Ολίγη από… Ευρώπη

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η Ευρώπη στήθηκε ως ένα «μαγαζί» που θα ένωνε τους λαούς των κρατών που την απαρτίζουν και θα απέτρεπε, έτσι, τυχόν επανάληψη του αιματοκυλίσματος που βίωσε στα εδάφη της κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους.

Το κίνητρο για αυτή την «ενοποίηση» ήταν κατά κύριο λόγο οικονομικό και τα θεμέλια του όλου εγχειρήματος εδράζονταν σε αρχές και αξίες όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και βεβαίως η αλληλεγγύη. Ανθρώπινη αλλά και έθνους προς έθνος.

Για αυτόν τον λόγο θεσπίστηκαν σταδιακά ενιαίοι κανόνες και εκχωρήθηκε τμήμα της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών σε υπερεθνικούς θεσμούς, όπως η Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο, η Σύνοδος Κορυφής (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα, ενώ στην περίπτωση της ευρωζώνης, αυτοί οι δεσμοί έγιναν ακόμη στενότεροι, με τη θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων και την εκχώρηση της νομισματικής πολιτικής στην ΕΚΤ.

Όλο αυτό το δημιούργημα σήμερα, όμως, είναι στον αέρα.

Βρίσκεται, δε, εκεί κυρίως για δύο λόγους. Πρώτον, διότι ουδέποτε κατόρθωσε να φθάσει στο σημείο ενοποίησης που θα του επέτρεπε να υιοθετήσει ενιαία αμυντική και εξωτερική πολιτική και δεύτερον, επειδή η Γερμανία, δηλαδή το κράτος για το οποίο έγινε όλη αυτή η «φασαρία» καθώς είχε πρωτοστατήσει σε αμφότερους τους «μεγάλους πολέμους», κρατά τα ηνία της και δη κατά τρόπο ιδιαίτερα άτολμο και με επίκεντρο τα εθνικά του συμφέροντα.

Μία ατολμία η οποία ήρθε χθες στην επιφάνεια με δύο εντελώς διαφορετικές εκφάνσεις της, εξίσου χαρακτηριστικές, όμως, του μεγέθους της.

Η πρώτη άπτεται της γεωστρατηγικής θέσης που διαδραματίζει η Ε.Ε. στο παγκόσμιο στερέωμα και αποτυπώνεται στην εκ διαμέτρου αντίθετη στάση που τηρούν οι δύο κυριότερες -ή τουλάχιστον ισχυρότερες- χώρες της ΕΕ, Γερμανία και Γαλλία, επί του ζητήματος της Συρίας.

Η Γερμανία κατέστησε σαφές, δια στόματος της φιλτάτης Α. Μέρκελ, ότι δεν θα συμμετάσχει σε οποιαδήποτε επίθεση κατά της Συρίας, ο δε εξίσου φίλτατος Εμ. Μακρόν, έχει ήδη αποστείλει πλοίο του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή, συμπλέοντας έτσι με την κα Τ. Μέι, της Βρετανίας -η οποία ειρήσθω εν παρόδω διαχειρίζεται το Brexit- αλλά και τον αμερικανικό παράγοντα, που βρίσκεται επικεφαλής των «δυτικών δυνάμεων».

Όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Βρετανοί, so much… για ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική και εξωτερική πολιτική.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά την καθ' όλα γνωστή μας υπόθεση της ελάφρυνσης του ελληνικού δημόσιου χρέους.

Από χθες βρίσκεται στη γερμανική πρωτεύουσα ο φίλτατος Ευκλ. Τσακαλώτος, όπου σήμερα στις 11 θα συναντηθεί με τον ομόλογό του Όλαφ Σολτς, με αντικείμενο επισήμως τη «γνωριμία» των δύο ανδρών και «επίκαιρα θέματα της ευρωπαϊκής πολιτικής», όπως δήλωσε προς την DW το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, αν και επί της ουσίας αναμένεται να συζητήσουν το πλήρες φάσμα του ελληνικού ζητήματος, συμπεριλαμβανομένου, βεβαίως, του χρέους.

Κατά το ίδιο ρεπορτάζ, αν και ο κ. Σολτς επιδιώκει μία λύση για το ζήτημα του χρέους, ως σοσιαλδημοκράτης πολιτικός, αναμένεται να συναντήσει αντιστάσεις ή ακόμη και άρνηση εκ μέρους της Χριστιανοδημοκρατικής πτέρυγας του κυβερνητικού συνασπισμού στον οποίο μετέχει, με αποτέλεσμα η υπόθεση του ελληνικού χρέους να χαρακτηρίζεται από την DW ως «πολιτικό ναρκοπέδιο για τη γερμανική κυβέρνηση».

Όλα αυτά, δε, όταν αυτό το χρέος θεωρείται πασιφανώς ως μη βιώσιμο όχι μόνο από το ΔΝΤ αλλά ακόμη και ευρωπαϊκούς θεσμούς όπως η Κομισιόν, η οποία σε πρόσφατη έκθεσή της εκτιμά ότι το χρέος βρίσκεται σε τροχιά επιδείνωσης, αλλά και την ΕΚΤ, η οποία εξακολουθεί να κρατά κλειστές τις πόρτες του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης για την Ελλάδα, εξαιτίας κυρίως του γεγονότος αυτού.

Εάν, όμως, έχουν όντως έτσι τα πράγματα και η στάση της Ευρωζώνης ή της ίδιας της ΕΕ επί του ελληνικού χρέους εξαρτάται από τα πολιτικά καπρίτσια των Γερμανών συντηρητικών, που βλέπουν να χάνουν πολιτικό έδαφος έναντι του ακροδεξιού AfD, τότε… για ποια «Ευρώπη» μιλάμε;

Κυριότερα, δε, τι μέλλον μπορεί να έχει αυτό το μόρφωμα;