Η λύση στον γρίφο των ακινήτων

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η αγορά ακινήτων λειτουργεί -κοντολογίς- βάσει των ίδιων κανόνων προσφοράς και ζήτησης, με τους οποίους λειτουργούν όλες οι αγορές παγκοσμίως, ανεξαρτήτως του τελικού βαθμού «αποτελεσματικότητας» της καθεμίας εξ αυτών, εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους.

Στο περιβάλλον εσωτερικής υποτίμησης, πιστωτικής συρρίκνωσης και υπερφορολόγησης που βίωσε η χώρα μας στη διάρκεια της κρίσης, η αξία των ακινήτων υπέστη μία μεσοσταθμική μείωση άνω του 40%, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, και ενδέχεται να υποστεί μία περαιτέρω μείωση, της τάξης του 17,4% κατά την επομένη τριετία, βάσει του δυσμενούς σεναρίου της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (ΕΒΑ), για τα stress tests των τραπεζών.

Το διακύβευμα, εν προκειμένω, δεν αφορά μόνον τις εύλογες επιπτώσεις που έχει η καταβαράθρωση της αξίας στοιχείων ενεργητικού του είδους αυτού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της χώρας αλλά σαφώς και τη λειτουργία του πιστωτικού συστήματος, δεδομένης της πίεσης η οποία ασκείται στα ενέχυρα που χρησιμοποιεί για την άντληση ρευστότητας.

Όπως η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει σε πρόσφατη έκθεσή της για την πορεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, «…ενδεχόμενη μείωση των τιμών των ακινήτων και των κινητών αξιών θα είχε πτωτική επίδραση και στην αξία των εξασφαλίσεων που διακρατούν οι τράπεζες ως ενέχυρο. Τυχόν μείωση της αξίας των εξασφαλίσεων θα μπορούσε να δυσχεράνει την άντληση ρευστότητας εκ μέρους των τραπεζών με χρήση ενεχύρων υψηλής ποιότητας».

Υπό το φως των δεδομένων αυτών, η διάσωση της αγοράς ακινήτων αποτελεί κομβικό οικονομικό και κοινωνικό ζητούμενο για τη χώρα μας και εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την τακτική των τραπεζών, η οποία έχει εκδηλωθεί έως τώρα μόνο σε περιορισμένο βαθμό, να επαναγοράζουν ακίνητα που οι ίδιες θέτουν σε πλειστηριασμό, με στόχο τη διάθεσή τους όταν έχουν εξομαλυνθεί οι συνθήκες της αγοράς και πάντως όχι πριν την πάροδο τριετίας.

Πρόκειται για μία σοφή τακτική, η οποία ωστόσο θα μπορούσε να ήταν κατά πολύ «σοφότερη», εάν συνοδευόταν και από τα λοιπά «όπλα» που έχει στη διάθεσή του το τραπεζικό σύστημα.

Ακριβώς αυτόν τον στόχο είχαν οι πρόσφατες παραινέσεις της επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού Ντανιέλ Νουί κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα, όσο και οι αντίστοιχες που έχει επανειλημμένως διατυπώσει ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας προς τους Έλληνες τραπεζίτες, να επισπεύσουν το άνοιγμα της «βεντάλιας» ρυθμίσεων που μπορούν να προσφέρουν για τη μακροπρόθεσμη ρύθμιση μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η επικείμενη γενίκευση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, στα τέλη του μηνός, οφείλει να συνοδευτεί και από την προσφορά βιώσιμων λύσεων εκ μέρους των τραπεζών προς όσους δανειολήπτες εμφανίζονται συνεργάσιμοι στην κατεύθυνση αυτή.

Η βεντάλια των διαθέσιμων εναλλακτικών λύσεων περιγράφεται επακριβώς στον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών που έχει εκδώσει η Τράπεζα της Ελλάδος και το «ξεδίπλωμά» της προς συνεργάσιμους δανειολήπτες -είναι δεδομένο- ότι θα αποτελέσει οδό μείωσης του όγκου των υπό εκπλειστηρίαση ακινήτων.

Θα καταστήσει, δε, πράξη και την πρόσφατη δέσμευση του προέδρου της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών κ. Ν. Καραμούζη ότι οι πλειστηριασμοί ακινήτων συνιστούν έσχατο μέτρο εκ μέρους του τραπεζικού συστήματος έναντι των στρατηγικών κακοπληρωτών.

Μετά από τόσα χρόνια στρεβλώσεων και «μπαλωμάτων», η ήρα οφείλει να ξεκαθαρίσει από το στάρι και για τον σκοπό αυτό πρέπει να χρησιμοποιηθεί τόσο το «μαστίγιο» όσο και το «καρότο».

Μόνον το ένα εκ των δύο, ουδένα θα ωφελήσει…