Το μεγάλο ευρωπαϊκό λάθος!

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Αυτοί που έχουν κατορθώσει τελευταίοι να ανεβούν ένα σκαλί στην κοινωνική κλίμακα, είναι εκείνοι οι οποίοι θα δώσουν την πλέον λυσσαλέα μάχη ώστε να διατηρήσουν τα νεοαποκτηθέντα προνόμιά τους.

Αυτό που μας είπε με το συγγραφικό έργο του, πριν από πολλά χρόνια, ένα μεγάλο ελληνικό μυαλό, ο Νίκος Πουλαντζάς, σχετικά με τη δομή των κοινωνικών τάξεων και την πολιτική στήριξη που παρέχουν σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους στην απολυταρχία, ίσως εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη σημερινή ευρωπαϊκή διγλωσσία αναφορικά με την Ελλάδα και την προσφυγική κρίση.

Τέσσερα από τα πλέον νεόκοπα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία) από κοινού, με έναν παραδοσιακά συντηρητικό σύμμαχό τους, την Αυστρία, πρωτοστατούν σήμερα στην προσπάθεια de facto αποκλεισμού της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν, υπό το φως των ανησυχιών που τους προκαλεί η παρούσα προσφυγική-μεταναστευτική κρίση.

Ανησυχιών που άπτονται βεβαίως των πρόσφατων τρομοκρατικών φαινομένων στην Ευρώπη, αλλά εδράζονται, κυρίως, σε ξενοφοβικά αίτια και στο βάρος που εκτιμάται ότι θα θέσει το προσφυγικό κύμα στους υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πόρους.

Ακόμη κι αν η στάση τους είναι όντως καθ’ υπαγόρευση άλλων ισχυρότερων ευρωπαϊκών κέντρων, όπως ορισμένοι θέλουν να πιστέψουμε, σημειώνεται, κυρίως, εξαιτίας ενός μεγάλου ευρωπαϊκού λάθους.

Της σπουδής που επιδείχθηκε κατά την ευρωπαϊκή διεύρυνση, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Το ευρωπαϊκό εφεύρημα, που κύριο στόχο είχε στον απόηχο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου να αποτρέψει τη δημιουργία συνθηκών επανάληψής του, έσπευσε να αγκαλιάσει νέα κράτη-μέλη, τόσο το 1995 (Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία), όσο, κυριότερα, μετά το 2004 με την ένταξη οκτώ πρώην ανατολικών κρατών και δύο μεσογειακών και φυσικά περισσότερων μετά το 2007. 

Στο επίκεντρο του σκεπτικού της ευρωπαϊκής διεύρυνσης ήταν, κάθε φορά, η εκτίμηση ότι το οικονομικό δέλεαρ, που προσφέρει ο ευρωπαϊκός χρηματοδοτικός κρουνός, θα υπερνικήσει εθνικούς ενδοιασμούς σχετικά με την προσαρμογή που απαιτείται σε ζητήματα εκδημοκρατισμού, λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς αλλά και παραχώρησης κυριαρχίας, στο πλαίσιο της περίφημης διαδικασίας της ευρωπαϊκής σύγκλισης και ενοποίησης.

Η πράξη έδειξε ότι πρόκειται για μία παταγώδη αποτυχία.

Οι πλέον θεμελιώδεις αρχές και αξίες επί των οποίων επιχειρήθηκε η εδραίωση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, εκείνες του ανθρωπισμού, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας, κυριολεκτικά, πετάχτηκαν από το παράθυρο, όταν το «σύστημα» δοκίμασε τα όριά του.

Όπως κατέδειξαν, τόσο η οικονομική, όσο και η προσφυγική κρίση, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα υποφέρει, τόσο από «κατασκευαστικά» λάθη, που αφορούν στις κυριότερες λειτουργίες των θεσμών του, όσο και σε ό,τι αφορά στην ταχύτητα αντίδρασής του σε κρίσεις.

Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η ΕΕ ανταποκρίθηκε με πολύ βραδύτερους ρυθμούς στην πιστωτική κρίση, ενώ οι αδυναμίες της Ευρωζώνης, αναφορικά με την απουσία ενιαίας δημοσιονομικής διακυβέρνησης, τραπεζικής εποπτείας και ύπαρξης κεντρικής τράπεζας σε ρόλο ύστατου δανειστή, καταδείχθηκαν πέραν πάσης αμφιβολίας.

Σήμερα, με την προσφυγική κρίση, έρχονται στην επιφάνεια για ακόμη μία φορά τα τρωτά του σημεία, που αφορούν την απουσία ενιαίας εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η ΕΕ, επ' αφορμή -και πάλι- των δεδομένων αδυναμιών που εμφανίζει η Ελλάδα, αναφορικά με την αντιμετώπιση της προσφυγικής-μεταναστευτικής κρίσης, αφορά στον πυρήνα της.

Αφορά στο γεγονός ότι «η δουλειά» της ενοποίησης έγινε πολύ γρήγορα και με πολλά κενά…

Έτσι, όσο η ΕΕ εμφανίζει πολιτική λιποψυχία στη δημιουργία στιβαρών θεσμών και στη διαδικασία προώθησης της ενοποίησής της, εξαιτίας της άρνησης που θέτουν τα επιμέρους εθνικά συμφέροντα των κρατών-μελών της, θα παραμένει ένα ατελές δημιούργημα, η ενότητα του οποίου θα αμφισβητείται σε καιρούς κρίσης.

Αυτοί οι καιροί, όμως, θέτουν και το μέτρο για την ισχύ ολόκληρου του οικοδομήματος…