του Απόστολου Λακασά

Aκόμα και συγχωνεύσεις μεταξύ ηχηρών ονομάτων προβλέπονται για τον ευρωπαϊκό κλάδο τηλεπικοινωνιών λόγω της επιβράδυνσης των ισχυρών αγορών.

Προς το παρόν, οι εταιρείες δίνουν βαρύτητα στις νέες αναπτυσσόμενες αγορές και στις νέες υπηρεσίες που σχετίζονται με το Internet, ενώ το μεγάλο στοίχημα για το επόμενο διάστημα είναι το Διαδίκτυο και η ευρυζωνικότητα, πεδία όπου θα κριθεί ακόμα και η βιωσιμότητα πολλών από αυτές.

Ειδικότερα, εκείνο που χαρακτηρίζει τις εξελίξεις στον ευρωπαϊκό τηλεπικοινωνιακό κλάδο είναι η όξυνση του ανταγωνισμού -στον συγκεκριμένο χώρο οι ισορροπίες έχουν αλλάξει λόγω του Internet αλλά και εξαιτίας του κορεσμού της αγοράς.

Αυτό φαίνεται και από τα προβλήματα της κινητής, που συνήθως ήταν η ατμομηχανή της ανάπτυξης για τον κλάδο, καθώς τα ποσοστά διείσδυσης στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης φτάνουν κατά μέσο όρο στο 103%, με αποτέλεσμα η αγορά να επιβραδύνεται.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ιdate Consulting & Research, τα έσοδα στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών αυξήθηκαν λιγότερο από 3% πέρυσι.

Προβλήματα αναμένεται να αντιμετωπίσει ο τομέας της κινητής τηλεφωνίας και εξαιτίας των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις μειώσεις στα τέλη διασύνδεσης και τη δραστική μείωση των τελών περιαγωγής.

Έρευνα της Μorgan Stanley έδειξε ότι οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες θα χάσουν συνολικά 4,3 δισ. ευρώ σε έσοδα και 2,4 δισ. ευρώ σε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε ετήσια βάση εξαιτίας της μείωσης στις τιμές περιαγωγής (roaming). Επίσης, υπό πίεση βρίσκεται και ο τομέας της σταθερής τηλεφωνίας λόγω των δωρεάν τηλεφωνικών υπηρεσιών μέσω Internet.

Πρόκληση οι νέες αγορές

Έτσι, αντιμέτωπες με τους περιορισμένους ρυθμούς ανάπτυξης, οι εταιρείες τόσο της κινητής όσο και της σταθερής τηλεφωνίας αναζητούν τρόπους για να μειώσουν το κόστος λειτουργίας, ενώ στρέφονται και σε αγορές με καλύτερες προοπτικές.

Η Ινδία, η Κίνα, η Λατινική Αμερική και η Μέση Ανατολή αποτελούν τις μεγάλες προκλήσεις για τον κλάδο και ειδικά σε ό,τι σχετίζεται με την κινητή τηλεφωνία και το γρήγορο Internet. Στην Ευρώπη οι αγορές με τα μεγαλύτερα περιθώρια είναι εύλογα οι αναπτυσσόμενες. Το τελευταίο διάστημα η Ρουμανία έχει βρεθεί στο επίκεντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος, όπως επίσης η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Τουρκία.

Ιδιαίτερες κινήσεις γίνονται από τις τηλεπικοινωνιακές για την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων του Internet. Ενδεικτικά, μεγάλες εταιρείες όπως η Vodafone, η France Telecom, η Telecom Italia, η Deutsche Telekom και η Hutchison Whampoa προωθούν την ανάπτυξη μιας δικής τους δικτυακής μηχανής αναζήτησης, στα πρότυπα των Google και Yahoo!, προκειμένου να καρπωθούν τα έσοδα από τη διαφήμιση.

Απαλλάσσονται από τα βάρη

Ταυτόχρονα, οι μεγάλες εταιρείες αρχίζουν να απαλλάσσονται από δραστηριότητες που αποδείχτηκαν κακές επενδυτικές επιλογές. Χαρακτηριστικά, η France Telecom είναι μεταξύ εκείνων που προσπαθούν να πουλήσουν μέρος του ενεργητικού τους και να αγοράσουν νέο. Γι’ αυτόν τον λόγο έχει βάλει πωλητήριο στο τμήμα της κινητής τηλεφωνίας στην Ολλανδία.

Από την άλλη, και η Deutsche Telekom, που είδε την κερδοφορία της να υποχωρεί κατά 58% το πρώτο τρίμηνο, βρίσκεται σε φάση αναδιάρθρωσης με ένα πρόγραμμα, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει την πώληση περιουσιακών στοιχείων, αξίας τριών δισ. ευρώ, μέσα στην επόμενη τριετία. Ταυτόχρονα, η γερμανική εταιρεία στοχεύει να δώσει ιδιαίτερο βάρος στην κινητή τηλεφωνία εκτός Γερμανίας.

