Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας σχετικά με την ταυτότητα των χρηστών του internet στην Ελλάδα, η οποία, σε συνέχεια της έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας το 2005 σχετικά με τους δείκτες eEurope 2005, μελέτησε και ανέλυσε το προφίλ των Ελλήνων χρηστών του internet, με βάση το φύλο, την ηλικία, την εκπαίδευση και τον τόπο κατοικίας.

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, η Αττική έρχεται πρώτη σε κατοίκους που διαθέτουν πρόσβαση στο internet, με ποσοστό 31,8%, ακολουθούμενη από τη Δυτική Μακεδονία, που παρουσιάζει ένα ποσοστό πρόσβασης της τάξης του 26,3%. Τα υψηλότερα ποσοστά καθημερινής χρήσης του internet εμφανίζονται στις ηλικίες 25-44, ενώ ο βασικότερος λόγος για τον οποίο οι Έλληνες όλων των ηλικιών χρησιμοποιούν το internet είναι η αναζήτηση πληροφοριών. Τέλος, μεγαλύτερο ποσοστό χρήσης, τόσο του ηλεκτρονικού υπολογιστή όσο και του internet, παρουσιάζουν τα άτομα ανώτερου και ανώτατου μορφωτικού επιπέδου, με ποσοστά που αγγίζουν το 61,7%, έναντι 3,6% των αποφοίτων Δημοτικού ή μερικών τάξεων Γυμνασίου.

Βασικά συμπεράσματα

Η χρήση του κινητού τηλεφώνου είναι πολύ υψηλή για την πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το εκπαιδευτικό επίπεδο και τον τόπο διαμονής. Σε αντίθεση

με τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, τα ποσοστά χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή (Η/Υ), καθώς και χρήσης του Διαδικτύου είναι αισθητά πιο χαμηλά.

Ανεξάρτητα από το φύλο, την ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης και τον τόπο διαμονής, το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τους βασικούς τόπους πρόσβασης στο Διαδίκτυο για τους χρήστες του Διαδικτύου. Όσον αφορά στους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, η αναζήτηση πληροφοριών αποτελεί τον πιο ισχυρό λόγο για να χρησιμοποιήσει κάποιος το Διαδίκτυο. Για όλους τους χρήστες, το Internet φαίνεται να αποτελεί σημαντική πηγή αναζήτησης πληροφοριών. Η λήψη και η αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι η δεύτερη σημαντικότερη αιτία χρήσης του Διαδικτύου.

Με βάση την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από το Παρατηρητήριο για την ΚτΠ, πέρα από τα παραπάνω γενικά χαρακτηριστικά, εντοπίστηκαν κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τη χρήση Διαδικτύου ανά φύλο, ηλικία, εκπαιδευτικό επίπεδο και περιφέρεια. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά τα σχετικά συμπεράσματα.

Φύλο

Τα ποσοστά χρήσης κινητού τηλεφώνου είναι πολύ υψηλά τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες (88,4%:82,8% αντίστοιχα). Τα πολύ υψηλά ποσοστά της χρήσης κινητού τηλεφώνου μειώνονται σημαντικά και για τους άνδρες και τις γυναίκες όσον αφορά στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή (42,1%:28,7% αντίστοιχα) και στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο (28,4%:18% αντίστοιχα). Οι άνδρες χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο από τις γυναίκες τα Internet Café ως τόπο πρόσβασης στο Διαδίκτυο (23,4%:12,1%), ενώ οι χώροι σπουδών αποτελούν το μοναδικό τόπο πρόσβασης στο Διαδίκτυο όπου για τις γυναίκες σημειώνεται πιο υψηλό ποσοστό από το αντίστοιχο των ανδρών (14,7%:11,9%).

Λόγοι χρήσης ανά αστικότητα

Η χρήση του Διαδικτύου για υπηρεσίες που αφορούν ταξίδια και διαμονή φαίνεται να προσελκύει κυρίως το ενδιαφέρον των γυναικών. Αιτίες χρήσης του Διαδικτύου που φαίνεται να προσελκύουν κυρίως το ενδιαφέρον των ανδρών είναι η παραγγελία και αγορά αγαθών ή υπηρεσιών από το Internet, η υλοποίηση τραπεζικών συναλλαγών, καθώς και το ”κατέβασμα” (download) λογισμικού.

Λόγοι χρήσης του Διαδικτύου όπου σημειώνονται σαφώς πιο υψηλά ποσοστά για τους άνδρες των αστικών και ημιαστικών κέντρων της χώρας σε σύγκριση με τα αντίστοιχα για τις γυναίκες των συγκεκριμένων περιοχών είναι η επικοινωνία και συζήτηση με άλλους χρήστες του Internet (chat/messaging), λόγοι ψυχαγωγίας καθώς και η ηλεκτρονική μεταφορά παιχνιδιών και μουσικής. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τους συγκεκριμένους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, για τις γυναίκες που

κατοικούν σε αγροτικές περιοχές τα ποσοστά που σημειώνονται είναι σαφώς πιο υψηλά από τα αντίστοιχα των ανδρών.

