του Κων. Κωνσταντινίδη*

H σημερινή κατάσταση της κυπριακής οικονομίας χαρακτηρίζεται από ευρωστία με έντονο δυναμισμό. Ο συνδυασμός μιας συνετής δημοσιονομικής και ορθολογιστικής νομισματικής πολιτικής, καθώς και η προώθηση μεταρρυθμίσεων σε κλίμα ευρύτερης συναίνεσης, έχουν ως αποτέλεσμα αξιοσημείωτες επιδόσεις σε επίπεδο οικονομίας. Αυτό αποτελεί ταυτόχρονα στέρεη βάση για φιλόδοξη κοινωνική πολιτική.

Τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη παρουσιάζουν συνεχή και σταθερή βελτίωση και αντανακλούν την πορεία σύγκλισης με την οικονομία της Ε.Ε., με στόχο την υιοθέτηση του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2008.

Η οικονομία της Κύπρου συνέχισε να αναπτύσσεται με ικανοποιητικούς ρυθμούς το 2006, παρά την αύξηση της τιμής του πετρελαίου που επηρέασε δυσμενώς τη διεθνή οικονομία.

Τόσο η δημοσιονομική πολιτική που ακολουθείται, όσο και η νομισματική πολιτική έχουν απορροφήσει σε μεγάλο βαθμό αυτές τις επιπτώσεις, με τον ρυθμό ανάπτυξης να ανέρχεται στο 3,7%.

Σε γενικές γραμμές οι προοπτικές για το 2007 διαγράφονται θετικές. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης προβλέπεται να παρουσιάσει ελαφρά επιτάχυνση και να κυμανθεί γύρω στο 3,9% (σε σχέση με το 3,7% για το 2006 και το 2,8% του μέσου όρου των 25 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Οι τομείς των υπηρεσιών θα συνεχίσουν να πρωταγωνιστούν στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ο τομέας των λιανικών πωλήσεων, ο τομέας των κατασκευών, η τουριστική βιομηχανία καθώς και οι υπόλοιποι τομείς των υπηρεσιών αναμένεται να διατηρήσουν τους ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2007, αφού και η καταναλωτική ζήτηση αναμένεται να διατηρήσει τη θετική της πορεία.

Επίσης, σημαντικό στοιχείο αποτελεί η αναμενόμενη επιτάχυνση του ρυθμού παραγωγικότητας κατά 2,7% περίπου, ενώ η συγκράτηση του εργατικού κόστους ανά μονάδα παραγωγής, που θεωρείται σημαντικός δείκτης για την ανταγωνιστικότητα, αναμένεται κοντά στο 2,4%.

Με βάση τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, ο ρυθμός ανάπτυξης του πληθωρισμού πιστεύεται ότι θα κυμανθεί στο 2,5% κατά το τρέχον έτος. Σημειώνεται η εκτίμηση ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα περιοριστεί γύρω στο 1,6% του ΑΕΠ και θα εξακολουθεί να ικανοποιεί το κριτήριο σύγκλισης του Μάαστριχτ.

Η περαιτέρω μείωση του ελλείμματος βασίζεται στη συγκράτηση του ρυθμού διόγκωσης των δαπανών και στη βελτίωση της φοροεισπρακτικής αποδοτικότητας των αρμόδιων τμημάτων.

Κρίνοντας με βάση τα σημερινά δεδομένα, πιστεύουμε πως η Κύπρος είναι έτοιμη να ενταχθεί πλήρως στην ΟΝΕ την 1η Ιανουαρίου του 2008.

Οι τελευταίες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κατέδειξαν ότι η Κύπρος ικανοποιεί τα ονομαστικά κριτήρια σύγκλισης του Μάαστριχτ για τον πληθωρισμό, τα δημόσια οικονομικά και τα μακροπρόθεσμα επιτόκια.

Ταυτόχρονα, δεδομένης της ομαλής συμμετοχής του νομίσματός μας στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ΙΙ από τις 2 Μαΐου 2005, βρισκόμαστε σε σταθερή πορεία ικανοποίησης και του κριτηρίου της συναλλαγματικής σταθερότητας.

Όσον αφορά στην πορεία της κυπριακής χρηματιστηριακής αγοράς για το 2007, και παρά το παρατεταμένο ”ράλι” των τελευταίων 18 μηνών, πιστεύουμε ότι οι καταλύτες μιας θετικής αλλά συγκρατημένης πορείας απορρέουν από:

* Το πολιτικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από σταθερότητα.

