του Ιεροκλή Καπογιάννη

Το profit warning της Ελληνικής Τεχνοδομικής σχετικά με τη φετινή προβλεπόμενη κερδοφορία της, όχι μόνο οδήγησε σε πτώση την τιμή της συγκεκριμένης μετοχής, αλλά υπενθύμισε αυτό που θα μπορούσε κάποιος να διαγνώσει και από τις λογιστικές καταστάσεις των περισσότερων άλλων εταιρειών του κλάδου:

Τα περιθώρια κέρδους της κατασκευαστικής δραστηριότητας έχουν μειωθεί σημαντικά.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τις περιπτώσεις της Ελληνικής Τεχνοδομικής και της ΑΤΤΙΚΑΤ. Στην πρώτη, το περιθώριο κέρδους προ φόρων και τόκων (ΕΒΙΤ) της κατασκευαστικής δραστηριότητας στο εξάμηνο περιορίστηκε μόλις στο 7,5%. Στη δεύτερη, αν και ο κύκλος εργασιών εκτινάχθηκε, τα κέρδη συρρικνώθηκαν.

Η ουσία είναι ότι τα περιθώρια κέρδους των ολυμπιακών έργων πολύ δύσκολα θα επαναληφθούν στο μέλλον και επίσης ότι τα κέρδη στα έργα του εξωτερικού είναι περιορισμένα λόγω των αρχικών δαπανών που απαιτούνται για να δημιουργηθεί η απαραίτητη υποδομή στις χώρες αυτές.

Οι παραπάνω δυσκολίες, όμως, σε καμία περίπτωση δεν ανατρέπουν τις πολύ θετικές προοπτικές των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων, με όποιες συνέπειες έχει το γεγονός αυτό στις αποτιμήσεις των μετοχών του κλάδου. Ενδεικτικό παράδειγμα η Μηχανική, που με τρέχουσα κεφαλαιοποίηση γύρω στα 265 εκατ. ευρώ προβλέπει για το 2008 καθαρά κέρδη 53 εκατ. ευρώ, οδηγώντας έτσι σε ένα P/E λίγο μεγαλύτερο του 5.

Ήδη κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2006 μοιράστηκαν στον κλάδο αξιόλογου μεγέθους έργα, πλην όμως μόνο οι μεγάλες κατά κανόνα εισηγμένες του κλάδου ενίσχυσαν σημαντικά το υπόλοιπο των ανεκτέλεστων συμβάσεών τους. Οι μικρομεσαίες παρέμειναν περίπου στα ίδια, πολύ χαμηλά πράγματι, επίπεδα του πρόσφατου παρελθόντος...

Αλλά και από τα έργα που πρόκειται να ανατεθούν, την ”πίτα” αναμένεται να μοιραστούν μόνο οι πολύ μεγάλοι όμιλοι. ”Τα μεγάλα έργα που έρχονται θα τα εκτελέσουμε οι δέκα περίπου εταιρείες που έχουμε μείνει στην αγορά”, δήλωσε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της ΒΙΟΤΕΡ κ. Γ. Μαυροσκότης, πλην όμως παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι τη μερίδα του λέοντος θα την καρπωθούν μόνο οι 4-5 μεγαλύτερες δυνάμεις.

Για παράδειγμα (όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα) στις μεγάλες επικείμενες συμβάσεις μόλις οκτώ εισηγμένες εταιρείες (μαζί με τη Θεμελιοδομή εννέα) διεκδικούν έστω και κάποιο μέρος ενός εξ αυτών και κυρίως η Ελληνική Τεχνοδομική, ο όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η J&P Άβαξ, η Παντεχνική και η ΑΕΓΕΚ. Δευτερευόντως, οι Αθηνά, ΑΤΤΙΚΑΤ, Προοδευτική. Εκτός φυσικά από αυτά τα έργα, αναμένεται να προκύψουν και πολλά άλλα έως και το 2008, όπως οδικά, λιμενικά, περιφερειακή υποδομή κ.λπ.

Πέρα όμως από τον κατασκευαστικό τομέα, μεγάλα οφέλη έχουν να αποκομίσουν οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι και από άλλες συγγενείς δραστηριότητες, όπως το real estate και η ενέργεια. Ειδικότερα στον χώρο των αιολικών πάρκων, τα περιθώρια ανάπτυξης φαίνεται να είναι τεράστια.

Ενώ στα τέλη του 2005 η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των αιολικών πάρκων στη χώρα ήταν 573 MW, θα πρέπει μέχρι το 2010 (με βάση τις υποχρεώσεις μας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση) η ισχύς αυτή να αυξηθεί στα 3.000 M. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι τελικά τα παραπάνω νούμερα θα ”πιαστούν” με καθυστέρηση δύο ή τριών ετών και ότι η Ελλάδα είναι σε θέση, μακροχρόνια, να ”πιάσει” ακόμη και τα 5.500 ΜW.

Οι προοπτικές βελτιώθηκαν ακόμη περισσότερο, λόγω του νέου θεσμικού πλαισίου που προέκυψε στα μέσα του 2006 και ενίσχυσε τις τιμές πώλησης και τις επιδοτήσεις. Η ελάχιστη μάλιστα ετήσια αύξηση στην τιμή πώλησης του ρεύματος θα ισούται με το 80% του πληθωρισμού.

Σήμερα, ηγετική θέση στον χώρο έχουν η Ρόκας (189 MW), η ΤΕΡΝΑ (109 MW), ο όμιλος Κοπελούζου (70 MW), η ΔΕΗ (35 MW) κ.ά. Πολλοί κατασκευαστικοί όμιλοι έχουν εστιάσει το ενδιαφέρον τους στον χώρο της ενέργειας. Η ΤΕΡΝΑ, για παράδειγμα, στοχεύει έως το 2010 να έχει αυξήσει την ισχύ των αιολικών πάρκων της στα 400MW, δηλαδή περίπου να τα τετραπλασιάσει. Πέραν αυτού, ήδη διαθέτει μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Κεντρική Ελλάδα, που ήδη είναι κερδοφόρα.

Ο όμιλος της Μηχανικής αναμένει το 2008 κέρδη από την ενέργεια ύψους 1,5 εκατ. (έναντι 0,5 εκατ. πέρυσι), κυρίως όμως από τα υδροηλεκτρικά και όχι από τα αιολικά πάρκα.

Οι κατασκευαστικές εταιρείες γενικότερα έχουν υποβάλει αιτήσεις για αιολικά πάρκα ισχύος πολύ μεγαλύτερης από αυτήν την οποία διαθέτουν, ενώ παράλληλα ενδεχομένως να προχωρήσουν και σε εξαγορές αδειοδοτημένων πάρκων για τα οποία οι κατασκευαστικές εργασίες δεν έχουν ξεκινήσει.

Οι θετικές προοπτικές για τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους υπάρχουν, πλην όμως σημαντικό στοιχείο για τις μετοχές του κλάδου στη Σοφοκλέους είναι και το πόσο γρήγορα οι προοπτικές αυτές θα μετουσιωθούν σε πράξη. Το θετικό είναι ότι στο μέτωπο των μεγάλων έργων φαίνεται ότι η περίοδος του ”πολέμου των ενστάσεων” βαδίζει προς το τέλος της, ωστόσο ο κίνδυνος των καθυστερήσεων παραμένει.

Στον χώρο της ενέργειας, κυβέρνηση και εταιρείες θα πρέπει να ”δώσουν μάχες με τον χρόνο” προκειμένου τα νέα πάρκα να ξεκινήσουν όσο το δυνατόν συντομότερα.

(αναδημοσίευση από το φύλλο 445 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 29/9-3/10)