Μάλιστα, αναλυτές του κλάδου αναμένουν σταθεροποίηση μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών ομίλων κατά τα πρότυπα της αγοράς των ΗΠΑ, όπου εταιρείες-κολοσσοί, όπως η AT&T και η SBC Communications, συγχωνεύτηκαν με σκοπό τη μείωση του κόστους.

Επίσης πιστεύουν ότι εκτός από τα deals στις μικρότερες αναδυόμενες αγορές θα υπάρξουν συμφωνίες και ανάμεσα στους μεγάλους παίκτες, εκτίμηση που υπήρχε από την αρχή του 2007 και προβλέπεται ότι μέσα στο δεύτερο εξάμηνο θα επιβεβαιωθεί.

Η μάχη των κατασκευαστών

Μεγάλη μάχη θα δοθεί και μεταξύ των κατασκευαστών τηλεφώνων. Μπορεί το άνοιγμα νέων συνδέσεων να κινείται με χαμηλούς ρυθμούς στις ώριμες αγορές, όμως στις αγορές των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ιαπωνίας γίνονται ανάρπαστα τα νέα, υπερσύγχρονα κινητά τηλέφωνα.

Μέσα στο 2007 υπολογίζεται ότι οι πωλήσεις των συσκευών κινητής τηλεφωνίας θα αυξηθούν ξεπερνώντας το 1,1 δισ. Πριν από μία πενταετία στον πλανήτη είχαν πουληθεί 812 εκατ. συσκευές.

Τα κινητά τηλέφωνα, όμως, έχουν καταντήσει ”πολυμηχανήματα” που καλύπτουν μία μεγάλη γκάμα υπηρεσιών. Έτσι, όλοι περιμένουν το νέο προϊόν της Apple για να δουν προς τα πού θα κινηθεί ο ανταγωνισμός.

Το i-phone έχει οθόνη πολλαπλής αφής, κάμερα, συνδεσιμότητα με ηλεκτρονικό υπολογιστή και δίνει τη δυνατότητα για γρήγορη πλοήγηση στο Internet και για αποστολή - λήψη e-mails. Ήδη, οι μεγάλοι κατασκευαστές ετοιμάζουν την απάντησή τους και η Motorola θα παρουσιάσει το δικό της υπερσύγχρονο κινητό στις αρχές του 2008.

Νέες επενδύσεις 240 δισ. δολαρίων έως το 2008

Η ευρυζωνικότητα κινεί τις εξελίξεις στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών και ήδη οι εταιρείες πληροφορικής διαγκωνίζονται για νέες επενδύσεις. Σαφές πλεονέκτημα έχουν οι εταιρείες κατασκευής hardware που απαιτείται για την υποστήριξη και την αναβάθμιση των τηλεφωνικών δικτύων.

Ειδικότερα, η ευρυζωνικότητα αποτελεί το νέο πεδίο όπου θα παιχτεί η βιωσιμότητά τους και τα μελλοντικά τους κέρδη. Ήδη, τα επιτελεία των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και των εταιρειών πληροφορικής έχουν αρχίσει να προγραμματίζουν τις δαπάνες για νέες τηλεπικοινωνιακές υποδομές.

Σε παγκόσμια κλίμακα οι δαπάνες αναμένεται να φτάσουν τα 240 δισ. δολάρια έως το 2008, ποσοστό 18% υψηλότερο σε σχέση με το 2005. Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρείες της Βορείου Αμερικής προβλέπεται να δώσουν φέτος σε επενδύσεις για νέες υποδομές 70 δισ. δολάρια, ποσό 67% μεγαλύτερο σε σύγκριση με τις προ τετραετίας δαπάνες.

Το μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων δαπανών θα διοχετευθεί στη δημιουργία και αναβάθμιση υπηρεσιών, όπως η διακίνηση υλικού εικόνας και ήχου ταυτόχρονα.

Ήδη, οι τεχνολογικές εταιρείες που έχουν προηγηθεί στις εξελίξεις σχετικά με επενδύσεις -π.χ. η Cisco και η Jupiter- αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 50%, ενώ προετοιμάζουν νέο υλικό, όχι μόνο για την ενίσχυση της χωρητικότητας και των δυνατοτήτων των δικτύων αλλά και για τη διαχείριση των διακινούμενων πληροφοριών.

Στον αντίποδα, η Alcatel Luicent διανύει μία δύσκολη περίοδο από πλευράς κερδοφορίας καθώς θεωρείται ότι έμεινε πίσω στις εξελίξεις.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 482 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 15-19/6/2007.