Οι μεγάλες απειλές για την ευρωζώνη

Πέρυσι ήταν η λιγότερο ταραχώδης περίοδος για την ευρωζώνη από την εποχή που η Ελλάδα αποκάλυψε την τεράστια τρύπα στα βιβλία της το 2009. 

Είναι κοινά αποδεκτό ότι το 2014 θα είναι εξίσου ήρεμο - άποψη που υποστηρίζεται και από ορισμένους οι οποίοι προέβλεπαν τον θάνατο της ευρωζώνης έναν χρόνο πριν, τονίζει το σχετικό αφιέρωμα του Reuters. 

Η πολιτική βούληση παραμένει ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι, η ΕΚΤ στηρίζει το ευρώ και ξορκίζει τις πιέσεις της αγοράς στα ομόλογα και επιπλέον υπάρχει και προοπτική για οικονομική ανάπτυξη, έστω και περιορισμένη.
Η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία ανακάμπτουν από την ύφεση και η Ελλάδα αναμένεται να ακολουθήσει εντός του έτους.

Ωστόσο, ο αρθρογράφος Mike Peacock σημειώνει ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να είμαστε επιφυλακτικοί.

Οι εκλογές στην Ε.Ε.

Η υψηλή ανεργία, η λιτότητα και η αναιμική ανάπτυξη προσφέρουν ευνοϊκό έδαφος σε περιθωριακά κόμματα για να αναδειχτούν στις ευρωεκλογές του Μαΐου. Ειδικοί προβλέπουν πως μια ομάδα από κόμματα κατά του ευρώ, όπως το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, το UKIP της Βρετανίας, ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και το Κόμμα της ολλανδικής Ελευθερίας θα μπορούσε να λάβει το 20% και παραπάνω των εδρών του Κοινοβουλίου.

Αυτό το ενδεχόμενο θα μπορούσε να πιέσει τα ισχυρά κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου και να θέσει υπό αμφισβήτηση τη δυνατότητα για μεγαλύτερη ενοποίηση των κρατών-μελών.

Τα stress tests των τραπεζών

Το γεγονός ότι η Ε.Ε. βρίσκεται πίσω στα αρχικά της σχέδια για την τραπεζική ενοποίηση προκειμένου να αποφύγει μελλοντικές χρηματοπιστωτικές κρίσεις δεν είναι παράδοξο.

Η ΕΚΤ θα δημοσιεύσει τα αποτελέσματα των stress tests των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών τραπεζών πριν από την ανάληψη εποπτείας τους τον Νοέμβριο.

Το ενδεχόμενο ενός μεγάλου σοκ είναι περιορισμένο καθώς οι τράπεζες έχουν ήδη προβεί σε ανακεφαλαιοποιήσεις

Ακόμα, ο δανεισμός είναι πιθανόν να παραμείνει περιορισμένος έως ότου ολοκληρωθούν τα stress tests - παρεμποδίζει την οικονομική ανάκαμψη - και η δομή της τραπεζικής ένωσης όπως είναι τώρα θα μπορούσε να επιτρέψει την εμφάνιση κρίσης στο μέλλον.

Γερμανικό δικαστήριο

Ο βασικός λόγος για να είναι κανείς αισιόδοξος για την ευρωζώνη είναι η απροθυμία των αγορών να δοκιμάσουν το δχτυ ασφαλείας της ΕΚΤ. Το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο θα αποφασίσει σύντομα για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, μηχανισμός που δεν έχει ακόμα χρησιμοποιηθεί για να προστατέψει τη ζώνη του ευρώ.

Με βάση το ιστορικό του, το δικαστήριο της Καρλσρούης δεν αναμένεται να απορρίψει απερίφραστα οποιοδήποτε μέτρο έναντι της κρίσης, αν και στο παρελθόν έχει επιβάλει μεγαλύτερα επίπεδα ελέγχου στη γερμανική Bundestag.

Οι μεταρρυθμίσεις 

Η ΕΚΤ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι αγοράζει χρόνο για τις χώρες, ώστε να βάλουν τάξη στα του οίκου τους, μειώνοντας το χρέος τους και προχωρώντας στις απαιτούμενες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, για να ευημερήσουν στον 21ο αιώνα.

Τα κύρια πιθανά προβλήματα είναι η Ιταλία, η οποία έχει παραμείνει στάσιμη μία δεκαετία και έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού που στερείται συνοχή για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, και η Γαλλία, η οποία βρίσκεται στο χείλος νέας ύφεσης.

Επιπλέον υπάρχει κόπωση στην Ελλάδα από τα μέτρα λιτότητας. Η κυβέρνηση συνασπισμού αρνείται να προχωρήσει σε περισσότερες περικοπές και θα χρειαστεί κάποιας μορφής ελάφρυνση του χρέους για να βάλει τα οικονομικά της σε βιώσιμη πορεία, σε μια εποχή όπου η κυβερνητική πλειοψηφία είναι ακριβώς τρεις έδρες και η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει ανοδικές τάσεις στις δημοσκοπήσεις.

Αποπληθωρισμός

Αν υπάρξει αποπληθωρισμός -μεγάλο εάν- αυτό θα αποτελούσε μεγάλη απειλή, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια χαμένη δεκαετία,  αντίστοιχη εκείνης της Ιαπωνίας, ενώ θα καθιστούσε δύσκολο να εξοφληθούν τα εθνικά χρέη.

Η πτώση του πληθωρισμού στο 0,7% ώθησε την ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια τον Νοέμβριο, αλλά πολλά μέλη της κεντρικής τράπεζας είναι κάθετα αντίθετα στο τύπωμα χρήματος -αύξηση της ρευστότητας- όπως έπραξε πρόσφατα η Ιαπωνία και ανέπνευσε η οικονομία της.

«Πρέπει να προσέξουμε να μην έχουμε τον πληθωρισμό μόνιμα κάτω από 1% και με αυτόν τον τρόπο γλιστρήσουμε στην επικίνδυνη ζώνη» δήλωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι την προηγούμενη εβδομάδα.