταρτών Χούτι σε πόρους και όπλα από το Ιράν, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα προσπαθήσουν να κρατήσουν το νότιο αποσχιστικό κίνημα της Υεμένης επικεντρωμένο στην μάχη κατά των Χούτι και των εξτρεμιστικών ομάδων.

Εν τω μεταξύ, τα προβλήματα που ενισχύουν τη συνεχιζόμενη διπλωματική διαμάχη του Κατάρ με άλλα μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου –και τον αποκλεισμό που έχει επιβληθεί στη χώρα- πιθανότατα δεν θα λυθούν.

Ωστόσο, οι ΗΠΑ θα ταχθούν υπέρ μιας λύσης που θα προσφέρει σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη την ευκαιρία να περισώσουν την αξιοπρέπειά τους. Αν το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου δεχθεί τη λύση αυτή, τότε οι διαφωνίες εντός του μπλοκ μπορεί να υποχωρήσουν τους επόμενους μήνες, επιτρέποντας στα μέλη του να βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους για την ώρα.

Οι δυσκολίες της μεταρρύθμισης στη Βόρεια Αφρική

Όπως οι γείτονές της στην περιοχή του Κόλπου, έτσι και η Αίγυπτος θα προσπαθεί να διορθώσει την οικονομία της αυτό το τρίμηνο. Έχοντας παραγκωνίσει τους πολιτικούς αντιπάλους του, ο πρόεδρος Αμπντέλ Φατά αλ Σίσι κέρδισε μια ακόμα θητεία στις εκλογές της 28ης Μαρτίου. Θα διοχετεύσει την ανανεωμένη εντολή του στην εφαρμογή οικονομικών μεταρρυθμίσεων που έχει συστήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στις οποίες περιλαμβάνονται οι περαιτέρω περικοπές στις επιδοτήσεις.

Όμως, παρασκηνιακά, θα συνεχίσουν να αιωρούνται ερωτήματα αναφορικά με τη νομιμότητα του προέδρου. Θα υπάρξουν μάχες εξουσίας μεταξύ των Αιγυπτιακών δυνάμεων ασφαλείας και θα υπονομευτεί ο ισχυρισμός της κυβέρνησης πως μόνο ο αλ Σίσι μπορεί να προστατεύσει την ασφάλεια του έθνους –αλλά και το κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ του κυβερνήτη και του κυβερνώμενου που βασίζεται στην προστασία της ασφάλειας.

Ομοίως, οι τοπικές εκλογές στην Τυνησία δεν θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες του λαού της χώρας. Πολλοί πολίτες ελπίζουν πως οι εκλογές του Μαΐου θα φέρουν «νέο αίμα» στην εθνική κυβέρνηση. Ωστόσο, οι δημοτικές εκλογές θα αποτελούν ένα μικρό μόνο βήμα προς την ανατροπή της οικονομικής και πολιτικής δομής της χώρας, ενώ η πολιτικολογία πριν και μετά τις εκλογές θα προκαλέσει νέες πιέσεις στον κυβερνώντα συνασπισμό.