Eγκλημα και τιμωρία στην οικονομία

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στη ζωή γενικώς και ειδικά στην οικονομία υπάρχει αυτό που λέμε «γραμμή αποτελεσμάτων» ή «bottom line», που αποτελεί και τον τελικό κριτή των πραγμάτων.

Αν και στη ζωή το αποτέλεσμα είναι, προφανώς, ανοικτό σε ερμηνείες, στον επιχειρηματικό και γενικά στον οικονομικό στίβο τα πράγματα είναι συχνά πιο στυγνά και μάλλον διαυγέστερα, καθώς αποτιμώνται κυρίως σε όρους κέρδους ή ζημίας για το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα.

Υπό το πρίσμα αυτό, εάν επιχειρήσουμε μια αποτίμηση της πορείας της ελληνικής οικονομίας κατά τη λεγόμενη μνημονιακή περίοδο, τα συμπεράσματα είναι κάτι περισσότερο από σαφή.

Από τη μια πλευρά στέκει η δημοσιονομική εξυγίανση και από την άλλη η κατάρρευση της οικονομίας. Για την ενίοτε αφανή σε οικονομικούς όρους πλευρά, αυτή της κοινωνικής εξαθλίωσης, ας μη μιλήσουμε.

Η οικονομική ύφεση, αν και προβλεπόταν ως επίπτωση της περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, μεγιστοποιήθηκε ως αποτέλεσμα τόσο των εγγενών λαθών στις σχετικές προβλέψεις της τρόικας (συζήτηση περί λάθους πολλαπλασιαστή) όσο και του τρόπου μέσω του οποίου υλοποιήθηκε η δημοσιονομική προσαρμογή.

Δηλαδή, κυρίως μέσω της υπερφορολόγησης και λιγότερο μέσω της μείωσης των κρατικών δαπανών, γεγονός που αποτελεί σαφή ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων.

Αντίβαρο σε αυτήν  την -προβλεφθείσα κατά τα λοιπά- κατάρρευση υποτίθεται ότι θα ήσαν οι δομικές μεταρρυθμίσεις που όφειλαν να προωθήσουν οι κυβερνήσεις της τελευταίας τετραετίας, με στόχο την αναζωογόνηση της ελληνικής οικονομίας και την ταχύτερη έξοδό της από την κρίση.

Μεταρρυθμίσεις τόσο στην ίδια την οικονομία, μέσω του ανοίγματος αγορών και επαγγελμάτων, ώστε να τονωθεί ο ανταγωνισμός και να μειωθεί το επίπεδο των τιμών, όσο και στις κρατικές δομές, ώστε να υπάρξει ένα δίκαιο και σταθερό φορολογικό πλαίσιο, να εξαλειφθούν η γραφειοκρατία, η φοροδιαφυγή και η αδιαφάνεια, να επιταχυνθεί ο ρυθμός απονομής Δικαιοσύνης και να καταστεί συνολικά «φιλικότερο» το κράτος στην επιχειρηματικότητα.

Όσα ακολούθησαν αποτελούν Ιστορία…

Οι μεταρρυθμίσεις ουδέποτε πραγματικά έγιναν, η δημοσιονομική προσαρμογή συνοψίστηκε, εν πολλοίς, στην υπερφορολόγηση και το περίφημο σλόγκαν «κάνε την κρίση ευκαιρία» έχασε το νόημά του.

Η ελπίδα τόνωσης της επιχειρηματικότητας μέσω εξωστρέφειας και εξαγωγών παρέμεινε όνειρο απατηλό, ενώ συνεχίστηκε, με ραγδαίους και επιταχυνόμενους ρυθμούς, η αποβιομηχάνιση.

Στο χθεσινό δημοσίευμα του Euro2day.gr υπό τον τίτλο «Εξαγωγές: Πώς μας βάζουν τα γυαλιά οι Πορτογάλοι», εύστοχα σημειώνεται ότι «… δεν χρειάζεται να ψάχνουμε τις λεπτομέρειες γιατί χάνουμε τη συνολική εικόνα: «… οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις που προώθησαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών έμειναν στα χαρτιά και δεν είχαν ουσιαστικό αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία» ενώ «… δεν υπήρξε ούτε η στοιχειώδης αποτύπωση του παραγωγικού ιστού της χώρας ώστε να ακολουθήσουν παρεμβάσεις π.χ. στην υποκατάσταση εισαγωγών από εγχώρια παραγωγή».

Έτσι, σήμερα, στα διαφαινόμενα «τελειώματα» της κρίσης, παρακολουθούμε τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση των εξαγωγών, αλλά και το γεγονός ότι ο κατάλογος των διαθέσιμων εμπορεύσιμων εξαγώγιμων προϊόντων συνεχώς περιορίζεται.

Με άλλα λόγια, η ελληνική οικονομία στη διάρκεια των τελευταίων ετών έχασε αθροιστικά όχι μόνον ποσοστό της τάξης του 25% του ΑΕΠ της, αλλά και μια εξαιρετική ευκαιρία να αντισταθμίσει αυτήν την απώλεια, τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον, μέσω της διαμόρφωσης ενός πλαισίου υποβοήθησης της επιχειρηματικότητας και συνολικά ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας.

Αυτές, όμως, ήσαν οι επιλογές μας και αυτό στέκει σήμερα ως το αποτέλεσμα…