Η βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Για ποιους λόγους θα έπρεπε να έρθει κανείς στην Ελλάδα να επενδύσει τα χρήματά του; Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας και την καθιστούν ελκυστικότερη άλλων, με περίπου αντίστοιχα οικονομικά χαρακτηριστικά, ώστε να αναδειχθεί σε πόλο έλξης επενδύσεων;

Οι απαντήσεις στα συγκεκριμένα ερωτήματα μπορεί να είναι ποικίλες, δίχως αμφιβολία, όμως, συμπεριελάμβαναν έως τώρα τόσο την ιδιότητα της Ελλάδος ως κράτους-μέλους της ΕΕ και όλων όσων συνοδεύουν αυτή την ιδιότητα, όσο και ότι η χώρα μας, παραδοσιακά, προσέφερε στελεχιακό και εργατικό προσωπικό υψηλών παραγωγικών επιδόσεων.

Μπορούσαμε, με άλλα λόγια, να στελεχώσουμε επιχειρήσεις και αυτό ήταν ένα από τα ισχυρά μας «χαρτιά», ασχέτως εάν υποφέραμε από σειρά άλλων παθογενειών, που μείωναν αυτή την ελκυστικότητα.

Όλα αυτά, μέχρι την κρίση χρέους. Διότι εκείνη την περίοδο, ελέω του φαινομένου που ονομάστηκε «φυγή εγκεφάλων» (brain drain), ένα σημαντικό ποσοστό νέων ανθρώπων, που διέθεταν κατά κανόνα πανεπιστημιακές περγαμηνές αξίας, αναζήτησαν την τύχη τους στο εξωτερικό, στην Ευρώπη ή αλλού. Θα πείτε, ίσως, τα έχει αυτά η ζωή στην Ελλάδα, όμως ουδείς αναντικατάστατος, καθώς η χώρα θα συνεχίσει να παράγει λαμπρά και καλά μορφωμένα μυαλά.

Φρούδες οι ελπίδες μας, ωστόσο, κατά τον ΟΟΣΑ.

Σύμφωνα με τη διεθνή έρευνα Pisa, την οποία εκπονεί ανά τριετία ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η χώρα μας πάει από το κακό στο χειρότερο σε ζητήματα εκπαίδευσης και δη σχολικής.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Pisa 2022, που είδαν το φως της δημοσιότητας χθες, η Ελλάδα όχι μόνο βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο των λοιπών συμμετεχόντων κρατών-μελών του ΟΟΣΑ αλλά διολισθαίνει κατά τρόπο συστηματικό στη σχετική κλίμακα αξιολόγησης, από το 2000 που συμμετείχε για πρώτη φορά έως και τώρα.

Αν και οι συντάκτες της έρευνας επικαλούνται και την πανδημία ως ένα εκ των αιτίων για τις μειωμένες επιδόσεις της χώρας μας, καθιστούν σαφές ότι την ευθύνη δεν φέρει μόνον αυτό.

Οι μαθητές στην Ελλάδα είχαν χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στα μαθηματικά, στην κατανόηση κειμένου και στις φυσικές επιστήμες και σαφώς χαμηλότερες από εκείνες που καταγράφηκαν στην αντίστοιχη προηγούμενη έρευνα του 2018 (λόγω πανδημίας, η έκδοση της έρευνας που ήταν προγραμματισμένη για το 2021 καθυστέρησε κατά ένα έτος).

Τα πλήρη ευρήματα της έρευνας Pisa 2022 ανά χώρα είναι δημόσια αναρτημένα στη σχετική ιστοσελίδα του ΟΟΣΑ και ζωγραφίζουν μία ιδιαίτερα μελανή εικόνα για την Ελλάδα.

Και στα τρία προαναφερθέντα πεδία, η μέση επίδοση ήταν χαμηλότερη το 2022 απ' ό,τι σε οποιαδήποτε προηγούμενη εκτίμηση και σύμφωνα με την έρευνα, η απότομη πτώση ανάμεσα στο 2018 και το 2022 επιβεβαίωσε και ενίσχυσε μια πτωτική τάση η οποία είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα.

Πόσο αντέχουμε, όμως, να πορευόμαστε με αυτόν τον τρόπο; Πώς είναι δυνατόν να είμαστε σε κατάσταση «κάθε χρόνο και χειρότερα», σε έναν τόσο ζωτικό τομέα όμως η παιδεία;

Μεταξύ των πληγών που φέρει σήμερα η σχολική εκπαίδευση στην Ελλάδα -και σε αυτές οφείλω να προσμετρήσω το φαινόμενο των καταλήψεων, την ενίοτε κακή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει πολλά σχολικά κτίρια, την άρνηση των εκπαιδευτικών να υποβληθούν σε αξιολόγηση, τα συχνά φτωχά εκπαιδευτικά μέσα και βοηθήματα κ.ά.-, δεν μπορώ να διακρίνω μία και μόνη αιτία για αυτή την κατάσταση.

Είναι απολύτως σαφές ωστόσο, ότι ενόσω η Πολιτεία δεν παρεμβαίνει κατά τρόπο ριζικό για την αντιστροφή αυτής της πτωτικής πορείας, ναρκοθετεί όχι μόνον το οικονομικό μέλλον της χώρας αλλά την ίδια την ύπαρξή της. Είναι απλά αδιανόητη η συνέχιση αυτής της πορείας και η αδιαφορία με την οποία περιβάλλουν διαχρονικά το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα οι κυβερνήσεις αυτού του τόπου.

Ας υποστηρίζουν, δε, ό,τι θέλουν. Η διεθνής σύγκριση στέκει εκεί για τη διάψευσή τους.