Οι χιλιάδες πού σκοτώνονται στα πεδία των μαχών της Ουκρανίας ασφαλώς θα ήθελαν να γνωρίζουν τι νόημα έχει η θυσία τους. Επίσης οι φορολογούμενοι της «συλλογικής Δύσης» θα ήθελαν να γνωρίζουν για ποιο λόγο τα δισεκατομμύρια των συλλογικών τους αποταμιεύσεων μεταβάλλονται σε στάχτες προκειμένου να διαιωνίζεται η σύρραξη στην Ουκρανία.
Όμως οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες.
Η ...ανασύσταση της ΕΣΣΔ
O πόλεμος στην Ουκρανία δεν παρουσιάζει μόνο σκαμπανεβάσματα στο πεδίο των μαχών. Εξ ίσου ενδιαφέρουσες είναι και οι ποικίλες ερμηνείες που προτείνονται κατά καιρούς από τη «συλλογική Δύση» για αυτήν καθαυτή τη φύση της σύγκρουσης και τα αίτια της.
Μία τέτοια ερμηνεία στις αρχές του πολέμου έβλεπε την σύγκρουση ως μέρος μιας προσπάθειας του Βλαντιμίρ Πούτιν να επανασυστήσει την Σοβιετική Ενωση. Η ερμηνεία αυτή βασιζόταν σε μία φράση πού είχε πει ότι «ο λαός στη Ρωσία λέει ότι αυτοί που δεν λυπούνται για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης δεν έχουν καρδιά». Ομως η φράση του δεν τελείωνε εκεί. Υπήρχε και ένα δεύτερο λιγότερο γνωστό μέρος που έλεγε: «Και αυτοί που λυπούνται δεν έχουν μυαλό».
Η σύγκρουση δημοκρατίας-απολυταρχισμού
Μια άλλη αρκετά δημοφιλής θεωρία θεωρούσε τον πόλεμο ως μία ιδεολογική σύγκρουση μεταξύ απολυταρχισμού και δημοκρατίας. Ομως και αυτή η οπτική είχε τα προβλήματά της καθόσον ούτε η Ουκρανία, αλλά ούτε άλλες σύμμαχες των ΗΠΑ χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος θα μπορούσαν να θεωρηθούν προπύργια της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Ούτε η ΕΕ υπήρξε ιδιαίτερα επιλεκτική με τα καθεστώτα που υποστήριζε. Σε σχέση π.χ. με τα καθεστώτα της Αφρικής, πολλά από τα οποία ήσαν τυραννικά, όπως αναφέρουν οι πανεπιστημιακοί Α. Χουλιάρας και Σ. Πετρόπουλος σε σχετική μελέτη τους: «Οι ρήτρες της χρηστής διακυβέρνησης εφαρμόστηκαν στην πράξη σχετικά επιλεκτικά και ορισμένες φορές σε πλήρη αντίθεση με τη ρητορεία των δημόσιων δηλώσεων»
Η... προέλαση
Σήμερα μια νέα θεωρία είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στις πολιτικές ελίτ της Δύσης. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία στόχος του Πούτιν είναι η κατάκτηση της Ευρώπης. Ετσι λοιπόν ακόμα και αν νικήσει την Ουκρανία δεν πρόκειται να σταματήσει, αλλά θα συνεχίσει να προελαύνει. Έτσι σύμφωνα με αυτή τη θεωρία οι Ουκρανοί σήμερα πολεμώντας εναντίον των Ρώσων δεν πολεμούν μόνο για την πατρίδα τους, αλλά για ολόκληρη τη Δύση και ίσως - γιατί όχι; - για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Οπως είπε πρόσφατα (28 Μαρτίου) ο Πρόεδρος Ζελένσκι και επαναλαμβάνουν όλοι οι Ουκρανοί αξιωματούχοι στις συνεντεύξεις τους με τα Δυτικά ΜΜΕ: «Ο στρατός του Πούτιν μπορεί να έρθει στην Ευρώπη.. Τώρα είμαστε εμείς , μετά το Καζακστάν, μετά οι χώρες της Βαλτικής, μετά η Πολωνία, μετά η Γερμανία. Τουλάχιστον η μισή Γερμανία».
Ομως πόσο ισχύει αυτό;
Δεν υπάρχει τίποτα στην ιστορική ροή της ρήξης που να τεκμηριώνει ότι στόχος της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι η κατάληψη της Ευρώπης ή η στρατιωτική αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ. Αντίθετα ο μοναδικός στόχος ήταν να αποφευχθεί η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ με όλους τους -φαντασιακούς ή πραγματικούς- κινδύνους που αυτό εγκυμονούσε για τη Μόσχα. Αυτό είναι κάτι πού έχουν αναγνωρίσει αξιωματούχοι τόσο της Ουκρανίας, όσο και του ΝΑΤΟ.
Οι αποκαλύψεις Αραχαμία-Στόλτενμπεργκ
Ο ηγέτης της ουκρανικής αποστολής στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης Δαβίδ Αραχαμία δήλωνε ότι η Ρωσία «ήταν έτοιμη να τελειώσει τον πόλεμο αν συμφωνούσαμε σε ουδετερότητα και υποσχόμαστε ότι δεν θα γίνουμε μέλη του ΝΑΤΟ».
Ο ίδιος ο Ζελένσκι είχε πει ότι η υπόσχεση να μη γίνει η Ουκρανία μέλος του ΝΑΤΟ «ήταν το βασικό σημείο για τη Ρωσική Ομοσπονδία « και ότι «άρχισαν τον πόλεμο για αυτό τον λόγο»
Αλλά και ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Γιένς Στόλτενμπεργκ σε ομιλία του επιβεβαίωσε ότι τον Πούτιν δεν τον ενδιέφερε η Ευρώπη, αλλά μια νατοϊκή Ουκρανία στα σύνορα του.
Σε ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο είπε : «Το φθινόπωρο του 2021 ο Πρόεδρος Πούτιν ανακοίνωσε και μάλιστα μας έστειλε το προσχέδιο μιας συμφωνίας που ήθελαν να υπογράψει το ΝΑΤΟ, να υποσχεθεί ότι δεν θα υπάρξει άλλη επέκταση του ΝΑΤΟ. Αυτό μας έστειλαν. Αυτή ήταν η προϋπόθεση για να μην εισβάλουν στην Ουκρανία. Φυσικά δεν το υπογράψαμε».
Ο αξιωματούχος του ΝΑΤΟ τόνισε ότι ο Πούτιν «ήθελε να υπογράψουμε αυτή την υπόσχεση να μην επεκτείνουμε ποτέ το ΝΑΤΟ… Αρχισε τον πόλεμο για να εμποδίσει το ΝΑΤΟ, περισσότερο ΝΑΤΟ, κοντά στα σύνορα του».
Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.