Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ανάλυση του Ιρλανδικού οικονομικού μοντέλου και του μοντέλου των σκανδιναβικών χωρών καθώς και σύγκριση με την ελληνική πραγματικότητα εκπόνησε το Τμήμα Ανάλυσης της Alpha Bank, προβαίνοντας σε συμπεράσματα και προτάσεις πολιτικής.

Ειδικότερα, η Alpha Bank, μετά από διεξοδική ανάλυση των εν λόγω οικονομικών μοντέλων, προτείνει για την Ελλάδα τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης (όπως στη Σουηδία), τη διασύνδεση των συνταξιοδοτικών και άλλων παροχών του ΕΣΚΑ με τις εισφορές και τις οικονομικές δυνατότητες του συστήματος και της οικονομίας (όπως στη Σουηδία στη Δανία και στην Ιρλανδία), και με την ενίσχυση της έμφασης στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας (όπως στη Σουηδία, Δανία και Ιρλανδία).

Όπως αναφέρει το Τμήμα Ανάλυσης της Alpha Bank στα συμπεράσματα της μελέτης η αύξηση της παραγωγικότητας προϋποθέτει αποδοτική λειτουργία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα των οικονομιών και προσέλκυση επενδύσεων (εγχώριων και ξένων), με αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς εργασίας (στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα) και εφαρμογή πολιτικών μισθολογικών αμοιβών που να εξασφαλίζουν βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας δοθείσης της αύξησης της παραγωγικότητας.

Ανεξάρτητα από τις διαφορές τους ως προς την έμφαση που δίνουν στην προσφορά σημαντικών υπηρεσιών (υγεία, εκπαίδευση, κοινωνική ασφάλιση, κοινωνική προστασία) από κρατικούς Οργανισμούς ή από τον ιδιωτικό τομέα η Ιρλανδία και οι Σκανδιναβικές χώρες συμφωνούν ως προς τις ακόλουθες βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη και την ευημερία:

α) Αποδοτική προσφορά των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας με απόλυτο σεβασμό στους εισοδηματικούς περιορισμούς που υπάρχουν.

Αν σε κάποιες χώρες, όπως στις Σκανδιναβικές, ο δημόσιος τομέας είναι πιο αποδοτικός στην προσφορά αυτών των υπηρεσιών (λόγω παράδοσης, ιδιοσυγκρασίας των κατοίκων, κατάλληλης οργανωτικής δομής, απουσίας πολιτικών παρεμβάσεων, αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης των πολιτών, λειτουργίας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ή ότι άλλο), τότε οι υπηρεσίες καλώς προσφέρονται από το δημόσιο τομέα.

Αν σε άλλες χώρες, όπως στην Ιρλανδία ο ιδιωτικός τομέας είναι πιο αποδοτικός, τότε η συμβολή του στην οικονομία λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις. Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι η αποδοτική λειτουργία με τα μέσα που είναι διαθέσιμα.

β) Ανταγωνιστικότητα της οικονομίας με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή της όχι μόνο στην τρέχουσα περίοδο αλλά και στις μελλοντικές περιόδους.

Στην Ιρλανδία η ανταγωνιστικότητα επιδιώκεται μέσω της χαμηλής φορολογικής επιβάρυνσης των επιχειρήσεων και των χαμηλών ρυθμών αύξησης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.

Στις Σκανδιναβικές χώρες αντί για χαμηλή φορολογία προσφέρονται αποδοτικές δημόσιες υπηρεσίες στις επιχειρήσεις, οι οποίες απαλλάσσονται από σημαντικές δαπάνες για υπηρεσίες που τους προφέρονται από το κράτος.

Για παράδειγμα, αντί να πληρώνουν μεγάλα ποσά κατά τις απολύσεις εργαζομένων πληρώνουν υψηλότερο φόρο στο κράτος που φροντίζει για την κοινωνική προστασία των απολυμένων. Το αποτέλεσμα φαίνεται να συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.

Σε κάθε περίπτωση, η ανταγωνιστικότητα των Σκανδιναβικών χωρών (με όποιο τρόπο και αν μετριέται) είναι το ίδιο καλή, ή και καλύτερη από άλλες χώρες με πολύ μικρότερη συμβολή του δημόσιου τομέα.

Επίσης, οι χώρες αυτές έχουν πλεονάσματα στο δημόσιο προϋπολογισμό, βιώσιμα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και, επίσης, πλεονάσματα και στο ισοζύγιο πληρωμών. Όχι μόνο δεν ζουν εις βάρος των μελλοντικών γενεών, αλλά αποταμιεύουν και κάτι περισσότερο για την περαιτέρω ενίσχυση της ευημερίας αυτών των γενεών.

Στην Ελλάδα, το πρόβλημα είναι ότι ο δημόσιος τομέας όχι μόνο δεν είναι αποδοτικός, όχι μόνο δεν έχει την αξιοπιστία που απαιτείται και την εμπιστοσύνη των πολιτών που τον χρηματοδοτούν, αλλά λειτουργεί επίσης χωρίς να δίδεται ουσιαστική σημασία στους ισχύοντες εισοδηματικούς περιορισμούς, με συνέπεια την υπερχρέωση της οικονομίας και τη φαλκίδευση του εισοδήματος και της ευημερίας των πολιτών στη μεσομακροχρόνια περίοδο.

Επιπλέον, αντίθετα με όλες τις οικονομίες που εξετάζονται στο άρθρο, στην Ελλάδα η ανάπτυξη εξακολουθεί να βασίζεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της εγχώριας ζήτησης με ενίσχυση των εγχώριων μισθολογικών αμοιβών με πολύ υψηλότερους ρυθμούς από όλες τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ.

Οι μεγάλες αυξήσεις στην παραγωγικότητα (λόγω του μεγάλου όγκου των επενδύσεων και των διαρθρωτικών προσαρμογών) δεν μεταφράζονται σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας γιατί οι αυξήσεις των μισθολογικών αμοιβών είναι πολύ μεγαλύτερες.

Αντίθετα με τις Σκανδιναβικές χώρες και την Ιρλανδία η Ελλάδα μέχρι σήμερα παραμελεί την ανάγκη για μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ και για εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος και, επιπλέον, δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην ανταγωνιστικότητα.