Δεν φτάνει μόνον το… χρήμα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Μετά την κρίση στην ευρωζώνη, η οποία κατέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας τον πλημμελή τρόπο με τον οποίο οικοδομήθηκε το κοινό νόμισμα, η προσφυγική κρίση φέρνει στην επιφάνεια τα ουσιαστικά προβλήματα της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δίχως ενιαία εξωτερική και αμυντική πολιτική και βεβαίως δίχως τη βούληση να την αποκτήσει ή να εμβαθύνει περαιτέρω στη διαδικασία ενοποίησής της, η ΕΕ προσομοιάζει σήμερα σε μια μάλλον χαλαρή οικονομική ένωση κρατών, παρά σε οτιδήποτε ουσιαστικότερο.

Οι αποφάσεις που ανακοινώθηκαν χθες στη Βαλέτα της Μάλτας, μετά την ολοκλήρωση της διήμερης συνόδου κορυφής της ΕΕ, που συμπεριελάμβανε συζητήσεις με εκπροσώπους αφρικανικών κρατών, ήσαν κάτι περισσότερο από απογοητευτικές σε ό,τι αφορά στη διαχείριση των σημαντικότερων προσφυγικών ροών που βίωσε η Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πόροι 3 δισ. ευρώ προς την Τουρκία (500 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και 2,5 δισ. ευρώ αναλογικά από τα κράτη-μέλη) και μια έκτακτη σύνοδος κορυφής με τη συμμετοχή της, κάποια στιγμή έως το τέλος του 2015 και πάντως όχι έως τις 22 Νοεμβρίου.

Όπως πολύ εύστοχα σημείωσε χθες ο φίλτατος κ. Α. Τσίπρας, «ο ανεπτυγμένος κόσμος δεν είναι έτοιμος να δώσει απάντηση σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως το γιατί φεύγουν οι άνθρωποι από την εστία τους».

Δίχως να παραγνωρίζεται η ανάγκη παροχής πόρων προς την Τουρκία για την αντιμετώπιση της πρόκλησης των προσφύγων, εκτιμά κανείς ότι εάν δεν τερματιστούν οι εχθροπραξίες στη Συρία και δεν αποκατασταθεί ένα κλίμα ασφάλειας, είναι δυνατόν να σταματήσει η έξοδος εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων από τη χώρα αυτή ή το Αφγανιστάν ή άλλες χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση;

Αντίστοιχα, όπως επίσης εύστοχα έθεσε χθες ο κ. Τσίπρας, η συνεχιζόμενη εξάντληση των φυσικών πόρων των κρατών αυτών από την ίδια τη Δύση και τις πολυεθνικές της δεν συμβάλλει στην υποβάθμιση των οικονομικών τους συνθηκών και άρα στη δημιουργία των προσφυγικών ροών;

Επί των ζητημάτων αυτών, όμως, οι φίλτατοι της ΕΕ τήρησαν χθες σιγήν ιχθύος…

Σαφώς, το γεγονός αυτό δεν είναι άξιο απορίας, όταν έρχονται στην επιφάνεια προσπάθειες ορισμένων κοινοτικών κρατών ή ακόμη και των Βρυξελλών να αντιμετωπιστεί το ζήτημα με κοινές ελληνο-τουρκικές περιπολίες στο Αιγαίο, όπως αυτή που αποκάλυψε πρόσφατα η συνάδελφος Α. Παπαμιλτιάδου… 

Όπως αντίστοιχα οφείλει να μην είναι άξια απορίας η έως τώρα στάση ορισμένων κρατών, όπως η Ουγγαρία, σε ό,τι αφορά στη διαχείριση των προσφυγικών ροών…

Καλώς ή κακώς, η αντιμετώπιση των κρίσεων οφείλει να εκτυλίσσεται πολυεπίπεδα και να μην αφορά μόνον στο σύμπτωμα, αλλά και στα αίτιά  τους.

Όταν η προσπάθεια δε αυτή καταβάλλεται από μία συλλογικότητα κρατών, οφείλει να διέπεται από τις αρχές και αξίες που διέπουν -θεωρητικά τουλάχιστον- αυτή τη συλλογικότητα,  εν προκειμένω την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπό το πρίσμα αυτό, το γεγονός ότι η ΕΕ αποδέχτηκε τόσο αργά αλλά και τόσο νωχελικά την ανάγκη συνεννόησης με τη γειτονική Τουρκία για το ζήτημα της προσφυγικής κρίσης, ώστε να καταστήσει τη χώρα αυτή συνομιλητή της -κάποια στιγμή μέχρι το τέλος του έτους- καταγράφεται μόνον ως ένα τερατώδες έλλειμμα.

Αν μη τι άλλο, πόσες ζωές θα είχαν σωθεί, άραγε, εάν αυτά τα περίφημα «hot spots» για τους πρόσφυγες είχαν δημιουργηθεί εδώ και μήνες στη γείτονα;