Ο πιο καλός ο μαθητής

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Ανεξαρτήτως των… «50 αποχρώσεων του γκρι» οι οποίες εξακολουθούν να σκιάζουν την «καθαρότητα» με την οποία η Ελλάδα θα εξέλθει του μνημονιακού της βίου, εφέτος το καλοκαίρι, γεγονός παραμένει ότι η παρούσα κυβέρνηση είναι η μόνη που θα μπορεί να επικαλεσθεί ένα τέτοιο επίτευγμα.

Μπορεί να φέρει σημαντικό φορτίο ευθύνης για την ανάγκη υπαγωγής σε καθεστώς μνημονίου για τρίτη φορά, όπως της αποδίδουν οι πολιτικοί της αντίπαλοι· μπορεί ουδέποτε πραγματικά να πίστεψε σε αυτό το μνημόνιο, αναλαμβάνοντας τη λεγομένη «ιδιοκτησία» του και μπορεί, τέλος, να το εφάρμοσε πλημμελώς και με καθυστερήσεις κατά τον πρώτο ενάμιση χρόνο της διακυβέρνησής της.

Όμως, γεγονός παραμένει ότι με κύρια ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης, στις 20 Αυγούστου του 2018, η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τη μνημονιακή της οκταετία, εισερχόμενη σε μία νέα κατάσταση πραγμάτων, μολονότι τούτη δεν έχει ακόμη πλήρως αποκρυσταλλωθεί, σε ό,τι αφορά στην υπόθεση του χρέους και της μεταμνημονιακής εποπτείας της.

Δίχως αμφιβολία, στην εξέλιξη αυτή συνέδραμε και η παντελής απροθυμία των Ευρωπαίων εταίρων και δανειστών μας να χορηγήσουν ακόμη ένα μνημόνιο προς τη χώρα μας, δεδομένης της ομολογημένης αδυναμίας τους να προσεγγίσουν τα εθνικά τους ακροατήρια/κοινοβούλια με ένα τέτοιο αίτημα μετά από τρία μνημόνια προς την Ελλάδα, τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση που έχει δοθεί για τη διάσωση κράτους στην παγκόσμια οικονομική ιστορία και το μεγαλύτερο «κούρεμα» ομολόγων, αντιστοίχως.

Παρά ταύτα και ενώ το πρόβλημα του τρόπου διαχείρισης του ελληνικού δημόσιου χρέους παραμένει -ακέραιο- να εξαρτάται από τη μεγαθυμία ή τη «σοφία» των δανειστών μας, ίσως είναι η ώρα για μία σύντομη αναδρομή.

Όχι τόσο για την απόδοση ευθυνών στην παρούσα κυβέρνηση ή σε εκείνες που προηγήθηκαν αυτής, αναφορικά με το κόστος που έχει σήμερα για την ελληνική οικονομία η απουσία αξιοποίησης του μνημονιακού βίου της χώρας για την προώθηση δομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης, όσο προς τους εταίρους και δανειστές μας, Ευρωπαίους και μη, αναφορικά με την εμμονή τους στη θέσπιση δημοσιονομικών μέτρων για την εξασφάλιση των περίφημων στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος.

Κριτική η οποία δεν χρήζει καν αποδείξεως υπό το φως των στοιχείων πρωτογενούς πλεονάσματος έτους 2017, τα οποία είδαν χθες το φως της δημοσιότητας και τα οποία επιβεβαιώνουν ότι για ακόμη ένα έτος, η Ελλάδα υπερκέρασε σημαντικά τους στόχους που της είχαν τεθεί μέσω του μνημονίου και των περιοδικών αναθεωρήσεών του.

Δίχως να υπεισέλθουμε στην καθ' όλα διατυπωθείσα κριτική σχετικά με τον επιμερισμό των φορολογικών βαρών, ο οποίος υπήρξε κατάφωρα εναντίον των οικονομικά μεσαίων στρωμάτων, το γεγονός και μόνον της δημιουργίας υπερ-πρωτογενούς πλεονάσματος -υπερδιπλάσιου του στόχου που είχε τεθεί- (4,2% του ΑΕΠ με βάση τους κανόνες του προγράμματος ή 4% του ΑΕΠ κατά ESA, όταν ο στόχος του προγράμματος αφορούσε σε πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ), καθιστά σαφή την αστοχία των προβλέψεων των δανειστών μας αλλά και το άσκοπο της εμμονής τους για τη θέσπιση πρόσθετων μέτρων.

Δεν θα μπορούσαν αυτά τα 1-2 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος να μην έχουν αντληθεί από την οικονομία και να μην έχουν ανακόψει την όποια προοπτική περαιτέρω ανάκαμψής της;

Ίσως, από όλη αυτήν την ιστορία των μνημονίων στην Ελλάδα, να μπορούν να αντληθούν μαθήματα σχετικά με τις επιδόσεις του μαθητή, ο οποίος μέσω της «κωλοτούμπας» ενδεχομένως να ωρίμασε κατά τι, αλλά σαφέστατα αντλούνται μαθήματα και για τον «δάσκαλο» και τα λάθη στα οποία εκείνος υπέπεσε…

Αξία, δε, μπορούν να έχουν όλα αυτά, μόνον εάν φανούν χρήσιμα, τόσο κατά τις τρέχουσες συζητήσεις για την ελάφρυνση του χρέους -από την πλευρά των δανειστών- όσο και για την εκπόνηση ενός ουσιαστικού και βιώσιμου σχεδίου οικονομικής ανάταξης της χώρας -από την πλευρά της κυβέρνησης…

Επ’ αυτού, δε, ίδωμεν…