* Την εύρωστη μακροοικονομική κατάσταση.

* Τη συνεχιζόμενη θετική τάση στους ρυθμούς ανάπτυξης των εταιρικών κερδών (EPS growth).

* Τα επικείμενα corporate deals εν μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών ή άλλων ειδών συνεργασιών σε διάφορους κλάδους, με ιδιαίτερη προσοχή στον τραπεζικό τομέα.

*Το νέο culture των διοικήσεων μεγάλων οργανισμών καθώς πιστεύουμε ότι οι πρόσφατες διοικητικές αλλαγές σηματοδοτούν νέα δεδομένα και προσδοκίες, και το σωστά καταρτισμένο νομοθετικό πλαίσιο του ΧΑΚ.

* Την επιστροφή προς σταθερή μερισματική πολιτική των κυριοτέρων εταιρειών σε συνάρτηση με την πτωτική πορεία των εγχώριων επιτοκίων, σε μια προσπάθεια σύγκλισης με αυτά της ΕΚΤ, καθώς και ομολογιακών αποδόσεων.

Επιπλέον, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η πλεονάζουσα ρευστότητα που επικρατεί καθώς επίσης και η εξωστρέφεια των εταιρειών μας προς την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τις γύρω περιοχές, δίνοντας έτσι με αυτόν τον τρόπο το έναυσμα για εναλλακτικές αλλά ταυτόχρονα καλές επιλογές προς επένδυση από ξένες εταιρείες, ελληνικών κυρίως συμφερόντων, αλλά και private equity funds.

Ένας σημαντικός παράγοντας που αναμένεται να επιδράσει θετικά τόσο σε επίπεδο οικονομίας όσο και σε εταιρικό επίπεδο είναι η καθιέρωση της Κύπρου ως αξιόπιστου, διεθνούς, επιχειρηματικού και χρηματοπιστωτικού κέντρου.

Η ελκυστικότητα της Κύπρου απορρέει από:

1. Το συγκριτικά χαμηλό φορολογικό περιβάλλον που επικρατεί (10% εταιρικός φόρος).

2. Τα πολλαπλά οφέλη που προέρχονται από τις συμφωνίες αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ κυρίως της Κύπρου με τη Ρωσία καθώς και άλλων χωρών που αποτελούν την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών.

3. Τα οφέλη από την επικείμενη ένταξη της Κύπρου στην ΟΝΕ.

4. Τον επαγγελματισμό που διέπει το νομικό, λογιστικό και φορολογικό περιβάλλον της Κύπρου, και τέλος από τη στρατηγική γεωπολιτική θέση του νησιού που βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων.

Από τα μέχρι σήμερα δεδομένα διαφαίνεται ότι ο τραπεζικός κλάδος θα παραμείνει στο επίκεντρο των εξελίξεων και για το 2007, αφού οι επικείμενες συμμαχίες που κυοφορούνται ανάμεσα στα κυπριακά και ελλαδικά σχήματα πιστεύεται ότι θα αλλάξουν το τραπεζικό τοπίο για τα καλά.

Η κάθοδος της Marfin Financial Group (MFG) στην Κύπρο μέσω της εξαγοράς της από τη Λαϊκή Τράπεζα, η συμμετοχή της Dubai Investments στη μετοχική δομή της τελευταίας και η δημιουργία της Marfin Popular Bank σε συνάρτηση με την επικείμενη αύξηση των 5 δισεκατομμυρίων ευρώ από την MFG αναμένεται να αλλάξουν άρδην τα γεγονότα.

Εκτός όμως από τον τραπεζικό κλάδο που θα συνεχίσει να καθορίζει την πορεία τόσο της οικονομίας όσο και του χρηματιστηρίου, οι τομείς του τουρισμού (ξενοδοχειακού) και του λιανικού εμπορίου πιστεύουμε πως θα επανέλθουν στο προσκήνιο, προσπαθώντας να κλέψουν λίγη από τη δόξα του τραπεζικού κλάδου μέσω εξαγορών, συγχωνεύσεων ή άλλων συμμαχιών.

* Υπεύθυνος του Τμήματος Ανάλυσης της Egnatia Financial Services