Μαθητευόμενοι φορομπήχτες

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η ελαφρότητα με την οποία το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εμφανίζεται να προσεγγίζει τόσο την παρούσα διαπραγμάτευση με εταίρους και δανειστές, από την οποία κρίνεται το μέλλον της χώρας, όσο και το ζήτημα της φορολογικής πολιτικής, είναι συχνά κάτι περισσότερο από αβάσταχτη…

Ένα από τα κυριότερα στοιχεία της φορολογικής πολιτικής, αυτό των έμμεσων φόρων, που επηρεάζει αποδεδειγμένα το επίπεδο της ζήτησης προϊόντων και υπηρεσιών και συχνά καθορίζει την πορεία ολόκληρων κλάδων της οικονομίας, έχει καταστεί «κλωτσοσκούφι» και πεδίο πειραματισμών.

Πρόκειται, δε, για φόρους, οι οποίοι είναι εξ ορισμού άδικοι, δεδομένου ότι δεν επιβάλλονται με βάση εισοδηματικά κριτήρια, αλλά οριζόντια, και ως εκ τούτου η οποιαδήποτε αλλαγή των συντελεστών τους οφείλει να γίνεται μόνον κατόπιν ολοκληρωμένου σχεδιασμού και με ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να μην υπάρξουν επιπτώσεις.

Αντί αυτού, στο βαθμό που ευσταθούν οι διαρροές περί των σχεδιαζόμενων αλλαγών στο επίπεδο του ΦΠΑ, η κυβέρνηση εμφανίζεται να εισέπραξε «πόρτα» από τους εταίρους και δανειστές στον διττό τρόπο είσπραξης του ΦΠΑ (μετά και άνευ κάρτας) και στο μπόνους του 3% σε όσους έκαναν χρήση πλαστικού χρήματος, διότι πρότεινε το μέτρο δίχως να το έχει… μελετήσει επαρκώς.

Πρώτον, το μέτρο εμφανίζεται να προσκρούει σε νομικού χαρακτήρα κωλύματα, καθώς εισάγει την παράμετρο της διακριτικής μεταχείρισης μεταξύ όσων χρησιμοποιούν μετρητά και εκείνων που χρησιμοποιούν κάρτες για τις αγορές τους.

Δεύτερον, διότι οι επιπτώσεις του στο δημοσιονομικό επίπεδο είναι άγνωστες ή εν τέλει εμφανίζονται -κατά τους εταίρους και δανειστές μας- μη επαρκώς μελετημένες.

Τρίτον, διότι το μέτρο συνοδεύεται από σειρά πρακτικών προβλημάτων, τα οποία σχετίζονται αφενός με τη δυνατότητα πρόσβασης μερίδας των πολιτών στο «πλαστικό χρήμα», είτε επειδή δεν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια (άνεργοι), είτε εξαιτίας της ηλικιακής ομάδας στην οποία μετέχουν, και αφετέρου διότι ορισμένες συναλλαγές, όπως η καθημερινή αγορά τροφίμων (γάλα, ψωμί κ.λπ.) αφορά μικροποσά, ενδεχομένως και χαμηλότερα του 1 ευρώ, που καθιστούν μη εξυπηρετική τη χρήση καρτών.

Πέραν, όμως, των ζητημάτων αυτών, η σχεδιαζόμενη αλλαγή στους συντελεστές ΦΠΑ, κατά την έναρξη της θερινής περιόδου, επιφέρει ένα ευθύ πλήγμα στον πλέον δραστήριο τομέα της ελληνικής οικονομίας, τον τουριστικό, ο οποίος ήδη κινείται βάσει συμβολαίων που έχουν συναφθεί στη βάση των υφιστάμενων φορολογικών συντελεστών.

Υπό το πρίσμα αυτό, τυχόν αλλαγή των συντελεστών ΦΠΑ εν μέσω της τουριστικής περιόδου ναρκοθετεί όχι μόνον την παρούσα πορεία του τομέα αλλά και εκείνην που θα ακολουθήσει τα προσεχή έτη…

Το ιδιαίτερα ατυχές, δε, στην όλη υπόθεση είναι ότι οι πειραματισμοί αυτοί του οικονομικού επιτελείου δεν είναι πρωτόγνωροι.

Είχε προηγηθεί ένας μακρύς κατάλογος αντίστοιχων πειραμάτων με άδοξο τέλος, που συμπεριελάμβανε μέτρα τα οποία εξήγγειλε ένα στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, για να αναιρέσει στη συνέχεια κάποιο άλλο…

Είχαμε, για παράδειγμα, την περίφημη εξαγγελία της κ. Ν. Βαλαβάνη περί του «κουρέματος» του μισού των ληξιπρόθεσμων οφειλών, σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, που στη συνέχεια ανεκλήθη, για να εφαρμοστεί τελικώς η ρύθμιση της διαγραφής προστίμων και προσαυξήσεων που αντιστοιχούσαν στο ισόποσο της πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών, δεδομένης της αδικίας που προκαλούσε το μέτρο έναντι όσων πλήρωσαν κανονικά τις οφειλές τους…

Όσο, δε, για τον ΕΝΦΙΑ και τις αντικειμενικές αξίες, την αναπροσαρμογή των οποίων ακόμη περιμένουμε, ας μην ανοίξουμε το στόμα μας…

Έτσι, όμως, φίλτατοι δεν θα πάμε μακριά.

Ακόμη και συμφωνία να κλείσουμε, το μάθημα της ανάγκης σταθερότητας στη φορολογική πολιτική, όπως και ισονομίας, μέσω της πάταξης της φοροδιαφυγής, δεν θα το έχουμε μάθει…