Καλύτερα το μάτι παρά το όνομα!

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας οκταετίας, η Ελλάδα εμφάνισε δημοσιονομική προσαρμογή ανάλογη της οποίας δύσκολα απαντάται στα παγκόσμια οικονομικά χρονικά, οδηγούμενη από έλλειμμα της τάξης του 15%, σε καθαρά θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Ταυτόχρονα, όσο κι αν υπάρχει ακόμη σημαντικό μεταρρυθμιστικό έδαφος που μένει να καλυφθεί, η χώρα υλοποίησε κατά το διάστημα αυτό σειρά μεταρρυθμίσεων ευρείας κλίμακας.

Μεταξύ άλλων, αναμόρφωσε τον ασφαλιστικό τομέα της, τη λειτουργία του συστήματος δημοσίων προμηθειών, απελευθέρωσε σε σημαντικό βαθμό αγορές και επαγγέλματα και βελτίωσε -έως κάποιο βαθμό- τη λειτουργία του δημόσιου τομέα, ενώ προώθησε και συνεχίζει να προωθεί πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και ευρύτερης αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.

Οι κινήσεις αυτές, σε συνδυασμό με την επίσης πρωτοφανή εσωτερική υποτίμηση αλλά και μείωση μοναδιαίου κόστους εργασίας που εμφάνισε η χώρα μας στη διάρκεια της μνημονιακής οκταετίας της, παρέχουν έδαφος ανάπτυξης της οικονομίας, το οποίο θα ήταν ασφαλώς μεγαλύτερο, εάν εξέλειπε η παράμετρος της υπερφορολόγησης. 

Μπορεί να μην είμαστε εκεί που «θα θέλαμε» ή που «θα έπρεπε» αλλά, κακά τα ψέματα, δεν είμαστε εκεί που ήμασταν το 2010.

Ευθύνη, θετική ή αρνητική, για αυτό το γεγονός, δε, φέρουν όλες οι κυβερνήσεις της τελευταίας οκταετίας.

Παρ' όλα αυτά, η χώρα μας στέκει ακόμη διστακτική στο να κτυπήσει ξανά την πόρτα των διεθνών αγορών, υπό το φως των υψηλών αποδόσεων που εξακολουθούν να εμφανίζουν τα ελληνικά ομόλογα, οι οποίες αν και απέχουν από το διαβόητο επίπεδο του 7% που μας οδήγησε σε καθεστώς μνημονίου, δεν παρέχουν ακόμη τη δυνατότητα αναχρηματοδότησης του δημοσίου χρέους κατά τρόπο βιώσιμο.

Το ελληνικό δεκαετές ομόλογο εμφάνιζε χθες απόδοση της τάξης του 4,5%, διαμορφώνοντας την «ψαλίδα» με το αντίστοιχο πορτογαλικό στις 251 μονάδες βάσης (1,982%), μολονότι αυτό εκδίδεται από την κυβέρνηση μίας σχεδόν ομοειδούς οικονομίας.

Μία εξήγηση για αυτό το γεγονός αφορά -ευλόγως- την παράμετρο του χρέους, το οποίο, σύμφωνα με τη Eurostat, διαμορφώθηκε το 2017 ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 178,6% στην περίπτωση της Ελλάδας και στο 125,7% της Πορτογαλίας.

Μία άλλη εξήγηση αφορά παραμέτρους πολιτικές και όχι οικονομικές.

Αφορά, κυριότερα, την καλλιέργεια μύθων και εντυπώσεων σχετικών με την Ελλάδα, καθ’ όλη τη διάρκεια της τελευταίας οκταετίας, έναντι των εθνικών ακροατηρίων των Ευρωπαίων εταίρων  και δανειστών μας.

Μύθων και εντυπώσεων που οδήγησαν με τη σειρά τους στη δημιουργία στερεότυπων αναφορικά με το «ποιόν» της χώρας μας.

Χαρακτηριστική η περίπτωση της  Γερμανίας ή και της Αυστρίας, στα κοινά των οποίων τα αλλεπάλληλα αρνητικά δημοσιεύματα της Bild και άλλων εντύπων καλλιέργησαν μία εικόνα που δύσκολα ανατρέπεται σήμερα, παρά τα περί του αντιθέτου οικονομικά στοιχεία.

Δίχως αμφιβολία, η δυστοκία που παρουσίασε η χώρα μας επί σειρά ετών να αναλάβει τη λεγόμενη «ιδιοκτησία» του προγράμματος προσαρμογής της οικονομίας της, καθυστερώντας την ολοκλήρωση αξιολογήσεων ή την προώθηση μεταρρυθμίσεων -όπως, βεβαίως και τα γεγονότα του Α’ εξαμήνου του 2015- συνέβαλαν στη δημιουργία αυτών των αρνητικών εντυπώσεων.

Όμως, σημαντικό τμήμα αυτού του επικοινωνιακού παιχνιδιού αφορούσε αμιγώς την εσωτερική πολιτική σκηνή των δανειστών μας, εξυπηρετώντας τις εκεί πολιτικές σκοπιμότητες.

Μετά τις 20 Αυγούστου, όπως μονότονα επαναλαμβάνει η κυβέρνηση, δεν θα ληφθούν νέα μνημονιακά μέτρα, παρά θα υλοποιηθούν όσα έχει ήδη θεσμοθετήσει η χώρα μας, ανταποκρινόμενη στις δεσμεύσεις της έναντι εταίρων και δανειστών.

Κατά πόσον, όμως, θα έχει προσφέρει η χώρα μας ικανό έδαφος για την ανατροπή αυτών των εντυπώσεων είναι άγνωστο.

Αποτελεί, ευλόγως, σχήμα οξύμωρο να αναζητείται πολιτικό «άλλοθι», το οποίο θα διευκόλυνε μία απόφαση του Βερολίνου στην κατεύθυνση της ουσιαστικής ελάφρυνσης του ελληνικού δημόσιου χρέους, όμως, καλώς ή κακώς, είναι και αυτή μία παράμετρος του «παιχνιδιού».

Πρόκειται, δε, για ένα «παιχνίδι» που δεν κρίνεται μόνο από την ουσία αλλά και από τις… εντυπώσεις και τις πολιτικές προεκτάσεις που αυτές συχνά έχουν.

Κυνικό, ίσως, όμως εκεί είμαστε.