Η Τουρκία και ακόμη μία χαμένη ευρωπαϊκή «ευκαιρία»

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Παλαιότερα η απαξία με την οποία περιέβαλλαν την Ευρώπη ηγετικές ελίτ βορείως του Ατλαντικού εκφραζόταν με ειρωνικά σχόλια περί της απουσίας ενός ενιαίου κέντρου λήψης αποφάσεων, ιδίως σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

«Ποιον καλώ στο τηλέφωνο, για να μιλήσω με την Ευρώπη;» φέρεται να αναρωτήθηκε ο Χ. Κίσινγκερ, από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, σε κάποια περίσταση κατά την οποία κρίθηκε αναγκαία η διαβούλευση με την «ευρωπαϊκή ηγεσία». Ουδείς μπορούσε τότε να υποδείξει κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο ή ηγέτη.

Ακόμη κι αν έχουν περάσει δεκαετίες από το συγκεκριμένο περιστατικό, ακόμη κι αν έχουν θεσμοθετηθεί θέσεις και αξιώματα τα οποία ενδεχομένως θα ικανοποιούσαν τις τότε αναζητήσεις του κ. Κίσινγκερ, αυτό το αίσθημα απαξίας εξακολουθεί να τροφοδοτείται από την ίδια την ΕΕ, μέσω των αποφάσεων που λαμβάνει σε σχέση με τα κράτη-μέλη της αλλά και έναντι όσων τα απειλούν.

Στην ατζέντα της χθεσινής συνεδριάσεως του Συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, ο ύπατος εκπρόσωπός της Ζοζέπ Μπορέλ επρόκειτο να παρουσιάσει έναν κατάλογο «σχετικά με τις επιλογές μας για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία εξαιτίας της παραβατικότητάς της στα Βαρώσια», όπως είπε προσερχόμενος στη συγκεκριμένη συνεδρίαση ο Έλληνας υπουργός των Εξωτερικών Ν. Δένδιας.

Στο πέρας αυτής της συνεδριάσεως, ο κ. Μπορέλ ανακοίνωσε ότι αντί κυρώσεων προς την Τουρκία, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν τη σύσταση ενός «ειδικού καθεστώτος νομικών μέτρων» προς όσους εμπλέκονται, φυσικά πρόσωπα ή οντότητες, στις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου (Βαρώσια).

Με άλλα λόγια, αποφάσισαν να παραπέμψουν το θέμα των κυρώσεων προς την Τουρκία, για ακόμη μία φορά, στις ελληνικές καλένδες.

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, τις οποίες επικαλείται με τηλεγράφημά του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας επεσήμανε ότι η νέα κυβέρνηση της χώρας ανέλαβε πριν από λίγες ημέρες και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να μελετηθεί το έγγραφο επιλογών το οποίο κυκλοφόρησε μόλις την περασμένη εβδομάδα, καθώς και οι επιπτώσεις των όποιων αποφάσεων ληφθούν. Με την προσέγγιση της Γερμανίας συμφώνησε η Ιταλία, ενώ η Ολλανδία εξέφρασε γενική επιφύλαξη ως προς το ενδεχόμενο λήψης των όποιων μέτρων».

Η στάση των συγκεκριμένων κρατών δεν εκπλήσσει. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, οσάκις το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας, των παραβιάσεων των κυριαρχικών δικαιωμάτων ή ακόμη και της κυριαρχίας της Κύπρου ή της Ελλάδας έχει τεθεί ενώπιον της ΕΕ, η Γερμανία έχει συστηματικά ταχθεί στο πλευρό της γείτονος. Ακόμη κι αυτό συνεπαγόταν την καταπάτηση θεμελιωδών αρχών επί των οποίων εδράζεται το οικοδόμημα της Ε.Ε.

Η Ολλανδία, δε, αποτελεί συνήθη συνοδοιπόρο της, όπως ενίοτε και η Ιταλία. Έκπληξη προκάλεσε η απουσία της Ισπανίας ή της Μάλτας  από τον χθεσινό «χορό» κρατών, αν και τούτο ενδεχομένως οφείλεται στην ευχέρεια με την οποία υιοθετήθηκε το σχετικό αίτημα.

Είτε τα αίτια της αναβολής λήψης απόφασης επί του ζητήματος, η οποία θα υιοθετείτο τελικώς από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Πέμπτη, 16 τρέχοντος, άπτονται της δραματικής οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η Τουρκία και του κινδύνου περαιτέρω κλυδωνισμών της θέσης του προέδρου της Ρ. Τ. Ερντογάν, είτε σε άλλους λόγους, το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο.

Αποφεύγοντας να λάβει μέτρα κατά της Τουρκίας, η ΕΕ ενθαρρύνει την παραβατικότητά της έναντι της διεθνούς νομιμότητας. Της επιτρέπει, με άλλα λόγια, να αγνοεί επιδεικτικά το σύνολο των αρχών και αξιών επί των οποίων η ίδια εδράζεται και να κινείται μόνον βάσει του δίκαιου του ισχυρότερου.

Πρόκειται, δίχως αμφιβολία, για το λάθος μήνυμα.