Ηλικία

Το μεγαλύτερο ποσοστό χρήσης κινητού τηλεφώνου παρατηρείται στις νεαρές ηλικίες, που οριακά αγγίζει το 100%, ενώ υψηλά ποσοστά παρατηρούνται στις ηλικίες 55-64 και 65-74 (79,5% και 53,9% αντίστοιχα). Τα πολύ υψηλά ποσοστά της χρήσης κινητού τηλεφώνου (98%) στις ηλικίες 16-24, μειώνονται στο 80% στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και στο 56,6% στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Η τρίτη ηλικία και πάλι αποτελεί την ηλικιακή κατηγορία που αξίζει κάποιος να προσέξει. Το κινητό τηλέφωνο φαίνεται να αποτελεί ”μορφή τεχνολογικού εξοπλισμού προσεγγίσιμου και προσβάσιμου” για άτομα ηλικίας 65-74, ενώ ο υπολογιστής και εν συνεχεία το Διαδίκτυο μοιάζουν να είναι απαγορευτικά. Τα ποσοστά του 2,6% και 1,3% για χρήση υπολογιστή και Διαδικτύου είναι πολύ μικρά συγκρινόμενα με το 54% της χρήσης κινητού τηλεφώνου.

Το σπίτι και ο χώρος εργασίας αποτελούν τους βασικούς τόπους πρόσβασης στο Διαδίκτυο για άτομα ηλικίας 25-54 ετών, ενώ μεγαλύτερη είναι η διασπορά σε άτομα ηλικίας 16-24, όπου η πρόσβαση γίνεται είτε στο σπίτι, είτε στα Internet Café, στη σχολή όπου σπουδάζει κάποιος, είτε τέλος σε σπίτια φίλων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποσοστά συνδιαλέξεων στο Διαδίκτυο (chat), ψυχαγωγίας, ηλεκτρονικής μεταφοράς παιχνιδιών και μουσικής για την κατηγορία 16-24, τα οποία εκτιμώνται ίσα με 51%, 78%, 56% αντίστοιχα. Η παραγγελία και πώληση αγαθών αποτελεί την κατηγορία που συγκεντρώνει τα μικρότερα ποσοστά. Οι ηλικίες από 24-44 είναι τα άτομα που κυρίως πραγματοποιούν ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Μορφωτικό επίπεδο

Όσον αφορά στο μορφωτικό επίπεδο, παρατηρούνται πολύ υψηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ σε άτομα ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης και χαμηλά ποσοστά σε απόφοιτους δημοτικού και γυμνασίου, ενώ περίπου 1 στους 2 αποφοίτους λυκείου χρησιμοποιεί Η/Υ. Όσον αφορά στη χρήση του Διαδικτύου, 1 στους 2 αποφοίτους ανώτατης εκπαίδευσης χρησιμοποιεί το Internet και περίπου 1 στους 3 αποφοίτους λυκείου.

Τα Internet Café αποτελούν ελκυστικούς τόπους πρόσβασης κυρίως για αποφοίτους γυμνασίου και λυκείου (41% και 22,4% αντίστοιχα). Οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εκτός από την εργασία και το σπίτι τους, ελάχιστα χρησιμοποιούν τα υπόλοιπα σημεία πρόσβασης (καφέ, δημόσιους χώρους, σπίτια φίλων κλπ).

Όσον αφορά στους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ποσοστά συνδιαλέξεων στο Διαδίκτυο (chat), ψυχαγωγίας και ηλεκτρονικής μεταφοράς παιχνιδιών και μουσικής για τους αποφοίτους γυμνασίου και λυκείου (73,5% και 65,1% αντίστοιχα). Σχετικά με το ηλεκτρονικό εμπόριο, πρόκειται για μια υπηρεσία πιο προσφιλή στους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Περιφέρεια

Τα πιο υψηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ και πρόσβασης στο Διαδίκτυο μεταξύ των περιφερειών της χώρας σημειώνονται στην Περιφέρεια Αττικής (43,7% και 31,8% αντίστοιχα). Υψηλά ποσοστά, αλλά σαφώς πιο χαμηλά από αυτά που παρατηρούνται στην Περιφέρεια Αττικής, σημειώνονται

επίσης στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας (35,6% και 26,3% αντίστοιχα), Κεντρικής Μακεδονίας (36,1% και 22,4% αντίστοιχα), Ιονίων Νήσων (38% και 22,3% αντίστοιχα) και Νοτίου Αιγαίου (34,7% και 20,7% αντίστοιχα). Τα πιο χαμηλά ποσοστά χρήσης Η/Υ και

πρόσβασης στο Διαδίκτυο μεταξύ των περιφερειών της χώρας καταγράφονται για την Περιφέρεια Πελοποννήσου (23,2% και 11,6% αντίστοιχα).

Τα πιο υψηλά ποσοστά αναφορικά με την πρόσβαση στο Διαδίκτυο από χώρους σπουδών (ΑΕΙ, ΤΕΙ) σημειώνονται στην Περιφέρεια Κρήτης (19,7%), στην Περιφέρεια Ηπείρου (19,4%) και στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (19%). Τα Internet Café αξιοποιούνται περισσότερο στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (44,4%) και στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (34,6%). Για την πλειονότητα των περιφερειών οι δημόσιοι χώροι πρόσβασης είτε δεν χρησιμοποιούνται καθόλου είτε χρησιμοποιούνται ελάχιστα, με εξαίρεση την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας όπου καταγράφεται το πιο υψηλό ποσοστό (10,1%).