Η Τουρκία κινδυνεύει να παγιδευτεί στο τέλμα της Συρίας

Η πολυαναμενόμενη επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία ξεκίνησε, ακριβώς 500 χρόνια μετά τη Μάχη της Μαρτζ Νταμπίκ κοντά στο Χαλέπι, η οποία σήμανε την κατάκτηση του μεγαλύτερου μέρους της Μέσης Ανατολής από τους Οθωμανούς.

Με τις Κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) να ξεχύνονται σε όλη την επαρχία του Χαλεπιού, ήταν θέμα χρόνου η Άγκυρα να αυξήσει την εμπλοκή της στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας (αν και διάφορα ζητήματα καθυστέρησαν την είσοδό της στη χώρα).

Ωστόσο, αν και τα στρατεύματά της πέρασαν τα σύνορα προς τη Συρία, ο ρόλος της Τουρκίας στον πόλεμο παραμένει περιορισμένος λόγω των κινδύνων που είναι έμφυτοι σε έναν πόλεμο, αλλά και λόγω των ίδιων της των αδυναμιών. Αντί να τολμήσει μια επίθεση στη Συρία, η Τουρκία προχώρησε σε μια προσεκτικά σταθμισμένη είσοδο.

Όπως συμβαίνει σε οποιαδήποτε στρατιωτική εκστρατεία, η επιχείρηση της Τουρκίας στη Συρία έχει ρίσκο. Κατ' αρχάς, η είσοδος στη Συρία θα κλιμακώσει τις στρατιωτικές συγκρούσεις της Τουρκίας με το Ισλαμικό Κράτος και το YPG.

Δεύτερον, στέλνοντας στρατιώτες πέρα από τα σύνορά της, η Τουρκία εισέρχεται σε έδαφος του οποίου η κυβέρνηση είναι εχθρός και της οποίας οι ξένοι υποστηρικτές στοχεύουν κατά ανταρτών μαχητών που στηρίζει η Άγκυρα. Η Τουρκία έχει επίσης να αντιμετωπίσει εσωτερικά προβλήματα, περιλαμβανομένης της ανταρσίας των Κούρδων και της πρόσφατης αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος και της επακόλουθης «εκκαθάρισης», που έχουν οδηγήσει σε ελαχιστοποίηση της ποιοτικής ισχύος του στρατού της.

Την ίδια ώρα, η χώρα έχει αρκετά σημαντικά πλεονεκτήματα που θα την εξυπηρετήσουν στη Συρία. Η Άγκυρα ήδη επωφελείται των μακροχρόνιων δεσμών της με τις ομάδες ανταρτών της Συρίας που συντάσσονται με τα συμφέροντά της. Πρόκειται κυρίως για μονάδες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, που απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος της νέας στρατιωτικής επιχείρησης, που φέρει τον τίτλο «Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη». Η Τουρκία μπορεί να βασιστεί στις επαρκείς δυνάμεις του πυροβολικού και των βομβαρδιστικών για να πλήξει στόχους του Ισλαμικού Κράτους -και του YPG- χωρίς να χρειαστεί να χρησιμοποιήσει πολλές από τις δικές της δυνάμεις στο πεδίο των μαχών.

Ρόλο έπαιξε και η διπλωματία, καθώς άνοιξε τον δρόμο για την επίθεση. Προετοιμάζοντας τη διευρυμένη εμπλοκή της χώρας τους, οι Τούρκοι ήρθαν σε διπλωματικές επαφές με τους πρώην αντιπάλους τους. Οι διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ιράν δεν έλυσαν τις υποβόσκουσες διαφορές τους στη Συρία, ωστόσο διευκόλυναν τη μεγαλύτερη εμπλοκή της Τουρκίας στον πόλεμο, ενώ παράλληλα μείωσαν τον κίνδυνο σύγκρουσης είτε με τις χώρες αυτές ή με τις συριακές δυνάμεις που υποστηρίζουν. Η αυξημένη συμμετοχή της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας στην Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη, για παράδειγμα, δείχνει πως οι προσπάθειες συμφιλίωσης της Άγκυρας με τη Μόσχα αποκλιμάκωσαν την απειλή της Ρωσίας να καταρρίψει οποιοδήποτε τουρκικό μαχητικό πετάξει πάνω από τον εναέριο χώρο της Συρίας.

Το σημαντικότερο για τους στόχους της Τουρκίας στη Συρία, όμως, είναι οι σχέσεις της χώρας με την Ουάσινγκτον. Παρά τις πρόσφατες εντάσεις στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, που κλιμακώθηκαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, οι Τούρκοι κατανοούν πως η συμμαχία τους με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ παρέχει ένα πολύτιμο δίχτυ ασφαλείας. Δεδομένων των θεμελιωδών διαφορών τους, η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρήσει δεδομένο ότι η διπλωματία θα είναι αρκετή για να αποτρέψει μια αντιπαράθεση με τη Ρωσία στη Συρία. Και, δεδομένου ότι πολλά μπορούν να πάνε στραβά στη στρατιωτική της εκστρατεία στη Συρία, η συνεργασία της με τον αμερικανικό στρατό αποτελεί μια πραγματική «γραμμή ζωής» για την Τουρκία.

Ακόμα και οι στενές σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (στις οποίες κυρίαρχο στοιχείο είναι το YPG), που αποτελούν πηγή ενόχλησης για τους Τούρκους, έχουν τα πλεονεκτήματά τους για την Άγκυρα. Έχοντας ενισχύσει τη στήριξή της προς τις επιθέσεις ανταρτών κατά θέσεων του Ισλαμικού Κράτους, η Τουρκία μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτή την προσπάθειά της κατά του ISIS για να πιέσει την Ουάσινγκτον να σταματήσει την περαιτέρω προέλαση του YPG στο Χαλέπι. Αυτή η προσέγγιση ήδη φαίνεται να είναι αποτελεσματική, καθώς πρόσφατα οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις ανακοίνωσαν πως θα σταματήσουν τις περαιτέρω επιχειρήσεις προς την Τζαραμπλούς.

Επιπλέον, κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία την Τετάρτη, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε το YPG πως οι ΗΠΑ θα σταματήσουν να το στηρίζουν αν δεν αποσυρθεί ανατολικά του Ευφράτη. Στην περίπτωση αυτή, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις δεν θα μπορούσαν το ίδιο εύκολα να ανταγωνιστούν τους αντάρτες που στηρίζονται από την Τουρκία στη μάχη για τον έλεγχο της αλ Μπαμπ.

Καθώς η Τουρκία αυξάνει την εμπλοκή της στον πόλεμο της Συρίας, θα πρέπει να προσέχει να αποφύγει τις «παγίδες» που θα μπορούσαν να εκθέσουν τις αδυναμίες της.

Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, η Τουρκία δεν μπορεί να βασιστεί αποκλειστικά και μόνο στις στρατιωτικές δυνάμεις για να διαχειριστεί την περίπλοκη αλλά αναπόφευκτη επέμβασή της. Αν και το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ καθώς και οι συμμαχίες που έχει με πολλούς αντάρτες στην περιοχή θα ωφελήσουν την Τουρκία στην εκστρατεία της στη Συρία, ωστόσο η Άγκυρα δεν μπορεί να εφησυχάσει.

Οι κίνδυνοι να μπει βαθύτερα στο τέλμα στη Συρία είναι μεγαλύτεροι από ποτέ.