της Έλενας Λάσκαρη

Στην έκδοση ομολογιακών δανείων στρέφονται ολοένα και περισσότερο οι ελληνικές επιχειρήσεις προκειμένου να καλύψουν τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες. Το περασμένο έτος για κάθε δέκα ευρώ που αντλούσαν από το τραπεζικό σύστημα σχεδόν τα 3,5 ευρώ έφεραν την ένδειξη ”ομολογιακό δάνειο”.

Το βασικό δέλεαρ για την υποκατάσταση του κλασικού δανεισμού είναι φορολογικό. Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που διέπει την έκδοση ομολόγων από επιχειρήσεις, οι τίτλοι αυτοί απαλλάσσονται από την εισφορά του Ν. 128/1975 στην οποία υπόκεινται τα τραπεζικά δάνεια και η οποία ανέρχεται σε 0,6% του υπολοίπου του δανείου.

Για τον αποδέκτη των εκδόσεων το δέλεαρ έγκειται στην υψηλότερη απόδοση έναντι των κρατικών ομολόγων, αλλά και στη μεγαλύτερη ασφάλεια που παρέχουν έναντι των τοποθετήσεων σε μετοχές, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2007 υπάρχει και ένα επιπλέον φορολογικό κίνητρο.

Με τον τελευταίο φορολογικό νόμο ψηφίστηκε διάταξη που ορίζει την εξίσωση της φορολόγησης των τόκων που αποκτώνται από ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και εταιρικά ομόλογα, δίνοντας επί της ουσίας κίνητρα για τοποθετήσεις σε ομόλογα που έχουν επιχειρηματική σφραγίδα.

Μέχρι το τέλος του περασμένου έτους οι τόκοι από εταιρικά ομόλογα φορολογούνταν με βάση την κλίμακα εισοδήματος, άρα με συντελεστές που θα μπορούσαν δυνητικά να φτάσουν έως και το 40%.

Από την 1η Ιανουαρίου, όμως, οι δικαιούχοι των τόκων εταιρικών ομολόγων θα φορολογούνται για τα εισοδήματα αυτά αυτοτελώς με παρακράτηση φόρου 10% (όπως ισχύει και για τα ομόλογα του Δημοσίου) και με αυτή τη φορολόγηση εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση.

Η μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων αναμένεται να δώσει εκ νέου ώθηση στις εκδόσεις εταιρικών ομολόγων, αν και είναι ήδη σαφές ότι κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος.

Στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος δείχνουν ότι πέρυσι το 34,4% των συνολικών καθαρών κεφαλαίων που διοχέτευσαν οι τράπεζες στις επιχειρήσεις αφορούσε σε ομόλογα επιχειρήσεων που αγόρασαν εκείνες.

Πέρυσι, η καθαρή άντληση κεφαλαίων των επιχειρήσεων από τις τράπεζες με τη μέθοδο του ομολογιακού δανεισμού ανήλθε σε 4,326 δισ. ευρώ, με αύξηση 12% σε σχέση με τα 3,860 δισ. ευρώ που αντλήθηκαν το 2005.

Τα δεδομένα αυτά ανεβάζουν τη συμμετοχή των ομολογιακών δανείων στο σύνολο της τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων σε 15%, όταν το 2003 ήταν κατά τι χαμηλότερο από 3% και στο τέλος του 2005 ήταν 12%.

Μεταξύ των διαφόρων επιχειρηματικών κλάδων, η βιομηχανία εμφανίζει ιδιαίτερη δραστηριότητα στην έκδοση εταιρικών ομολόγων.

Από το σύνολο των εταιρικών ομολόγων που διακρατούσαν στο χαρτοφυλάκιό τους οι τράπεζες τον Δεκέμβριο του 2006 το 20% είχε εκδοθεί από βιομηχανικές επιχειρήσεις, ενώ τον ίδιο μήνα τα ομολογιακά δάνεια που είχαν εκδοθεί από εμπορικές επιχειρήσεις αντιστοιχούσαν στο 15% του συνόλου των εταιρικών ομολόγων που διακρατούσαν στο χαρτοφυλάκιό τους τα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν το σύνολο των εκδόσεων ομολογιακών δανείων απορροφάται από τις τράπεζες και οι εν λόγω τίτλοι δεν είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη δευτερογενή αγορά.

--- ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ

* Τι είναι τα εταιρικά ομόλογα: εναλλακτικός τρόπος άντλησης κεφαλαίων από επιχειρήσεις και επίσης επενδυτικό εργαλείο που οι επενδυτές μπορούν να συμπεριλάβουν στο χαρτοφυλάκιό τους προκειμένου να επιτύχουν καλύτερη διαφοροποίηση των συνολικών επενδύσεών τους.

* Πώς φορολογούνται: στους τόκους επιβάλλεται συντελεστής 10% όπως και στα ομόλογα του Δημοσίου. Με τη φορολόγηση αυτή εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση.

* Πόσο επικίνδυνα είναι: οι εταιρικές ομολογίες αξιολογούνται και το επιτόκιό τους προσδιορίζεται ανάλογα με τα ιστορικά στοιχεία πιστοληπτικής ικανότητας αποπληρωμής υποχρεώσεων της εταιρείας. Όσο υψηλότερη είναι η αξιολόγηση, τόσο ασφαλέστερη είναι η επένδυση. Γενικά οι ομολογίες θεωρούνται χαμηλότερου ρίσκου από την επένδυση σε μετοχές.

* Πόσα χρωστούν στις τράπεζες οι ελληνικές επιχειρήσεις: χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα εταιρικά ομόλογα, οι οφειλές των επιχειρήσεων έφταναν στο τέλος Δεκεμβρίου του 2006 τα 76,659 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο τμήμα (άνω των 20 δισ. ευρώ) αφορούσε στο εμπόριο. Οι βιομηχανικές επιχειρήσεις χρωστούσαν 16,371 δισ. ευρώ. Συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών ομολόγων στο τέλος Νοεμβρίου (οπότε υπήρξαν και τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) τα χρέη των επιχειρήσεων έφθαναν τα 88,019 δισ. ευρώ.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 467 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 2-6/3/2007.