Δώσε κίνητρο να δεις άσπρη μέρα...

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Σε όλες τις περιστάσεις όπου αναζητείται μια λογική ερμηνεία των πραγμάτων, το πρώτο πράγμα που προσπαθεί να εντοπίσει κανείς είναι το κίνητρο.

Από την πλέον στοιχειώδη προσπάθεια διαλεύκανσης ενός κοινού εγκλήματος, έως την κινητήρια δύναμη του καπιταλιστικού συστήματος, το κίνητρο παρέχει τις λύσεις.

Υπό το πρίσμα αυτό, η παροχή κινήτρων ή η απουσία τους συνιστά τη θεμελιώδη αιτία για τη διαφορά απόδοσης που παρατηρείται μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και κατά προέκταση κοινωνιών στις οποίες υφίσταται το κίνητρο ως παράμετρος λειτουργίας και εκείνων στις οποίες δεν υφίσταται...

Στον απόηχο της ελληνικής κρίσης, εάν υποθέσουμε ότι τούτη έχει διαβεί την κορύφωσή της και βαίνει προς εκτόνωση, βλέπουμε ότι η «συνταγή» για την αντιμετώπισή της βασίστηκε σε ένα ιδιόμορφο κράμα εξαναγκασμού αλλά και παροχής κινήτρων.

Η ελληνική πολιτική ελίτ εξαναγκάστηκε να συμμορφωθεί προς «τις υποδείξεις» της αντίστοιχης ευρωπαϊκής και του ΔΝΤ, ώστε να αποφευχθεί μια άτακτη χρεοκοπία και η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη, με τρόπους οι οποίοι κυμαίνονται από μυωπικοί έως διορατικοί, εξαρτωμένου του βαθμού κινήτρου που εμπεριέχουν.

Στην έναρξη της διαδικασίας το μνημόνιο ήταν τιμωρητικού χαρακτήρα, με υψηλά επιτόκια επί των χορηγηθέντων δανείων, ταχείς χρόνους αποπληρωμής και βραχεία διάρκεια υλοποίησης των συμπεφωνημένων.

Στη συνέχεια, όταν το αδιέξοδο αλλά και ο μυωπικός, ελλείψει άλλου προσδιορισμού, χαρακτήρας του προγράμματος έγινε φανερός, υπήρξε χαλάρωση των όρων του, μείωση των επιτοκίων και επέκταση του χρονικού του ορίζοντα.

Θεσπίστηκε, δε, προς ικανοποίηση όλων, και κυρίως της ελληνικής πλευράς, και η παράμετρος του κινήτρου απόδοσης, βάσει της οποίας κατέστη δυνατή και η χορήγηση του περίφημου «κοινωνικού μερίσματος», όταν καταγράφηκε υπέρβαση των στόχων και πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό.

Έτσι, λοιπόν, σήμερα, στον απόηχο αυτής της κρίσης, γιατί να εγκαταλειφθεί μια μέθοδος η οποία έχει αποδεδειγμένα αποδώσει;

Η διαφαινόμενη προσπάθεια σύνδεσης της διαδικασίας περαιτέρω ελάφρυνσης του ελληνικού δημόσιου χρέους, όπως αυτή καταγράφηκε από σχετικό δημοσίευμα της WSJ, με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα διαμέσου της παροχής κινήτρων μείωσης του βάρους του χρέους, συνιστά μία από τις πλέον βατές, από οικονομικής αλλά και πολιτικής πλευράς, προτάσεις, που έχουν πέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.

Αίρει τον ηθικό κίνδυνο που συνεπάγεται η πλημμελής υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα και καθιστά περισσότερο «εύπεπτη» προς τους Ευρωπαίους εκλογείς την ύπαρξη περαιτέρω μέτρων ενίσχυσης της χώρας, ενώ, ταυτόχρονα δεσμεύει την ελληνική πολιτική ηγεσία να ακολουθήσει τον δρόμο των μεταρρυθμίσεων.

Αντίστοιχα, ακριβώς το ίδιο μονοπάτι οφείλει να ακολουθηθεί και στην περίπτωση του ιδιωτικού χρέους που αντιμετωπίζει η χώρα, στο οποίο έχει στραφεί πλέον το ενδιαφέρον.

Η πρόταση που έχει τεθεί εκ μέρους των τραπεζών στο τραπέζι της συζήτησης, εδώ και τουλάχιστον ένα εξάμηνο, προβλέπει ακόμη και τη διαγραφή μέρους της οφειλής -των στεγαστικών χορηγήσεων συμπεριλαμβανομένων- έως και 30%, σε εύρος δεκαετίας, στον βαθμό που ο δανειολήπτης αποδειχθεί συνεπής κατά το διάστημα αυτό.

Το φόβητρο της τιμωρίας έχει λόγο ύπαρξης σε μια συντεταγμένη κοινωνία, όπως βεβαίως και στην οικονομία. Δίχως το φόβητρο αυτό ενδέχεται να υπάρξει παρεκτροπή και τελικά χάος, δεδομένης της απληστίας ή άλλων πτυχών της ανθρώπινης φύσης.

Η ύπαρξη κινήτρου όπως και ανοχής, ωστόσο, καταδεικνύει και την ύπαρξη σοφίας.

Τουλάχιστον αυτό το ιστορικό μάθημα οφείλουμε να το έχουμε διδαχθεί...