του Στέφανου Κοτζαμάνη

Οι ατυχείς χειρισμοί της Τράπεζας Κύπρου στην υπόθεση της Εμπορικής και η ”κάθοδος Βγενόπουλου” στο Συγκρότημα της Λαϊκής, απλά, φαίνεται να έδρασαν καταλυτικά σε ήδη προαποφασισθείσες κινήσεις για δραστικές αλλαγές στα Δ.Σ. των κυπριακών τραπεζών, από το διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου Χρ. Χριστοδούλου.

Ο τίτλος του ”έργου” θα μπορούσε να ήταν: ”ο χωριάτης και τα σαλόνια”. Ποιος είναι ο ”χωριάτης”; Έτσι αποκαλούν οι εχθροί του, τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας κ. Χριστοδούλου που προέρχεται από λαϊκή οικογένεια, φυλακίστηκε από τους Άγγλους στα νεανικά του χρόνια και ανέβηκε ένα-ένα τα σκαλιά της πολιτικής, έχοντας αναλάβει πριν από την Κεντρική Τράπεζα, μεταξύ άλλων, τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών. Όσοι τον ξέρουν, υποστηρίζουν ότι είναι μεθοδικός και αποφασιστικός ”έως το τέλος” όταν θέσει κάποιο στόχο.

Τα ”σαλόνια” είναι οι λεγόμενες ”εκατό οικογένειες” της Κύπρου που φέρονται να διαθέτουν ισχυρότατα ερείσματα στο ”νησί της Αφροδίτης” στην πολιτική και την οικονομική ζωή του τόπου. Το σύστημα λοιπόν των εκατό οικογενειών βλέπει το τελευταίο διάστημα το έδαφος να τρέμει κάτω από τα πόδια του, καθώς τίθεται σε έντονη δοκιμασία ένα από τα πεδία ισχυρής επιρροής του. Οι μετοχικές και διοικητικές αλλαγές στις τράπεζες, θα μειώσουν την επιρροή του ”συστήματος” στο νευραλγικό πεδίο του τραπεζικού συστήματος. Ο Βγενόπουλος, ο Σάλλας, ο οποιοσδήποτε μελλοντικός Βγενόπουλος και Σάλλας, αλλά και ο Χριστοδούλου, ”ανακατεύουν την τράπουλα” και αυτό ”δεν συμφέρει”...

Πιθανή η παράταση

Ο κ. Χριστοδούλου λοιπόν στα 68 του χρόνια, θα ήθελε να τελειώσει την καριέρα του με μια ”τομή” στο τραπεζικό σύστημα. Θα προφτάσει όμως, ή μήπως θα τον εμποδίσει το γεγονός ότι πιθανόν το επόμενο έτος να μην βρίσκεται στη σημερινή του θέση; Και αυτό γιατί η θητεία του κ. Χριστοδούλου λήγει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2007 και, σύμφωνα με το νόμο, υπάρχουν δύο ενδεχόμενα:

Πρώτον, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να τερματίσει τη θητεία του, ορίζοντας αντικαταστάτη. Προς αυτή την κατεύθυνση επιδρά το γεγονός ότι ο κ. Χριστοδούλου προέρχεται από το Δημοκρατικό Συναγερμό, ενώ ο πρόεδρος της Δημοκρατίας από το ΔΗ.ΚΟ.

Δεύτερον, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να ανανεώσει τη θητεία του κ. Χριστοδούλου για άλλα πέντε χρόνια, ή να την παρατείνει για μικρότερο χρονικό διάστημα, έστω ένα έτος. Αν και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τις προθέσεις του προέδρου της Δημοκρατίας, το τελευταίο φαίνεται πολύ πιθανό: Όχι μόνο γιατί οι προσωπικές σχέσεις του κ. Χριστοδούλου με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι άριστες (ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας έχει βοηθήσει σημαντικά την κυβέρνηση στο να ”περάσει” οικονομικά μέτρα που σε διαφορετική περίπτωση θα επέφεραν σημαντικό πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση), αλλά και επειδή την 1η Ιανουαρίου του 2008 η Κύπρος αναμένεται να ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ και η Κεντρική Τράπεζα έχει ήδη ξεκινήσει ένα πρόγραμμα προσαρμογής στο νέο νόμισμα. Ένα πρόγραμμα που θα χάσει ενδεχομένως τη συνέχειά του, αν έχουμε αλλαγές στην ηγεσία της Κεντρικής Τράπεζας μέσα στο 2007.

Στις προθέσεις του κ. Χριστοδούλου είναι να πλαισιωθούν τα Δ.Σ. των τραπεζών από στελέχη που να γνωρίζουν καλά τον κλάδο, να έχουν την απαιτούμενη τεχνοκρατική εμπειρία και κυρίως να μην συνδυάζουν την εκεί παρουσία τους, προκειμένου να αποκομίσουν ”έμμεσα οφέλη”. Προς την κατεύθυνση άλλωστε αυτή κινείται και η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία.

Εκτίναξη κερδών

Παρόλη βέβαια την κινητικότητα στο χώρο των διοικήσεων των τραπεζών, οι αναλυτές πιστεύουν ότι τα κέρδη των τραπεζών θα συνεχίζουν την έντονα ανοδική τους πορεία, καθώς τα περιθώρια των επιτοκίων παραμένουν ισχυρά, η ποιότητα των χαρτοφυλακίων τους βελτιώνεται, οι κινήσεις για περιορισμό του κόστους εντείνονται και η γενικότερη πορεία της κυπριακής οικονομίας είναι ανοδική.

Σ’ όλα αυτά να προστεθεί και η θετική επίπτωση από τις αυξημένες καταθέσεις σε ξένο νόμισμα, που με τη σειρά τους οι κυπριακές τράπεζες τις επανατοποθετούν στο εξωτερικό έναντι υψηλότερων επιτοκίων.

Οι επόμενες κινήσεις

Τράπεζα Κύπρου: Η Τράπεζα μέσα στο φθινόπωρο θα ανακοινώσει τους στρατηγικούς στόχους ανάπτυξής της, μετά από την αποτυχία του εγχειρήματος απόκτησης της Εμπορικής Τράπεζας.

Λαϊκή Τράπεζα: Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο εγχείρημα της συγχώνευσης στην Ελλάδα, καθώς και η περαιτέρω επέκταση των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό (π.χ. Σερβία).

Ελληνική Τράπεζα: Στόχος για break even στις δραστηριότητες της Ελλάδας και προώθηση των κινήσεων για ”ανάκτηση του χαμένου εδάφους” εντός Κύπρου.

Alpha Bank: Μετά από κάποιες ”περιπέτειες”, η Τράπεζα έχει επιστρέψει τα τελευταία χρόνια σε σαφώς ανοδική πορεία και στόχο έχει την ενίσχυση του μεριδίου της στο retail banking και τη βελτίωση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων της.

Universal Bank: Προσπάθεια αναδιάρθρωσης, μετά την επικείμενη αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος στη μητρική Universal Life. Υπάρχει και το ενδεχόμενο της πώλησης καθώς έχουν ενδιαφερθεί ο Όμιλος της Aspis Bank και Γερμανοί.

Εμπορική Τράπεζα: Η Τράπεζα έχει επιστρέψει από φέτος στην κερδοφορία και αναμένεται τώρα η έκφραση της βούλησης της Credit Agricole, για το κατά πόσο ο Όμιλος της Εμπορικής πρέπει να διαθέτει θυγατρική στην Κύπρο.

Εθνική Τράπεζα: Θα συνεχιστεί το πρόγραμμα αναδιοργάνωσης.